در پی منویات و تاکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر لزوم حمایت از گسترش جریانهای اصیل زبان و ادبیات فارسی در بین مردم، نهاد کتابخانههای عمومی کشور با همراهی جمعی از شاعران پیشکسوت و استادان عرصه شعر و ادب، نسبت به تشکیل و راهاندازی محافل ادبی در سراسر کشور، با محوریت کتابخانههای عمومی استانهای مختلف و هدایت شاعران و پژوهشگران مطرح هر استان، اقدام کرد. این اقدام با هدف نهادینه کردن فرهنگ مشارکت عمومی برای انجام فعالیتهای ادبی در کتابخانهها و تمهید زمینه اعتلای آن، تقویت و راهاندازی محفلهای ادبی در کتابخانههای عمومی برای ایجاد انگیزه نسبت به شعر و ادبیات فارسی و همچنین ساماندهی نیروهای متعهد و متخصص ادبی به منظور ایجاد تحول فرهنگی در خدمات کتابخانهها انجام شد.
ویژه برنامه حماسه سرایان در استان همدان برگزار شد؛
بند دربند تو در واژهی ایثار شکفت
چهارمین ویژه برنامه مجازی «حماسهسرایان» به مناسبت دهه اول ماه محرم با حضور سید عباس صدرالدینی، شاعر، مداح و رئیس کانون مداحان استان همدان برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانههای عمومی استان همدان، چهارمین ویژه برنامه حماسه سرایان در استان همدان با حضور سید عباس صدرالدینی، شاعر، مداح و رئیس کانون مداحان استان همدان به صورت مجازی در فضای اسکای روم برگزار شد.
در این برنام سید عباس صدرالدینی به خوانش شعر با موضوع عزاداری ایام شهادت امام حسین(ع) و ۷۲ تن از یاران با وفایش پرداخت و سپس نوحه خوانی کرد.
صدرالدینی در این برنامه شعر هرم عطش را خواند:
بند دربند تو در واژهی ایثار شکفت صد چون منصور ز سودای تو بردار شکفت
پرده در پرده نهان بود معمای حیات تا گل زخم تو در عرصه پیکار شکفت
ای شهیدی که به معراج سنان باغ لبت طور سینا شد و از گرمی گفتار شکفت
ای که با هرم عطش در اثر شوق حضور گل رخسار تو در لحظهی دیدار شکفت
تیر شرمنده شد از خنده آن غنچه سرخ که سر دست تو با حنجر خونبار شکفت
من و توصیف تو ای مظهر آیات خدا واژهای بود که در پرده پندار شگفت
سپس رباعی تلاوت را ارائه داد:
دیباچه سرخ آفتاب است سرت گلبانگ صدور انقلاب است سرت
آنکه تنت مانده به صحرای بلا مشغول تلاوت کتاب است سرت
ویژه برنامه مجازی «حماسهسرایان» استان تهران برگزار شد؛
کربلا خاک نیست ای مَردم/ بلکه جغرافیای تاریخ است
ویژه برنامه محافل ادبی و قرآنی با عنوان «حماسه سرایان» به همت نهاد کتابخانه های عمومی کشور و باحضور شاعران آیینی کشور با حضور اداره کل کتابخانه های عمومی استان تهران به صورت مجازی برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی استان تهران، ویژه برنامه محافل ادبی و قرآنی با عنوان «حماسه سرایان» با محوریت همایش نوحه سرایی نواحی مختلف کشور، در ادامه برنامههای فرهنگی نهاد کتابخانه های عمومی کشور در ماه محرم، عصر روز یکشنبه ۲۴ مردادماه مصادف با شب هفتم ماه محرم با همراهی دبیران محافل ادبی، مسئولین و کتابداران با حضور اداره کل کتابخانه های عمومی استان تهران و با مشارکت استان های مرکزی، هرمزگان، چهارمحال و بختیاری، قزوین، فارس به صورت مجازی برگزار شد.
در این نشست نغمه مستشار نظام دبیر محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی کشور در بیان اهداف این محفل گفت: اهمیت نوحه سرایی، پیوند نوحه با دفاع مقدس، دفاع از حرم، و مقابله با ظلم از جمله اهداف این محافل است که با دعوت از نوحه سرایان و شاعران بومی این حوزه در کل کشور در حال اجرا است.
وی در ادامه یادی از شاعران آیینی مطرح استان تهران همچون علی اکبر خوشدل تهرانی و آهی کرد و شعری از مرحوم علی اکبر خوشدل تهرانی را قرائت کرد.
بزرگ فلسفه ی قتل شاه دین این است
که مرگ سرخ به از زندگی ننگین است
حسین مظهر آزادگی و آزادی ست
خوشا کسی که چنینش مرام و آیین است
نه ظلم کن به کسی نی به زیر ظلم برو
که این مرام حسین است و منطق دین است
همین نه گریه بر آن شاه تشنه لب کافی ست
اگر چه گریه بر آلام قلب، تسکین است
ببین که مقصد عالی وی چه بود ای دوست
که درک آن سبب عزّ و جاه و تمکین است
ز خاک مردم آزاده، بوی خون آید
نشان شیعه و آثار پیروی این است
در ادامه احمد بابایی شاعر اهل بیت از استان تهران شعری با عنوان «قبله آخرالزمانیها» را قرائت کرد:
وسط کشف کودکانهی من
موج زنحیرها تلاطم کرد
خیمه آتش گرفت عصر دهم
کفش من راه خانه را گم کرد
پابرهنه به خانه برگشتم
.خواهرم پاک کرد اشکم را
داد قولی که کفش نو بخریم
خواهرم گفت: او کریم است و
زیر دِین کسی نمانده کریم
کربلا میروی بهزودیها
شب میلاد، کربلا بودیم
یک خیابان ستارهباران بود
خواهرم، چون کبوتران حرم
سرِ خوان کریم، مهمان بود
کربلا را ندید خواهر من
یک خیابان، مسیر خوشبختی
بزم دیدار نوکر و ارباب
یک خیابان، تلاقی دو حرم
یک طرف مهر، یک طرف مهتاب
هرطرف رو کنی خدا پیداست
یک طرف مهر بود و قهر فرات
یک طرف ماه بود با مشکش
دست بر سینه، زائری آرام
عکس سلفی گرفت با اشکش
شب میلاد و گریه!؟ عاشق بود!
به سپید و سیاه، خرده مگیر
اهل اشک از قبیلهی ابرند
خادمان تو هر چقدر صبور
زائران، همچو رعد بیصبرند
زائران، بی بهانه میگریند
این عجب نیست زائران حسین
با دل شاد گریه میکردند
پدر و جدّ و مادرش، چون ما
شب میلاد گریه میکردند
گریهدار است «نام» او حتی!
چمدانم پر از شکایت بود
گِلهها داشتم، ولی حالا
همهی شعرهام یادم رفت!
آه... ای یار خوش قد و بالا
شاعرت را به قتلگاه بکش
پیرمرد از عشایر کوفه
دید در کنج میکده مستم
«اِشربِ المای! ها هَلابیکُم»
داد لیوان آب در دستم
یاد طفل رباب افتادم
بین دو رود، زندگی، جاریست
در تلاقی ماه با خورشید
نوعروسی عفیف، لب وا کرد
«بله» تا گفت، عطر سیب وزید
کِل کشیدند ایل امّوهب
در دفاع از حرم، به میدان رفت
گفت: امروز جای ماندن نیست
عاقد، انگار روضهخوان شده بود
رفت داماد و نوعروس گریست!
باغ گل گشت خیمه قاسم... م.
ارمنی بود و دومین سفرش
گنبد ماه را نشان میداد
دم بابالحسن هیاهو بود
او که قنداقه را تکان میداد
همسرش چند سال نازا بود
عشق را با فُلوس میسنجد!
عقل، سرگرم فقر و صرّافیست
جای سوغات، وقت برگشتن
یک بغل از ضریح او کافی ست
هرگز از کربلا کفن نخرید!
این خیابان که قلب تاریخ است
قبلهی آخرالزمانیهاست
یکی از پشت سر، صدایم کرد
لهجهاش مثل آسمانیهاست
«حججی» بود با همان لبخند...
زُل زد و شربتی تعارف کرد
در گلو ردّ بغض شیرینی
ناگهان ساعت حرم میخواند
غزلی با صدای «آوینی»
«تو مپندار کربلا شهریست...»
بسکه مشتاق مَصرعت بودم
مِصرعی هیئتی، به شعر وزید
«همهجا کربلاست» تا محشر
کوریِ چشم ابنسعد و یزید
خبری از سنان و خولی نیست
یک خیابان که خلق میبینند
شهدا را کنار پیر خمین
پرچم سرخ میزند فریاد
رحمهالله واسعهست حسین
«کوثری» باز روضه میخوانَد
کربلا خاک نیستای مردم!
بلکه جغرافیای تاریخ است
گودیِ قتلگاه، در باطن
روضهی یثرب و در و میخ است
فاطمه روی خاک افتاده... ه.
زائران تو بعد عصر دهم
همه در قتلگاه افتادند
نسل در نسل، سمت کرب و بلا
پابرهنه به راه افتادند
راستی! از رقیّهات چه خبر!؟
چشم تا کار میکند اینحا
روضهی فاش، بر زمین مانده
دلم از روضه برنمیگردد
همچو پایی که روی مین مانده
باز شد راه کربلا با «خون» ....
یادم آمد که دور او پُر بود
از هیاهوی قوم تکفیری!
چقدَر روضه، غیر تکراریست!
باز هم یک گریز تصویری:
ازدحام است دور شش گوشه... ه.
سینهاش پارهپاره، چون کندوست
شوکران را عسل گرفته حسین
گفتم اصغر کجاست؟ رندی گفت:
کودکش را بغل گرفته حسین
از سرِ اصغرش سؤال مکن!
شب میلاد، کربلا غوغاست
هرکه در کربلاست خوشبخت است
کودکان، پابرهنه، دور حرم
میدوند و خیالشان تخت است
که یکی هست خواهری بکند
«کربلا» زینبیّهی زهراست!
چشمهایم به خیمهگاه افتاد
رفت از کربلا به «کوفه»، دلم
کاروان، دستبسته، راه افتاد
«دَخَلَتْ زَینَبُ عَلَی ابْنِزیادْ»
شب میلاد یا که عصر دهم
صبح صادق، غروب گودال است
شعر من «تلّ زینبیّه» شده
دل من بسکه رو به گودال است
دست و پا میزنی هنوز، حسین!
در قنوتش سکوت کرده اگر
غزلی سربریده میخوانَد
جای اذن دخول، شاعر تو
ایستاده، قصیده میخواند!
شاعرت را ببخش... دیوانهست!
گفتنی است طبق برنامهریزی انجام شده در اجرای ویژه برنامه «حماسه سرایان»؛ روزانه شش استان اقدام به برگزاری مراسم مجازی خواهند کرد سومین برنامه از این ویژه برنامه عصر امروز یکشنبه ۲۴ مرداد با همراهی دبیران محافل ادبی؛ شورای قرآنی استان تهران، مسئولین و کتابداران با حضور اداره کل کتابخانه های عمومی استان تهران و با مشارکت استان های مرکزی، هرمزگان، چهارمحال و بختیاری، قزوین، فارس به صورت مجازی به صورت مجازی از طریق نشانی www.skyroom.online/ch/nahaad/mahafel برگزار شد و احمد بابایی شاعر اهل بیت از استان تهران در این محفل به شعرخوانی پرداخت.
ویژه برنامه محافل ادبی و قرآنی با عنوان «حماسه سرایان» با محوریت همایش نوحه سرایی نواحی مختلف کشور، با هدف اهمیت نوحه سرایی، پیوند نوحه با دفاع مقدس، دفاع از حرم، و مقابله با ظلم بصورت مجازی برگزار میشود.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی نهاد کتابخانههای عمومی کشور، در ادامه برنامههای فرهنگی نهاد در ماه محرم، ویژه برنامه محافل ادبی و قرآنی با عنوان «حماسه سرایان» در دهه اول ماه محرم با محوریت همایش نوحه سرایی نواحی مختلف کشور و با دعوت از نوحه سرایان و شاعران بومی این حوزه در هر استان به صورت مجازی برگزار میشود.
این ویژه برنامه ملی که با هدف اهمیت نوحه سرایی، پیوند نوحه با دفاع مقدس، دفاع از حرم، و مقابله با ظلم و با همراهی دبیران شورای ادبی و شورای قرآنی استانهای نهاد برگزار خواهد شد، در ۵ شب و هر شب با مشارکت ۶ استان و نوحه سرایی، مقتل خوانی یا مداحی و سخنرانی خطیب مسلط حوزه قرآنی، میزبان عاشقان اهل بیت(ع) خواهد بود.
علاقه مندان میتواند در ایام دهه اول ماه محرم، از ساعت ۱۸ به صورت مجازی از طریق نشانی www.skyroom.online/ch/nahaad/mahafel در این ویژه برنامه شرکت کنند.
به همت ادارهکل کتابخانههای عمومی استان البرز صورت میگیرد؛
تکریم شعائر عاشورایی با برگزاری پویش «مقتل خوانی»
ادارهکل کتابخانههای عمومی استان البرز همزمان با ایام محرم پویش مقتلخوانی را برای تمامی گروههای سنی برگزار میکند.
به گزارش روابط عمومی ادارهکل کتابخانههای عمومی استان البرز، پویش «مقتلخوانی» به مناسبت ایام ماه محرم و با هدف احیای سنت مقتلخوانی، روضههای سنتی، عمقبخشی به شعائر عاشورایی و همچنین توجه به کتابهای عاشورایی و معرفتافزایی به همت ادارهکل کتابخانههای عمومی استان البرز برگزار میشود.
در این پویش، تعدادی کتاب برای هر گروه سنی پیشنهاد شده است که علاقهمندان میتوانند با توجه به رده سنی خود، یکی از این کتابها یا هر کتاب مقتل دیگری را انتخاب و بخشی از آن را با لحاظ ضوابط اعلامی خوانش نمایند. همچنین برای کودکان زیر ۷ سال نیز کافیست با درک محتوای بخش انتخاب شده از کتب منابع رده سنی کودک(یا منابع مرتبط دیگر)، آن را به صورت روایتگونه اجرا نمایند.
ردۀ سنی شرکتکنندگان:
این پویش برای تمامی گروههای سنی؛ کودک(۵ تا ۱۰سال)، نوجوان(۱۱ تا ۱۷ سال) و جوان و بزرگسال(۱۸ سال به بالا) میباشد.
منابع پیشنهادی جهت مقتلخوانی:
رده کودک:
· داستان هایی از زندگی امام حسین علیه السلام/ محمود پوروهاب/ انتشارات جمکران
· قصه های عاشورایی/فریبا کلهر/ انشترات قدیانی
· قصه عاشورا/ پرویز امینی/ انشترات وزیر
· روزی که آسمان گریه کرد/ سعید روح افزا/ انتشارات مدرسه
· بچه های عاشورا/ طاهره ایبد/ انتشارات به نشر
رده نوجوان:
· امام حسین علیه السلام/ زهرا عبدی/ انتشارات جمکران
· حضرت زینب سلام علیها/ جمعی از نویسندگان/ انتشارات جمکران
· فراموشان/ داود غفارزادگان/ انتشارات قدیانی
· خداحافظ درختان سرو/ مژگان سیخی/انتشارت قدیانی
· مقتل نوجوان/ علی شعیبی/ انتشارات قدر ولایت
رده جوان و بزرگسال:
· لهوف/ سید بن طاوس
· آه/یاسین حجازی/ انتشارات جام طهور
· نفس المهموم/ شیخ عباس قمی
· کتاب روضه/ محمد حقی/ انتشارات کتابستان معرفت
· مقتل مقرم/ عبدالرزاق محرم
مهلت و نحوه شرکت در جشنواره:
علاقهمندان به شرکت در پویش مقتلخوانی تا ۱۶ شهریورماه(پایان ماه محرم) فرصت دارند تا آثار خود را در سامانه سماک به آدرس www.samakpl.ir بارگذاری و یا به شماره واتساپ ۰۹۱۷۹۷۴۵۰۵۷ ارسال نمایند.
شرایط ارسال آثار:
- ارسال فایل تصویری مقتلخوانی در قالب افقی و حداکثر به مدت ۵ دقیقه
- علاقمندان می توانند از منابع پیشنهادی و یا سایر مقاتل معتبر بهره گیرند
- پوشش و فضای مناسب فیلمبرداری دارای امتیاز می باشد
- ذکر نام و نام خانوادگی، سن، نام کتابخانه(در صورت عضویت) و شهر محل سکونت در ابتدای فیلم الزامیست
محفل یادبود محمدسرور رجایی شاعر و نویسنده فقید افغانستان برگزار شد
به همت اداره کل کتابخانه های عمومی استان تهران، محفل یاد بود محمدسرور رجایی شاعر و نویسنده فقید افغانستان و راه اندازی محفل جوانه های ادبی افغانستان در کتابخانه مرکزی پارک شهر با حضور شاعران برجسته برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی استان تهران، محفل یادبود مرحوم محمد سرور رجایی، شاعر و نویسنده فقید افغانستان روز پنجشنبه ۱۴ مردادماه با حضور دبیران محافل ادبی، شاعران و اعضای اهل افغانستان و کتابداران کتابخانه های عمومی استان در بستر فضای مجازی برگزار شد.
در این نشست علاوه بر شعر خوانی و جمع خوانی کتاب"گرگ های مهربان کوه تخت" توسط اعضای افغانستانی محافل، "محفل جوانه های ادبی افغانستان "استان تهران به یاد این نویسنده و شاعر فقید در کتابخانه مرکزی پارک شهر به صورت مجازی افتتاح شد.
در ابتدای این نشست نغمه مستشار نظامی، دبیر محافل ادبی کتابخانههای عمومی کشور با تسلیت به مناسبت درگذشت محمدسرور رجایی و گرامیداشت یاد و خاطره وی طی سخنانی گفت:محمدسرور رجایی متولد سال ۱۳۴۸ در کابل بود که در سال ۱۳۷۳ به ایران مهاجرت کرد. مدیریت خانه ادبیات افغانستان و مدیریت دفتر شعر و داستان افغانستان در حوزه هنری از جمله فعالیتهای اوست. همچنین «گلهای باغ کابل» (مجموعه شعر کودکان)، «در آغوش قلبها» (مجموعه شعر و خاطره) و «از دشت لیلی تا جزیره مجنون» از جمله آثار منتشرشده او هستند لذا به پاسداشت مقام این شاعر و نویسنده فقید "محفل جوانه های ادبی افغانستان "استان تهران به میزبانی کتابخانه مرکزی پارک شهر با رویکرد حمایت از استعدادهای ادبی هم زبانان افغان از امروز راه اندازی خواهد شد.
علی داوودی، دبیر محفل ادبی کتابخانه حضرت ولی عصر(عج) با تقدیر از برگزارکنندگان این مراسم در سخنانی گفت: این اقدام بسیار ارزشمند است که اداره کل کتابخانه های استان تهران هم برای تقدیر و بزرگداشت فعالان فرهنگی و ادبی در قید حیات اقدام میکند و هم برای درگذشتگان این عرصه مراسم یادبود و بزرگداشت برگزار میکند.
وی درباره مرحوم محمد سرور رجایی نیز گفت: او فردی بود که تمام تلاش خودش را صرف نویسندگی و شاعری و پژوهش کرد. تمام تلاشش این بود که بگوید ایران و افغانستان یک فرهنگ، یک باور، یک نگاه دارند؛ در واقع تلاش او در راستای معرفی عناصر فرهنگی مشترک این دو ملت بود و نهایتاً هدفش انسجام اجتماعی، انسجام فرهنگی در حوزه فارسیزبانان بود.
در ادامه زهرا میریان کرمی شاعر و مدرس شعر کودک به بیان شعری در وصف این نویسنده فقید پرداخت:
در دفتراندوه به یادش بنویسند
از هجر مهاجر دل هر شعر گرفته است
او جلوه ی پیوند دوملت به ادب بود
دل ها همه از هجرت اومی رود از دست
فرهنگ غنی را پل جان بود رجایی
در وادی حق مرد زمان بود رجایی
بایاد شهیدان سخنی ناب نوشته است
همواره امین شاهدان بود رجایی
در وادی فرهنگ و ادب، مردخدا بود
ازخویش رها گشته وباعشق رها بود
هرلحظه بهاداد به نسلی که جوان است
اوحامی گل های وطن درهمه جا بود
از دُرِّ دَری گفته و از کابل و نسلش
همسایه ی فخر است ونژادش همه فرهنگ
ماموریتی جنس ادب داشت داراین عصر
درجمع وادیبان ومرادش همه فرهنگ
سپس بابک نیک طلب دبیر محفل ادبی کتابخانه علامه دهخدای شهر تهران به بیان خاطره ای از مرحوم محمد سرور رجایی با عنوان "یاد دوست"پرداخت و گفت:محمد سرور رجایی را از سالها پیش می شناختم. به خاطر چند شعر کودکی که از او خوانده بودم ودر کنار یکی دو شاعر دیگر افغانستانی مقیم ایران دل به شعر کودک بسته بود. درچند سال اخیر با حضورم در بخش شعر حوزه هنری کودک ونوجوان با ایشان ارتباط بیشتری برقرار کردم.
وی افزود:در سال ۱۳۹۵ نشستی درباره مجلات کودک افغانستان درتالار استاد اوستا درحوزه هنری با حضور شاعران ونوجوانان افغانستانی با سخنرانی ایشان برگزار کردم، که ضمن سخنرانی وبیان تاریخچه فعالیت ادبیات کودک افغانستان، چند نمونه از مجلات آن سامان وهم چنین جریده هایی ویژه بچه های افغانستانی درایران ارائه کرد. به ویژه مجله باغ را دربین حضار توزیع کرد.
نیک طلب تصریح کرد:فرصتی دیگر در سال ۹۷ پیش آمد، که رونمایی کتاب شعر کودکی را دریک مدرسه بچه های افغانستانی گذاشتیم. باید بگویم بدون همراهی وهماهنگی وآشنایی محمد سرور رجایی اصلا چنین اتفاقی نمی افتاد. آنجا فهمیدم که دامنه فعالیت او بی هیاهو واعلان وسر و صدا چقدر گسترده است. تقریبا هرجا نشانی از هم وطنش درغربت ایران، می دید سری می زد وکمک حال آنها می شد. مدرسه های گمنام وهمه پایه (از دبستان تا پیش دانشگاه)، خیابان شهر وروستا، زندان، تا عرصع نبرد با دشمنان، از افغانستان تاسوریه وجبهه مدافعان حرم، و... و.
وی در پایان بیان خاطره اش گفت:امروز که جایش خالی ست بچه های او وشاگردانش باید راهش را ادامه دهند. اگر چه راه او همیشه هموار وبی دست انداز نبود اما نشان داد که از صخره وسنگلاخ می توان رد شد ودر غریبی هم آشنا بود. یادش گرامی ونامش دردل دوستداران فرهنگ وادب پارسی جاودانه باد.
محمدمهدی عبداللهی شاعر و مداح، در این محفل شعری با عنوان "در هجر مهاجر زنده یاد محمد سرور رجایی "خواند:
باد صبا آورده پیغام جدایی
پیچیده بانگ الرحیل آه ای رجایی
عاش سعیداً، با شهیدان زنده بودی
مات سعیداً، ای شهیدِ آشنایی
عمری سرودی از شهیدان سبکبال
حالا گوارایت ملاقات خدایی
فصل سروُرِ سروَر عالم، علی شد
عیدت مبارک! سروَر دل ها کجایی
قبل از محرّم پرکشیدی همچو مسلم
این جمعه را مهمان شور نینوایی
این روزهای آخری دلتنگ بودی
می دیدمت لبریز حسّی کربلایی
از دشت لیلی تا به مجنون، نوحه خواندی!
ای دل امان ای دل امان از این جدایی
باید برایت کاظمی، چاووش خوانَد
در وسعت دشتی پر از شعر رهایی
رفتی سفر باشد به خیر امّا همیشه
آوینیِ کابل! عزیز قلب مایی
هنگام تدفین تو احیا شد دوباره
یاد امام و یاد صیّاد و رجایی
و در ادامه سه رباعی در وصف ایشان قرائت کرد:
ای جان پدر، بگو کجایی؟ رفتی! دلتنگ شهیدان خدایی رفتی! مهمان همان برکه برکت گشتی در روز غدیر خم، «رجایی» رفتی!
**** ماتم زده از غمت در این روز سرور در هجر تو شد شب درازم بینور رفتی و سلام ما به مولا برسان ای سرور من، رجاییِ شعر و شعور
**** آیینه ناب همزبانی شد و رفت مهمان امام مهربانی شد و رفت آن سرور شعر و عاشق نام علی در روز غدیر آسمانی شد و رفت
جمع سرایی شاعران محافل ادبی از جمله استاد محدثی خراسانی دبیر محفل ادبی کتابخانه حضرت فاطمه(س)؛ منصور کلامی از زنجان. -مجتبی باقی از تهران-همایون علی دوستی دبیر محافل ادبی استان چهارمحال بختیاری-مستشارنظامی دبیر محافل ادبی کشور از دیگر بخش های این محفل ادبی بود که در وصف مرحوم سرور رجایی انجام شد که در ادامه می خوانید :
جلوه ی مهر و پارسایی بود
سرور عاشقان رجایی بود
غم غربت کشیده بود اما
پل پیوند آشنایی بود
ای دریغا چقدر زود اما
موسم رفتن و جدایی بود
راوی درد غربت یاران
یار خوبان کربلایی بود
در زلال کلام پر مهرش
حس زیبا و باصفایی بود
در شب تار و سرد چون نوری
جلوه ی شمع و روشنایی بود
شعر او حجم یک بیابان درد
نیتش نیتی خدایی بود
در شب تار و سرد چون نوری
جلوه ی عشق و روشنایی بود
ما اسیر فراق جانکاهش
کوچ او گرچه خود، رهایی بود
سپس سید ابوطالب مظفری شاعر اهل افغانستان؛ دبیر محفل دُر دری به خوانش شعری پرداخت و آن را به روح محمدسرور رجایی تقدیم کرد:
چه زخمی خورده این جادوگر پیر زمان از ما
که گم میخواهد از روی زمین نام و نشان از ما
وطن تابوت خونین جوانان است سرتاسر
طلبکار است گویی هم زمین هم آسمان از ما
به خاک ما تو گویی جشن گلریزان تاریخ است
به هر سو بنگری افتاده نعش سروران از ما
به صنف آفرینش جمله مردودان تاریخیم
چه میخواهد خدا این مایه درس و امتحان از ما
به سوک دلبران رفته از سر تا قدم داغیم
چه میدانم که این قلب است یا آتشفشان از ما
که در بازار هستی دید این سان سود و سودا را
دوبال این ترازو خورده جان از ما، جوان از ما
نصیب مردمان از قسمت عالم گل و بلبل
بهاران از شما و برگریزان از خزان از ما
در ادامه سیده فرشته حسن زاده دبیر محافل ادبی استان لرستان به سرودن قطعه شعری از خود در وصف مرحوم سرور رجایی پرداخت:
جلوه مهر وپارسایی بود
شاعر نام آشنایی بود
او نماد محبت دو وطن
واژهایش پر از رهایی بود
او نماد بزرگی افغان
یار ایران زمین رجایی بود
شاعر قهرمان شعر دفاع
نیتش پاکی وخدایی بود
او چه زیبا سرود "جان پدر"
جمله هایش فقط دعایی بود
سرور شعر های پر مضمون
دور از بخل وخود ستایی بود
پارسی قند بر لبانش بود
غزلش نقل آریایی بود
دل شعرم برای او تنگ است
آخرین شعر او جدایی بود
در این محفل یادبود شعری از شاعر شهید افغانستان عبدالقهارعاصی که این روزها در سوک محمد سرور رجایی بازنشر شده است قرائت شد:
قصه پایان یافت آخر قصه خوان برباد شد غم به دنبال غم آمد داستان برباد شد آنچه کز عطر وبریشم می کشیدم پاک سوخت آنچه کز ره می رسیدم ناگهان برباد شد باد ویرانی وزید و باغ در ماتم نشست نسترن در خون فتاد و ارغوان برباد شد زندگی و بال حسرت کرد آخر کار را آشیان کوچک عیشم چنان برباد شد نغمه های نازک دل گم شد و نا خوانده ماند سینه سوزی از خدای کاروان برباد شد ای دریغ آن شوق درویشانه دیدار دوست ای دریغ آن شوکت لطف نهان برباد شد یاد بود عشق را با اشک تدوین می کنیم چون تمام هستیم زین بینشان برباد شد دست بیداد جدایی از دل وجان بر گذشت دولت دارو ندارم همزمان برباد شد
جمع خوانی کتاب"گرگ های مهربان کوه تخت" توسط اعضای افغانستانی محافل از دیگر بخش های این مراسم بود؛ نغمه مستشار نظامی در ابتدای این بخش به معرفی این کتاب؛ اثری جاودانه از محمد سرور رجایی پرداخت و گفت: این اثر از زندهیاد محمدسرور رجایی، آینهای است از فرهنگ و آداب و رسوم مردم افغانستان است ؛ این کتاب که در پرنده آبی، گروه کودک و نوجوان انتشارات علمی و فرهنگی منتشر شده است مناسب گروه سنی «ج» است؛ در این آثار، نویسندگان با قلمی متناسب با مخاطبان کودک و نوجوان و در قالب داستان، آداب و رسوم کشور خود را بیان کردهاند که میتواند مورد توجه خوانندگان قرار گیرد. در حین خواندن «گرگهای مهربان کوه تخت» نیز هم با فرهنگ و باورهای سرزمین افغانستان آشنا میشویم و هم با زبان زیبا و شیرین این دیار.
محفل مجازی «شب شعر غدیر» با حضور جمعی از شعرای برجسته کشور و استان گیلان برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی ادارهکل کتابخانههای عمومی استان گیلان، محفل «شب شعر غدیر» روز پنجشنبه هفتم مردادماه، همزمان با عید سعید غدیرخم، با اجرای مرضیه فرمانی، دبیر محفل ادبی دکتر معینِ ادارهکل کتابخانههای عمومی استان گیلان و شعرخوانی عبدالرحیم سعیدیراد، بهرام مژدهی، سمانه رحیمی، سعیده اصلاحی، الهام نجمی، سمیه قربانپور، امیررضا ستایش، جیران قربانی، فاطمه بخشیپور و علی موسیزاده در باب سیره حضرت امیرالمونین علی(ع) در بستر مجازیِ اسکای روم برگزار شد.
عبدالرحیم سعیدیراد، از شعرای برجسته کشور در بخشهای از این نشست شعرخوانی ضمن تبریک فرارسیدن عید سعید غدیر و قدردانی از برگزاری این محفل، شماری از اشعار خود را برای حضار قرائت کرد.
۱)
تا امام عاشقان، حضرت امیر شد
آسمان شکوفه کرد، ناگهان غدیر شد
ناگهان تمام دشت، پر شد از نماز رود
سرو، سربلند کرد، بید سر به زیر شد
عاشقانه زیستن، باز امتداد یافت
دل به روز عاشقی، باز هم اسیر شد
از مدینه تا نجف، پر شد از صدای دف
رف رف سوارها راهی کویر شد
در حصار شب نماند، ای امیر عاشقان!
هر که در طواف عشق، با تو هم مسیر شد
۲)
گرفتاری و تسکین می دهد او
تبسمهای شیرین می دهد او
گدای خانه آن پادشاهم که انگشتر به مسکین میدهد او
طمع از این و آن داریم در دل
علی را دوست داریم در دلاما مرام کوفیان داریم در دل
مبادا دشمنیها پا بگیرد حدیث نفس در دل جا بگیرد
هر آنکس را که من مولای آویم مبادا جز علی مولا بگیرد
۳)
خورشید که نیست غیر لبخند علی
چون شاه و گدا نشسته در بند علی
عمریست زمین به دور خود میچرخد
امام به خودش ندیده مانند علی
گفتنی است محفل ادبی ادارهکل کتابخانههای عمومی استان گیلان موسوم به «دکتر معین» پیش از این نیز برنامههای متنوعی را در مناسبتهای مختلف ملی و مذهبی با حضور چهرههای ادبی، اهالی قلم و شعرا برگزار کرده است.
علیرضا مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور گفت: فعالیتهای محمد سرور رجایی در زمره فعالیتهای جهادی بود. او یک انقلابی به تمام معنا بود که وجودش سراسر عطوفت و مهربانی بود. اگر کسی فعالیتهای او را مرور کند متوجه می شود او چه علاقه شگرف و عمیقی به انقلاب اسلامی داشت.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نهاد کتابخانههای عمومی کشور، مراسم یادبود نویسنده، پژوهشگر و شاعر فارسی زبان، زنده یاد محمد سرور رجایی عصر دوشنبه ۱۱ مرداد ماه با حضور علیرضا مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور و جمعی از فعالان فرهنگی و شاعران داخلی و خارجی، به همت محافل ادبی نهاد به صورت مجازی برگزار شد.
علیرضا مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور در این مراسم با تسلیت به مناسبت درگذشت محمدسرور رجایی و گرامیداشت یاد و خاطره وی طی سخنانی گفت: حدود ۳ ماه پیش در همین اتاق که این برنامه درحال برگزاری است، در جلسهای با مرحوم رجایی قرارهایی گذاشتیم تا درباره مسائل فرهنگی مربوط به کودکان عزیز افغانستانی که در ایران ساکن هستند، فعالیتهایی در نهاد آغاز شود. قرار شد مجله «باغ» را که پیشتر حدود ۶۹ شماره اش را به سختی منتشر کرده بودند، به کمک نهاد منتشر کنند تا در اختیار کودکان افغانستانی قرار بگیرد. بنا بود مناطقی که عزیزان افغانستانی در آن ساکن هستند شناسایی شود و این مجله و کتاب های دیگری که مورد نظر ایشان بود در آنجا توزیع شود. همچنین قرار بود محافل ادبی خاصی در حوزه فعالیتهای فرهنگی و ادبی افغانستان و ایران راهاندازی شود.
وی افزود: او با شور و شوق خاصی در این جلسات شرکت میکرد و پیگیر دریافت مجوز نشریه و تسهیلات بود. بسیار خوشحال بود از اینکه بالاخره پس از مدتها سختی کار دیگری از مجموعه فعالیت خود را با کمک دوستان نهاد آغاز میکند و این کارها در حال پیشرفت بود. برای من شماره هایی از مجلات پیشین خود را آورده بود و با علاقه خاطرات خوبش را از طول سالها فعالیت مرور میکرد.
مختارپور با بیان خاطرهای از دیدار با مرحوم رجایی عنوان کرد: زمانی که از مرحوم رجایی پرسیدم انتشار مجله «باغ» چقدر هزینه دارد، او بیان کرد تمام کارهای تهیه و تولید این مجله را خودش و همکارانش بدون دریافت هیچ حق الزحمهای انجام می داده اند تا با هزینه کمتری آماده شود. او همچنان از تأثیرات و بازخوردهای انتشار این مجله و از نامه هایی که از سوی بچه های افغانستانی از شهرها و حتی کشورهای همسایه به دست او میرسید تعریف میکرد. تمام این خاطرات و فعالیتهای او نشان میداد در کنار کارهای بزرگی که در دست داشت، چقدر برای رسیدگی به وضع فرهنگی کودکان افغانستانی تلاش میکند؛ این فعالیتها در زمره فعالیتهای جهادی بود. او یک انقلابی به تمام معنا بود که وجودش سراسر عطوفت و مهربانی بود. اگر کسی فعالیتهای او را مرور کند متوجه می شود او چه علاقه شگرف و عمیقی به انقلاب اسلامی داشت.
دبیرکل نهاد با اشاره به برخی ویژگیهای شخصیتی محمد سرور رجایی گفت: در روایات داریم «با کسانی دوستی کنید که دیدن او شما را به یاد خدا می اندازد»؛ من از دیدن مرحوم رجایی همیشه هم این حس را داشتم؛ چه زمانی که تصویر و یا آثار ایشان را میدیدم چه زمانی که حضوری ایشان را ملاقات می کردم. هر کسی میخواهد قلم مهربانانه و نگاه پر از عطوفت رجایی را ببیند کتاب «گرگ های مهربان کوه تخت» ایشان را بخواند. او به دنبال عدالت و آزادی و رسیدگی به مستضعفان جهان بود و وظیفه شعر و ادبیات را توجه برآورده کردن این امر می دانست.
مختارپور با اشاره به مشکلات و چالشهای مهاجران افغانستانی در ایران گفت: کسی تصور نکند که مرحوم رجایی به واسطه سه دهه حضورش در ایران از امتیاز ویژهای برخوردار بود. او نیز مانند بسیاری از دوستان افغانستانی ما هنوز مشکلات قانونی هویتی، اداری، بانکی و غیره داشت و علیرغم تاکیدات مقام معظم رهبری در رسیدگی به این موضوعات، متاسفانه بسیار در حق مردمان افغانستان در ایران کوتاهی شده است. جالب است بدانید که این چالشها و مشکلات عمیق هیچ اثر منفی در فعالیتها و تلاشهای او به وجود نیاورده بود و او کار خودش را می کرد. رجایی تلاش می کرد و شبانه روز به دنبال فعالیتهای خود بود و در یک کلام می توانم بگویم که به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی او یک مومن انقلابی بود؛ ایشان در عرصه فرهنگ یک مومن انقلابی به تمام معنا بود.
دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور با تقدیر و تشکر از مشارکت و حضور فعالان فرهنگی و شاعران در این برنامه، ابراز امیدواری کرد هر چه زودتر بتوان یک زندگینامه مفصل و درخور، از زندگی پر بار مرحوم محمدسرور رجایی تهیه شود.
مختارپور در ادامه به خوانش یکی از آخرین سرودههای مرحوم محمدسرور رجایی پرداخت:
چون صبح باغ باش، پر از آفتاب باش
سرشار از طراوت عطر گلاب باش
محبوب من حباب به تن کردهای چرا؟
محجوب باش، اهل حیا و حجاب باش
میدانمت که جنگ و شهیدان ندیدهای
اما تو هم روایتی از انقلاب باش
مانند شعر طنز هیاهو بهپا مکن
چون شعر اعتراض جهان را خطاب باش
لبخند لااُبالی خود تابلو مکن
چون طرحهای سادهی جلد کتاب باش
سرباز نیزهدار جهان مُژّههای توست
آری بهاحترام خودت آفتاب باش
مرد سخت کوش کارهای برزمین مانده
محسن مومنی شریف، رئیس سابق حوزه هنری در این برنامه با تقدیر از نهاد کتابخانههای عمومی کشور برای برگزاری مراسم گرامیداشت محمدسرور رجایی گفت: این توفیق را داشتم که حدود ۱۵ سال با آقای رجایی همکاری کنم؛ هم در ایامی که ایشان مسئولیت جلسات شعر افغانستان حوزه هنری را که روزهای پنجشنبه برگزار می شد بر عهده داشتند و هم زمانی که در دفتر فارسیزبانان حوزه هنری عهده دار مسئولیت بودند. بنده در این ۱۵ سال از این برادر عزیز تلاشها و فداکاریهای بسیاری دیدم و شاهد بودم که او بدون ادعا و با کمترین توقع فعالیت میکرد. ایشان درخواستی برای خودشان نداشتند، ولی بسیار پیگیر امور مهاجران افغانستانی مقیم ایران بودند.
وی با اشاره به سخنان علیرضا مختارپور درباره ویژگیهای او در فعالیتهای فرهنگی گفت: اگر بنا باشد وی را در یک جمله معرفی کنم، او را مرد کارهای بر زمین مانده معرفی میکنم؛ چراکه او هر جا که احساس می کرد در حوزه افغانستان و انقلاب اسلامی کاری بر زمین مانده است آن را انجام می داد و خیلی دنبال شأن و جایگاه نبود. رجایی در آن سالها به شدت احساس کرده بود که حوزه کودکان، نوجوانان و دانش آموزان افغانستانی نیاز به محتوا دارد و بر همین اساس مجلهای را در این زمینه منتشر کرد.
رئیس سابق حوزه هنری گفت: یکی از کارهای بزرگ مرحوم رجایی که امروز ایشان را بیشتر با آن می شناسند، روایت مجاهدان گمنام ایرانی و افغانستانی بود و اولین کسی که وی معرفی کرد شهید ایرانی احمدرضا سعیدی بود که در ایام دفاع مقدس به شهادت رسید. آقای رجایی برای معرفی وی بسیار تلاش کرد و ضمن ساختن مستندی از زندگی اش، کتابی با عنوان «ماموریت خدا» را نیز درباره این شهید نوشت.
مومنی شریف ادامه داد: نوشتن کتابهایی درباره شهید دکتر علیشاه موسوی گردیزی و بسیاری دیگر از مجاهدان ایرانی و افغانستانی از کارهای ماندگارش بوده است. به واقع او به تنهایی مانند یک سازمان فرهنگی کار می کرد. آقای رجایی در حوزه اجتماعی به خصوص حوزه زندگی مهاجران افغانستانی و خانواده های شهدای مدافع حرم بسیار فعال بود؛ اقداماتی که دیگر ارتباطی با کارهای فرهنگی یک شاعر و یا پژوهشگر نداشت. بر همین اساس در جایی نوشتم که با رحلت آقای رجایی، داغ خانوادههای شهدای افغانستانی تازه شد. امیدوارم دوستان افغانستانی وی همت به خرج دهند و راهش را ادامه دهند.
لزوم رسیدگی به مشکلات زندگی هموطنان افغانستانی در ایران
علیرضا قزوه، وابسته فرهنگی ایران در دهلی در این برنامه با تشکر از نهاد کتابخانههای عمومی کشور برای برگزاری اولین محفل ادبی برای گرامیداشت محمد سرور رجایی گفت: بسیار خوشحال شدم که مرحوم رجایی در قطعه شهدا و در کنار مزار شهید آوینی به خاک سپرده شد. من بیش از دو دهه تلاش های او را زیر نظر داشتم. رجایی به عنوان فردی که همواره دغدغه فرهنگی به خصوص در حوزه کودکان و نوجوانان را داشت و همیشه تلاش میکرد بتواند ۱۰۰ یا ۵۰۰ نسخه بیشتر از این مجلهاش را چاپ کند و در دسترس بچه ها قرار دهد.
وی درباره پشتکار و کم توقع بودن مرحوم رجایی گفت: من با بچه های افغانستانی در ایران و در افغانستان در تماس هستم؛ در حالی که بسیاری از مهاجران افغانستانی در کشورهای اروپایی با کارهای مختصر و حقوق های آنچنانی کار می کنند، اما او تلاش های بزرگی برای انقلاب، برای امام(ره) و برای دفاع مقدس انجام داد آن هم با کمترین حمایت و هزینه؛ بطوری که توانست اسامی و خاطرات تمام شهیدان افغانستانی دفاع مقدس را جمع آوری کند. عزیزانی مانند مرحوم رجایی درخور جایگاه و توجه بیشتری بودند که متاسفانه در کشور ما این امر محقق نشد. امیدوارم در ادامه افرادی به عنوان مسئولان ارشد فرهنگی کشور انتخاب و معرفی شوند که دیگر جایی برای این دغدغهها باقی نگذارند.
تمایز فعالیتهای مرحوم رجایی در حوزه فرهنگ
محمد کاظم کاظمی، از شاعران و فعالان فرهنگی افغانستانی با تشکر از دست اندرکاران برگزاری این برنامه گفت: یکی از مهمترین اقدامات ماندگار محمد سرور رجایی تلاش برای ثبت خاطرات رزمندگان افغانستانی بود که در ایران جنگیده بودند و همچنین رزمندگان ایرانی که در کشور افغانستان به میدان جهاد رفته بودند؛ این اقدامی که میتوان گفت منحصر به فرد بوده و پیش از این انجام نشده و شاید پس از این هم امکان انجام نداشته باشد؛ چرا که این نوع کارها باید در زمان خاصی انجام شود و اگر زمان خاص خود عبور کند به دلایل مختلف امکان پذیر نخواهد بود.
وی افزود: عرصه خاطرهنویسی جهاد در افغانستان کاری بر زمین مانده بود و کمتر به آن پرداخته شده بود؛ بر خلاف ایران که در این زمینه بنیادها و نهادهایی از جمع آوری و ثبت خاطرات رزمندگان حمایت میکردند ولی متاسفانه ما در افغانستان نهادی در این حوزه نداشتیم و به همین دلیل دستاوردهای جهاد ما پس از این تحولات به دیده تردید نگریسته می شد؛ از این جهت تلاشهای مرحوم رجایی در این زمینه بسیار شایسته تقدیر است.
کاظمی با اشاره به تلاشهای مرحوم رجایی در حوزه کودک گفت: اگر چه افراد فرهنگی و شاعران دیگری هم در افغانستان بودهاند که در حوزههای فرهنگی مجلاتی را منتشر کردهاند، اما اقداماتی که آقای رجایی در حوزه کودک و نوجوان پیگیری کرد بسیار متمایز با سایر فعالیتهای صورت گرفته در این زمینه بوده و میتوان آن را دیگر اثر ماندگار ایشان عنوان کرد.
محمد کاظم کاظمی، در ادامه این مراسم به خوانش شعری پرداخت و آن را به روح محمدسرور رجایی تقدیم کرد:
برف لجوج آب شد و نوبهار شد
جان پدر پرنده شد و رهسپار شد
جان پدر پرنده شد و هر طرف که رفت
با دام و دانه دگری سر دچار شد
گاهی به دشت و کوه و بیابان پناه برد
گاهی مقیم مملکت همجوار شد
یک روز کارگر شد و یک روز کارساز
روزی پیاده بود و زمانی سوار شد
او پشتِ چرخ بود، ولی چرخدنده ساخت
او گرمِ کوره بود، ولی آبدار شد
عمر پدر به دربهدریها تباه گشت
جان پدر ولی سند افتخار شد
جان پدر، جوالیِ مردم نمیشود
آن روزها تمام شد و تار و مار شد
جان پدر معلم و دانشور و ادیب
جان پدر وکیل و سیاستمدار شد
جان پدر، کجاستی امروز، شب شده است
جان پدر پرنده شد... اما شکار شد
ثبت رشادتهای مجاهدان افغانستانی در دفاع از کشورشان
ادامه این مراسم با سخنان وحید جلیلی، مدیر دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی نیز درهمراه بود که وی پس از خوانش ابیاتی از فردوسی گفت: در طول تاریخ جدال و چالش بزرگی وجود داشته برای تهمت زدن و انگ زدن به جریانهای معرفتی توحید محور که متاسفانه بسیاری افراد را نیز از میدان به در کرده است؛ اما محمدسرور رجایی یکی از آن کسانی بود که مقاومت بسیاری در برابر جنگ های روانی داشت.
وی افزود: همانطور که در این مراسم مطرح شد خلاءهای موجود و برخی جریانات باعث شده بود که در اصل جهاد باشکوه ملت بزرگ افغانستان علیه امپراتوری شوروی و حماسه هایی که آفریدند و قهرمان های بزرگی که ظهور کردند تردید ایجاد شود. محمدسرور رجایی با ثبت خاطرات مربوط به شهدای جهاد افغانستان این پرچم را افراشته نگه داشت.
جلیلی با گرامیداشت خدمات فرهنگ مرحوم رجایی گفت: از همه فعالان و مسئولان فرهنگی خواهش می کنم که تلنگرهایی مانند درگذشت محمد سرور رجایی را بهانه و نقطه شروعی برای کارهای بزرگتر در ادامه مسیر او قرار دهند. این مهم است که رجایی را صرفاً با شعر کودک یا یک کتابی که در حوزه دفاع مقدس و امام خمینی(ره) چاپ کرده درنظر نیاوریم، تلاش او برای نشان دادن زمینهها و اشتراکات فرهنگی میان دو ملت بزرگ ایران و افغانستان بود. اهل فرهنگ باید یگانگی این دو ملت را فریاد بزنند و آن پرچمی که رجایی ها ذیل آن کار می کردند را برافراشته نگه داریم.
تلاش برای معرفی عناصر فرهنگی مشترک ایران و افغانستان
محمود اکرامی فر، شاعر، با تقدیر از برگزار کنندگان این مراسم در سخنانی گفت: این اقدام بسیار ارزشمند است که نهاد کتابخانههای عمومی کشور هم برای تقدیر و بزرگداشت فعالان فرهنگی و ادبی در قید حیات در استانهای مختلف کشور اقدام میکند و هم برای درگذشتگان این عرصه مراسم یادبود و بزرگداشت برگزار میکند. این درجه از درک و درایت دبیرکل نهاد در این موضوع برای من بسیار قابل ستایش است.
وی درباره مرحوم محمد سرور رجایی نیز گفت: او فردی بود که تمام تلاش خودش را صرف نویسندگی و شاعری و پژوهش کرد. اهل گله و گلایه نبود و تمام تلاشش این بود که بگوید ایران و افغانستان یک فرهنگ، یک باور، یک نگاه و یک ایدئولوژی دارند؛ در واقع تلاش او در راستای معرفی عناصر فرهنگی مشترک این دو ملت بود و نهایتاً هدفش انسجام اجتماعی، انسجام فرهنگی در حوزه فارسیزبانان بود.
اکرامی فر افزود: رجایی هم انسان شریف و پاکی بود هم خوب شعر میگفت. فعالیتهای او از این جهت بسیار قابل احترام و اعتنا است که بیش از آنکه گلایه کند و از سختی های مهاجر بودن خود بگوید، معتقد بود مردم ایران و افغانستان دارای یک فرهنگ، یک نگاه و یک ایدئولوژی و یک جهان بینی هستند.
وی در ادامه این مراسم به خوانش شعری درباره مرحوم محمدسرور رجایی پرداخت.
از زندگی آموختم در روزهای سرد
کبریت های بی خطر خیلی خطرناک اند
نه دلی را گرم میکنند
نهسیگار شاعری را در بعداز ظهری کسل
پشت پنجره ای روبه آفتاب می گیرانند
گاهی سرازیری
بیدهای مجنون را
بازیچه سندروم دست های بیقرار می کند
آنکه رفت
اسمش مهاجر است و مقیم دل من است
آنکه رفت
در چشم هایم آبی مانده است.
مردی که گلایه را نزیسته بود
و با گله میانه ای نداشت.
می شناختمش از نزدیک
از دو قدمی نفس تنگی کرونا
نه به خاطرات کسی سنگ زده بود
نه چشمه ای را گل آلود می خواست
زندگی اما
سربه سرش میگذاشت
چون آدامسی که به سر آستین شاعری اش چسبیده باشد.
نه گله داشت از برفی که نمی بارید و نه گلایه از ابری
که دعای «باران بس» را نادیده می گرفت
حیاط خلوت ما شاعران خیالات است
او
شاعر بود در خیال همه
تا نام کوچکش را بزرگ بنویسند
تحول در مدیریت و اجرای فعالیتهای فرهنگی مهاجران افغانستانی
ابوطالب مظفری، ادبیر محفل درّ دری و از شاعران و نویسندگان افغانستانی نیز در ادامه این مراسم به تمجید از شخصیت مرحوم محمد سرور رجایی پرداخت و گفت: او گذشته از همه خصایل نیکویی که داشت در جامعه فرهنگی ما یک مدیر اهل عمل و سخت کوش بود. از آنجا که امور فرهنگی مهاجران در جمهوری اسلامی ایران در این سالها توسط شاعران اداره میشد و معمولاً شاعران و افراد فرهنگی اغلب اهل کار و فعالیت عملی نبوده و بیشتر در حوزه شعر و هنر متمرکز بودند، کارهای فرهنگی چندان که باید و شاید از تبلیغات، پخش و مدیریت درستی بهرهمند نشد. اما با آمدن جناب آقای رجایی به تهران و خانه ادبیات، فعالیت های این خانه رونق گرفت و تعداد زیادی شبهای شعر و برنامههای فرهنگی انجام شد و به نظر من این یکی از جنبه های بارز مرحوم رجایی بود.
وی افزود: مرحوم رجایی از این طریق قصد داشت به ما دو ملت همسایه که از هم دور مانده بودیم یادآوری کند که ما همین امروز هم اشتراک بسیار عینی و عملی داریم و این را نباید از دست بدهیم و نمونه عینی آن همین شهدایی هستند که از دو ملت در جبهه های یکدیگر به شهادت رسیدند.
وی در ادامه به خوانش غزلی به مناسبت درگذشت محمدسرور رجایی پرداخت.
چه زخمی خورده این جادوگر پیر زمان از ما
که کم میخواهد از روی زمین نام و نشان از ما
وطن تابوت خونین جوانان است سرتاسر
طلبکار است گویی هم زمین هم آسمان از ما
به خاک ما تو گویی جشن گلریزان تاریخ است
به هر سو بنگری افتاده نعش سروران از ما
به صنف آفرینش جمله مردودان تاریخیم
چه میخواهد خدا این مایه درس و امتحان از ما
به سوک دلبران رفته از سر تا قدم داغیم
چه میدانم که این قلب است یا آتشفشان از ما
که در بازار هستی دید این سان سود و سودا را
دوبال این ترازو خورده جان از ما، جوان از ما
نصیب مردمان از قسمت عالم گل و بلبل
بهاران از شما و برگریزان از خزان از ما
تلاش برای ایجاد شناختی صحیح از جامعه مهاجران افغانستانی
سید ضیاء قاسمی، از دیگر شاعران افغانستانی حاضر در این مراسم، با تسلیت به مناسبت درگذشت همکار و دوست خود گفت: درگذشت ایشان ضایعه بزرگی است که جبران کردنش اصلاً کار آسانی نیست؛ چرا که وی فعالیت های متنوعی در حوزه فرهنگ و ادبیات داشت. یکی از جنبه های کاری آقای رجایی این بود که تلاش می کرد یک وجه متفاوتی از جامعه افغانستانی را به جامعه میزبان یعنی ایران نشان دهد؛ کاری که تلاش کرد با حضور خود در رسانهها و کارهای تحقیقی که برای رزمندگان دو ملت به انجام برساند.
وی افزود: نگاه و شناخت جامعه میزبان از جامعه افغانستانی یک نگاه تک بعدی بود و آن را تنها در قالب یک هویت کارگری دیده بودند و جنبه های فرهنگی و دیگر جنبه های زیستی مهاجرین برای جامعه میزبان نا آشنا بود چرا که مهاجران با به لحاظ شغلی محدودیتهایی روبهرو بوده و هستند. من جراحی را در افغانستان میشناختم که استاد دانشگاه کابل بود، اما به دلیل همین محدودیت ها در ورامین به کار در زمین کشاورزی میپرداخت؛ البته رفتهرفته تغییراتی در این زمینه پیش آمد و جناب آقای رجایی نیز در این زمینه بسیار تلاش داشت و با همکاری خوب رسانههای ایرانی و با محافلی که برگزار میکرد در این راه بسیار پرتلاش و موفق بود.
درد غربت کشیده بود، اما پل پیوند آشنایی بود
مصطفی محدثی خراسانی از شاعران مطرح کشور در این مراسم گفت: تشکر می کنم از نهاد کتابخانههای عمومی کشور که طی سال های اخیر که فضای حقیقی ادبی کشور به واسطه شیوع کرونا دچار نوعی رکود و رخوت شده بود، با برنامه ریزی و تمهیدات هوشمندانه خود توانست بخش زیادی از این کمرنگی را جبران کند.
وی افزود: از آنجا که من از دوران نوجوانی و قبل از ۲۰ سالگی در شهر مشهد کار ادبی را با آقایان کاظمی، مظفری و شریف سعیدی شروع کردم و با فضا، معضلات و مشکلات دوستان مهاجر آشنا هستم عرض می کنم که جناب آقای رجایی بخش زیادی از توان ادبی و استعداد خودش را متوقف نگه داشت و آن را صرف خدمت به اهل ادب افغانستان و صرف کشف استعدادها و پرورش آنها کرد که این مجاهدت کمی نبود که آقای رجایی از خود نشان داد. درباره ایشان تنها میتوانم بگویم: «جلوه مهر و پارسایی بود، سرور عاشقان رجایی بود؛ درد غربت کشیده بود اما، پل پیوند آشنایی بود»
در ادامه مراسم سید وحید سمنانی، محمد مهدی عبداللهی، سید ضیاء قاسمی، سیده تکتم حسینی، زهرا حسین زاده، سید ابوالفضل مبارز و سید مرتضی شاهترابی به شعرخوانی در سوگ درگذشت محمد سرور رجایی پرداختند.
همچنین در حاشیه این مراسم محمدمهدی میرزایی از خطاطان برجسته افغانستان به خطاطی برخی ابیات برجسته محمدسرور رجایی پرداخت.
با مرور مهم ترین اقدامات نهاد کتابخانه های عمومی کشور؛
یازدهمین و دوازدهمین شماره ماهنامه کتابخوان منتشر شد
یازدهمین و دوازدهمین شماره ماهنامه کتابخوان ویژه خرداد و تیر ماه ۱۴۰۰، با هدف شفاف سازی فعالیتها، اطلاعرسانی مناسب و دسترسی عموم مردم، نخبگان و مخاطبان به اخبار و برنامههای کتابخانههای عمومی کشور توسط اداره کل روابط عمومی و امور بینالملل نهاد منتشر شد.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی نهاد کتابخانههای عمومی کشور، بخش «رویداد» در این شماره با گزارش چهل و نهمین جلسه هیئت امنای نهاد کتابخانه های عمومی کشور با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی آغاز شده است. در این جلسه که با ارائه گزارشی از عملکرد نهاد کتابخانههای عموم کشور در حوزه توسعه کتابخانهها، فعالیتهای ترویجی، امور اداری و همچنین فعالیتهای پژوهشی نهاد همراه بود، از علمگرایی و نوگرایی به عنوان شاخصههای مهم عملکرد و تصمیمگیری در مدیریت فعلی نهاد یاد شد.
انتخابات دومین دوره هیئت مدیره انجمن علمی ارتقاء کتابخانههای عمومی ایران، انتشار دوازدهمین جلد از کتاب «هدهد سفید»، برگزاری نشست خبری یازدهمین دوره جشنواره کتابخوانی رضوی، تقدیر نهاد از بازیهای جدی مرتبط به حوزه کتاب، برگزاری جلسه هماهنگی نحوه صدور مجوز و نظارت بر کتابخانهها و سالنهای مطالعه، برگزاری نشست خبری پنجمین دوسالانه کارتون کتاب، مشارکت در برگزاری اختتامیه جشنواره قلم زرین و انتخاب اعضای جدید کارگروه تخصصی نابینایان کتابخانههای عمومی کشور از اقدامات حائز اهمیت نهاد در دو ماه نخست سال ۱۴۰۰ بود، که در این بخش مرور شده است.
بخش «فرهنگی» ماهنامه کتابخوان در این شماره با فراخوان یازدهمین دوره جشنواره کتابخوانی رضوی آغاز می شود و پس از مرور کتابهای معرفی شده در طرح کتابخوان خرداد و تیر ۱۴۰۰ به برگزاری وبینار بینالمللی «مکتب جهانی روحالله» به مناسبت سالروز ارتحال امام خمینی(ره) میپردازد. همچنین برنامه ملی محفل ادبی «از کریمه تا رضا (ع)»، نشست رونمایی از کتاب «جوهر سرخ»، برگزاری عصر شعر مجازی «آوای کتابخانه»، گفتگو با داوران پنجمین دوسالانه «کارتون کتاب» و گفتگو با ایرج قنبری، میلاد عرفانپور و محمود اکرامی درباره برگزاری جشنواره «سرود آوای کتابخانه» به عنوان مهم ترین برنامه های فرهنگی مهاد در خرداد و تیر ماه مرور شده است.
پرونده ویژه این شماره از ماهنامه کتابخوان به برگزاری سلسله برنامه «از تبار قلم» اختصاص دارد. برنامههایی که در جهت رویکرد جدید نهاد کتابخانه های عمومی کشور به تجلیل از ۳۴ تن از نویسندگان بومی استانهای مختلف کشور پرداخت.
ماهنامه کتابخوان در بخش پژوهش با معرفی برگزیدگان مسابقه طراحی کتابخانه عشایری آغاز شده است. همچنین برگزاری مراسم اختتامیه طرح «ماموریت کتابخانه من» و مروری بر سه جلسه برگزار شده از سلسله وبینارهای فراملیِ «روایتهایی از ایده ها و الگوهای مدیریت کتابخانه های عمومی» با عناوین «توسعه خدمات کتابخانهای برای گروههای حاشیهای»، «کتابخانههای عمومی در سوئد و ترویج کتابخوانی» و «ویژگی طراحی خدمات برای کتابخانههای عمومی» بخش پایانی این شماره از ماهنامه کتابخوان تشکیل داده است.
یازدهمین و دوازدهمین شماره ماهنامه «کتابخوان» را از اینجا دریافت کنید.
محفل ادبی «فکر آرا» با حضور رئیس فرهنگ و ارشاد اسلامی خوشاب، جمعی از مسئولان و فعالان حوزه فرهنگ و هنر شهرستان افتتاح شد.
به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی خراسان رضوی، محفل ادبی «فکر آرا» با حضور حسین یزدان پناه، رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان خوشاب؛ سید شهاب الدین نورمحمدی، بخشدار بخش مرکزی؛ سید حسین خلیلی، بخشدار بخش مشکان؛ امیرعباس عباسی، بخشدار بخش نوده انقلاب؛ نماینده امام جمعه و جمعی از شاعران و نویسندگان بومی شهرستان افتتاح شد.
علی نصرآبادی، مسئول محفل و رئیس اداره کتابخانه های عمومی شهرستان خوشاب در این نشست ضمن خیر مقدم به مدعوین گفت: نهادینه کردن فرهنگ مشارکت عمومی در راستای انجام فعالیت های ادبی، تقویت و راه اندازی محفل های ادبی در کتابخانه های عمومی در جهت ایجاد انگیزه نسبت به شعر و ادبیات فارسی و همچنین ساماندهی نیروهای متعهد و متخصص ادبی به منظور ایجاد تحول فرهنگی در خدمات کتابخانه ها از مهم ترین اهداف تشکیل محفل ادبی «فکر آرا» توسط اداره کتابخانه های عمومی شهرستان خوشاب بوده است.
در ادامه حسین سلطان آبادی، به عنوان دبیر محفل ادبی «فکر آرا» گفت: محفل ادبی «فکرآرا» با طرح و برنامه ای مدون تشکیل شده است. با توجه به اینکه محافل ادبی در کتابخانه ها با عموم مردم در ارتباط هستند، هدف جامع ما برگزاری برنامه های متنوع برای علاقمندان به حوزه شعر و ادبیات فارسی و بصورت ویژه استفاده از ظرفیت جوانان علاقه مند، شاعران و نویسندگان نوقلم شهرستان است.
وی در ادامه ضمن قرائت دستورالعمل محفل ادبی، به ارائه گزارشی از مراحل شکل گیری این محفل پرداخت.
گفتنی است، در ادامه این مراسم معرفی ۴ عنوان کتاب «غروب قمر»، «شبهای پر ستاره»، «فلسفه دعا» و «منظومه حکمت عاشقانه» اثر سید حسن کیخسروی و خوانش بخش از کتاب «منظومه حکمت عاشقانه» توسط نویسنده آثار انجام شد.
محفل غنچه های ادبی کتابخانه بسیج شهر تهران به مناسبت عید غدیر خم
همزمان با عید سعید غدیر خم محفل غنچه های ادبی کتابخانه عمومی بسیج شهر تهران در بستر فضای مجازی برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی استان تهران، محفل غنچه های ادبی کتابخانه عمومی بسیج شهر تهران به مناسبت عید سعید غدیر خم با حضور اعضاء و اولیاء به دبیری الهه تاجیک؛ روز سه شنبه ۵ مرداد ماه در بستر فضای مجازی کتابخانه بسیج برگزار شد.
در ابتدای این نشست خدیجه صحرایی، مسئول کتابخانه عمومی بسیج ضمن تبریک فرا رسیدن عید غدیر خم به معرفی منابع یازدهمین جشنواره کتابخوانی رضوی پرداخت و خطبه چهارم غدیر خم را خوانش کرد.
سپس اعضای محفل خطبه هایی از غدیر خم را که با خط زیبا، خط نوشت کرده بودند بازخوانی کردند و به نقالی از واقعه غدیر خم پرداختند.
بر اساس این گزارش شعرخوانی الهه تاجیک؛ دبیر محفل ادبی در رسای مولا علی (ع) و بازخوانی بخش هایی از خطبه غدیر توسط وی از دیگر بخش های این محفل بود.
در بخش هایی از برنامه کلیپ های مربوط به این روز و نیز تصایری مربوط به غدیر خم پخش شد.
ابن برنامه با حضور بیش از سی عضو فعال به همراه اولیای اعضا ، مسئولین و کتابداران کتابخانه های عمومی تهران؛ کتابخانه بسیج و مهمانان علاقمند به برنامه برگزار گردید.
گفتنی است مشارکت اعضا در اجرای نقالی ها به صورت فیلم در جشنواره نقالان علوی شهرداری تهران از جمله نتایج تلاشهای اعضا در یادگیری نقل خوانی های مذهبی در برنامه های محفل غنچه های ادبی کتابخانه بسیج می باشد.