با هدف دسترسی عموم مردم، نخبگان و مخاطبان به اخبار و برنامه های کتابخانه های عمومی کشور؛

دور جدید ماهنامه کتابخوان به صورت مجازی منتشر شد

نخستین شماره از دوره دوم ماهنامه کتابخوان به همراه آثار و گفتاری از احمد شعبانی، فریبرز خسروی، اسماعیل امینی، حسین اسرافیلی، راضیه تجار، سعید بیابانکی، علیرضا قزوه، محمدعلی مجاهدی، مصطفی محدثی خراسانی، عبدالجبار کاکایی، حجت الاسلام و المسلمین سید محمود دعایی، محمدعلی قندهاری نیا و محمد جواد حق‌شناس ویژه مردادماه ۱۳۹۹ منتشر شد.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور، با هدف شفاف سازی فعالیت ها، اطلاع رسانی مناسب و دسترسی عموم مردم، نخبگان و مخاطبان به اخبار و برنامه های کتابخانه های عمومی کشور، نخستین شماره از دوره دوم ماهنامه کتابخوان ویژه مردادماه ۱۳۹۹ توسط اداره کل روابط عمومی و امور بین الملل نهاد تهیه و منتشر شد.

این شماره از «ماهنامه کتابخوان» با آثار و گفتارهایی از احمد شعبانی، عضو هیأت علمی دانشگاه اصفهان؛ فریبرز خسروی، رئیس انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران؛ اسماعیل امینی، شاعر و منتقد ادبی؛ حسین اسرافیلی، شاعر پیشکسوت ادبیات آیینی؛ راضیه تجار، نویسنده و منتقد؛ سعید بیابانکی، شاعر و منتقد ادبی؛ علیرضا قزوه شاعر نویسنده؛ محمدعلی مجاهدی، شاعر پیشکسوت شعر آیینی؛ مصطفی محدثی خراسانی، شاعر و منتقد؛ رضا اسماعیلی، شاعر؛ محموداکرامی فر، شاعر؛ عبدالجبار کاکایی، شاعر؛ عبدالرحیم سعیدی راد، شاعر؛ مجید ملامحمدی، نویسنده و شاعر کودک و نوجوان؛ حجت الاسلام و المسلمین سید محمود دعایی، مدیرمسئول روزنامه اطلاعات؛ محمدعلی قندهاری نیا، مدیرعامل مؤسسه جام جم؛ محمد جواد حق‌شناس، رئیس کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران؛ محمدمهدی ذوالفقارزاده، عضو هیأت علمی دانشکدهٔ مدیریت دانشگاه تهران؛ سیدمجید مطهری‌نژاد، عضو هیأت علمی دانشکدهٔ فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق علیه‌السلام و امیرهوشنگ حیدری، سرپرست گروه آینده‌اندیشی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور همراه شده است.

مطالب این شماره در پنج بخش شامل «در حدیث دیگران»، «اخبار»، «پرونده»، «فرهنگی» و «پژوهش و نوآوری» دسته بندی شده است. «در حدیث دیگران»، روایت رسانه های سراسری از نهاد کتابخانه های عمومی کشور است. در این بخش، سخنان صاحب نظران در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی، شعر و ادبیات در خصوص اقدامات نهاد کتابخانه های عمومی کشور در ایام شیوع ویروس کرونا، در قالب مصاحبه آمده است.

همچنین بخش «خبر» به مرور مهم ترین اخبار مربوط به نهاد کتابخانه ها می پردازد. این بخش با «گزارش وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از مشکلات و دغدغه های نهاد کتابخانه های عمومی» آغاز شده و در ادامه به خبرهایی چون «دیدار مدیران وزارت فرهنگ و ارشاد و دبیرکل نهاد با معاون اول رئیس جمهور»، «انتصاب دبیر نخستین دوره جشنواره «کتابخوان و رسانه»، «نامگذاری کتابخانه به نام روح الله رجایی»، «افتتاح کتابخانه مترو ایستگاه حضرت ولیعصر(عج)»، «انتصاب امیرحسین بانکی پور به عنوان ناظر مجلس در هیأت امنای کتابخانه های عمومی کشور» و ... می پردازد.

در بخش «پرونده» پس از تشریح قانون تأسیس نهاد و بررسی مشکلات حال حاضر، مصاحبه ای با دبیرکل نهاد در خصوص ریشه یابی مشکلات نهاد کتابخانه های عمومی کشور آمده است. در ادامه این بخش موضوع پیگیری برای رفع مشکلات نهاد با مرور اخبار مربوط به نشست های اعضای مجمع نمایندگان استان ها با دبیرکل نهاد، دیدار علیرضا مختارپور با رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس و نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس و دیدار مدیران کل کتابخانه های عمومی در استان ها با نمایندگان مجلس، آمده است.

همچنین بخش «فرهنگی» به مرور اخبار مهم ترین اقدامات فرهنگی انجام شده از سوی نهاد کتابخانه های عمومی در دوره شیوع ویروس کرونا از جمله «مسابقه کتابخوانی فرهنگ مختصر امر به معروف و نهی از منکر»، «راه اندازی محافل ادبی نهاد»، «پویش اقتراح ماسک» و ... می پردازد.

بخش «پژوهش و نوآوری» نیز به مرور مهم ترین اخبار مربوط به این حوزه شامل «تعامل دانشوران پارک های علم و فناوری با شبکه گسترده کتابخانه های عمومی کشور»، «نشست مجازی زیست فرهنگ در جهان شبکه ای آینده»، «تدوین استاندارد کتابخانه های عمومی ایران»، «مروری بر وضعیت طرح های پژوهشی نهاد کتابخانه های عمومی کشور» و ... می پردازد.

علاقه مندان می توانند ماهنامه کتابخوان را از اینجا دریافت کنند.

شاعر و نویسنده گیلانی با ارسال پیامی مطرح کرد؛

محافل ادبی بازتاب دهنده صدای شاعران و نویسندگان کشور هستند

صدیقه کشتکار، نویسنده و شاعر در پیامی ضمن تبریک تشکیل محفل ادبی دکتر معین اداره کل کتابخانه های عمومی استان گیلان، گفت: محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی را می توان صدای شاعران و نویسندگان دانست؛ صدایی که می تواند به گوش مخاطبان ادبیات برسد.

به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی استان گیلان، صدیقه کشتکار، نویسنده و شاعر گیلانی در پیامی تشکیل محفل ادبی دکتر معین اداره کل کتابخانه های عمومی استان گیلان را تبریک گفت. متن پیام به شرح ذیل است:

 

 بنام خداوند بخشنده بخشایشگر

راه اندازی محافل ادبی وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی باعث شد که نویسندگان و شاعران با هر نوع ذوق و سلیقه به هم اندیشی بپردازند. محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی این فرصت را به شاعران جوان می دهد که هم از آموزش صحیح برخوردار شوند و هم به تبادل نظر بپردازند و امکان این را داشته باشند که نظرات خود را بازگو کنند. این محافل فرصت های گوناگون فرهنگی برای نویسندگان کل کشور ایجاد کرده است.

برپایی محافل ادبی با محوریت کتابخانه های عمومی در هر استان آینده ای با چشم انداز ادبی روشن برای شاعران و نویسندگان ایجاد کرده است؛ چراکه دبیران انتخاب شده برای هر محفل در هر استان دارای پیشینه ادبی درخور و شایسته ای هستند و همین امر می تواند به تنهایی گواه بر موثر بودن ایجاد چنین محافلی باشد.

دبیران محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی هر استان با هم اندیشی و فشردن دست دوستی و همکاری برای ادبیات کل کشور تلاش می کنند. زنجیره تشکیل شده توسط دبیران محافل ادبی باعث می شود که شاعران و نویسندگان کشور نیز به صورت زنجیره وار با هم در ارتباط باشند و همین ارتباط می تواند فضای آموزشی خوبی برای آن ها ایجاد کند و شاعران در نقاط مختلف کشور به هم اندیشی و تبادل اطلاعات در فضایی کاملا دوستانه و مفید بپردازند.

گروه ها و کانال های مجازی غیرحرفه ای در حیطه ادبیات در فضای مجازی چند سال است که به چشم می خورد که نقدها و شعرهای غیرحرفه ای در آن ها دیده می شود. ادبیات امروز از این بی برنامگی ها رنج می برد. تاسیس محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی می تواند گامی موثر برای کم رنگ شدن چنین گروه ها و کانال های مجازی شود.

به اعتقاد من برای پروراندن شاعران برجسته باید همه جوانب را تقویت کرد مانند یادگیری اصول و قواعد نوشتن، آن شاعرانگی، وسعت اندیشه و ... که این امر با تاسیس محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی شدنی است. حضور اساتید برجسته در این محافل و استفاده از اندیشه های آن ها گامی بلند برای پیشرفت شاعران و نویسندگان است.

دبیران محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی با چشمان باز و نگاه آگاه و تفکر ژرف در جستجوی برنامه های متنوع و آموزشی هستند که در این مسیر به خوبی از شاعران و نویسندگان و نظراتشان هم استفاده می کنند.

این روزها که فضای مجازی بستری برای ارائه فعالیت های فرهنگی-اجتماعی است؛ دبیران محافل ادبی با ایجاد فضای رقابتی کمک بسزایی در پویایی شاعران و نویسندگان می کنند. به طور مثال پویش #اقتراح_ماسک که توسط محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی راه اندازی شد؛ در فضایی کاملا دوستانه شاعران را به ارائه بیت های طنز تشویق کرد. که این حرکت فرهنگی برای جامعه مفید واقع شد. در واقع این پویش به نوعی روح همبستگی را در جامعه دمید. امروز مخاطبان ادبیات با شنیدن و خواندن آثار ادبی چه با بن مایه طنز و چه اجتماعی ترغیب به فرهنگسازی های مفید در جامعه می شوند.

محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی را می توان صدای شاعران و نویسندگان دانست. صدایی که می تواند به گوش مخاطبان ادبیات برسد. چه بسا روستاها و شهرهایی هستند که از نبود چنین امکانی رنج می برند. دبیران هر استان با پیگیری می توانند روستاها و مناطق محروم از چنین محافلی را در استان خود مشخص کنند و از ظرفیت های نویسندگان این مناطق استفاده کنند؛ همچنین نویسندگان را به جامعه ادبی معرفی کنند. از آنجا که استان گیلان دارای پتانسیل ادبی بالایی است با حمایت و فعالیت صحیح و برنامه ریزی شده دبیر محفل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی سرکار خانم مرضیه فرمانی می تواند در سطح کشور شاعران برجسته و نویسندگان خوب را به نحو احسن معرفی کند. چه بسا که شاعران و نویسندگانی با استعداد، در حال حاضر گمنام هستند.

در پایان آرزوی موفقیت روز افزون برای دبیران استانی محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی مخصوصا دبیر محفل ادبی دکتر معین اداره کل کتابخانه های عمومی گیلان، سرکار خانم مرضیه فرمانی دارم و با اطمینان کامل مشتاق دیدن آینده ای روشن تر از امروز برای ادبیات استان گیلان با تلاش های بانو فرمانی هستم.

صدیقه کشتکار

گفتنی است مرضیه کشتکار، نویسنده کتاب «مهمان من یک استکان چای» و عضو انجمن شعر جوان تهران، عضو هیات مدیره انجمن شعر و ادب (سراوان، رشت)، عضو هیات مدیره انجمن شعر (سنگر، رشت) است. همچنین کسب عناوین برتر در محافل ادبی استانی و کشوری چون شعر انتظار، شعر آزاد، شعر چکامه، شعر اقوام گیلانی و برگزیده در فراخوان «سرو و گل و لاله» استان فارس از افتخارات این شاعر جوان گیلانی است.

با حضور شاعران و دوستداران شعر فارسی؛

محفل ادبی قند پارسی در شیراز آغاز به کار کرد

آیین افتتاح محفل ادبی اداره کل کتابخانه های عمومی استان فارس با عنوان «قند پارسی» با همراهی شاعران و ادیبان استان و کشور به صورت مجازی برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی استان فارس، محفل ادبی قند پارسی در نشستی که روز سه شنبه ۱۸ شهریورماه، با حضور روح الله منوچهری، مدیرکل کتابخانه های عمومی فارس؛ نغمه مستشار نظامی، دبیر محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی کشوری؛ مصطفی محدثی خراسانی، علی داوودی و فریبا یوسفی، انجمن ادبی نهاد؛ امیرهمایون یزدانپور و جمعی دیگر از شاعران و ادیبان شیرازی در فضای مجازی برگزار شد، کار خود را آغاز کرد.

مدیرکل کتابخانه های استان فارس در این نشست اظهار داشت: محفل ادبی قندپارسی از امروز کار خود را آغاز می کند و همزمان با این محفل، ۱۶ محفل ادبی دیگر در سطح شهرستان ها مشغول به کار می شود تا علم شعر در کتابخانه ها به اشتراک گذاشته شود.

روح الله منوچهری با بیان اینکه شیراز و شعر از یک ریشه اند، تصریح کرد: هر جا سخن از شعر است، نام شیراز تداعی می شود. خوشبختانه امسال شیراز پایتخت کتاب ایران است و این همزمانی پایتختی کتاب و افتتاح محافل ادبی کتابخانه ها فرصت ارزشمندی است که همه از آن بهره مند شوند.

وی اضافه کرد: از تأکیدات رهبر معظم انقلاب در بیانه گام دوم انقلاب، اهمیت دادن به حوزه فرهنگ در کنار اقتصاد بود که باید در این راستا فعالیت کرد.

منوچهری ایجاد محفل های ادبی در کتابخانه های عمومی را در راستای رسالت کتابخانه ها دانست و عنوان کرد: در کتابخانه های عمومی به عنوان فرهنگسراهای اجتماعی رسالت های بسیاری داریم که مهم ترین آن ها آگاهی بخشی و پرکردن اوقات فراغت عموم مردم است. مخاطب کتابخانه های عمومی از اقشار مختلف هستند و وجود محافل ادبی در کتابخانه ها می تواند مثمر ثمر باشد.

مدیرکل کتابخانه های عمومی استان فارس تأکید کرد: محافل ادبی استان فارس زیر نظر همایون یزدان‌پور، ادیب سرشناس شیراز فعالیت دارد و امیدواریم شاهد رونق محفل های ادبی کتابخانه ها در استان فارس باشیم.

 

جایی بهتر از کتابخانه ها برای ایجاد محفل ادبی وجود ندارد

نغمه مستشار نظامی، دبیر محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی کشور نیز در این نشست با اشاره به جایگاه استان فارس و شهر شیراز در حوزه ادبیات، عنوان کرد: استان فارس همواره شاهد اتفاق های ادبی بوده و امیدواریم این سرآغاز شکل گیری جریان های ادبی در کتابخانه های فارس باشد.

وی اضافه کرد: محافل ادبی در کتابخانه های عمومی با وجود مشکلات ناشی از بیماری کرونا به حیات خود ادامه داده اند. خوشحالیم که فارس هم امروز به این جریان پیوسته و می توانیم از ظرفیت های عظیم این دیار در حوزه شعر و ادب ببریم.

مستشار نظامی با تأکید بر اینکه هدف اصلی از افتتاح محافل ادبی در کتابخانه های عمومی حمایت از جریان های اصیل شعری و ادبی بوده است، تصریح کرد: کتابخانه ها از آغاز محل آمد و شد علاقه مندان بوده و جایی بهتر از کتابخانه برای ایجاد محفل ادبی وجود ندارد. کتابخانه های عمومی به دلیل شبکه گسترده، می توانند جریان های شعری و ادبی را در جای جای ایران ایجاد کنند.

دبیر محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی کشور با بیان اینکه امیدواریم در هر کتابخانه شاهد رویش یک محفل باشیم، گفت: ارتباط با بزرگان شعر استان، حمایت از چهره های جدید و نوقلمان و اجرای عدالت فرهنگی در نقاط دورافتاده مهم ترین اهداف تشکیل محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی کشور است.

 

محافل ادبی کتابخانه های با توده های مردم در ارتباط است

مصطصفی محدثی خراسانی، عضو انجمن ادبی نهاد کتابخانه های عمومی کشور نیز در ادامه این نشست، عنوان کرد: استان فارس از قطب های ادبی ایران در دوران معاصر است و همواره مجامع و کنگره های ریشه دار و قدرتمند در این استان برقرار بوده است. محافل ادبی در کتابخانه های عمومی با توده های مردم در ارتباط است؛ به این ترتیب ظرفیت متفاوتی ایجاد خواهد شد و مکمل تلاش هایی خواهد بود که در این سال ها  در سطح دانشگاهی و علمی انجام شده است.

علی  داوودی، عضو دیگر انجمن ادبی نهاد کتابخانه های عمومی کشور نیز در این نشست عنوان کرد: محفل ادبی قند پارسی می تواند پایگاهی برای رشد و معرفی شاعران استان فارس به جامعه ادبی کشور باشد. حضور استان فارس در این حرکت عظیم به پیشبرد اهداف محافل ادبی نهاد کمک خواهد کرد.

داوودی افزود: استان فارس در حوزه ادب و فرهنگ نیاز به معرفی ندارد. امیدواریم فعالیت کتابخانه های عمومی فارس در زمینه توجه به شعر و ادبیات ادامه داشته باشد.

امیرهمایون یزدانپور، دبیر انجمن ادبی قندپارسی نیز در این نشست گفت: محفل ادبی قند پارسی با طرح و برنامه تشکیل شده است و ما در این محفل برای هرکسی که دل در گرو شعر داشته باشد، برنامه خواهیم داشت.

یزانپور با بیان اینکه برای محفل ادبی در شهرستان ها برنامه ریزی شده است، گفت: انجمن ادبی کتابخانه های عمومی استان فارس می تواند سرامد انجمن های ادبی در کشور باشد.

این ادیب شیرازی با اشاره به برگزاری نشست های ارغوانی و نشست های سپید ویژه پاییز و زمستان، گفت: در این محفل از ظرفیت جوانان علاقه مند و شاعران نوپای استان استفاده می شود.

گفتنی است، اهدای حکم دبیری انجمن به امیرهمایون یزدانپور و شعرخوانی شاعران از برنامه های این نشست بود.

 

به همت محفل ادبی امیرکبیر کرج؛

ویژه برنامه صبح خاطره و شعر «حدیث سرو» برگزار شد

به همت محفل ادبی امیرکبیر اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی البرز و با همکاری واحد مطالعات پایداری حوزه هنری استان، ویژه برنامه صبح خاطره و شعر «حدیث سرو» در تجلیل از مقام والای اسرا و آزادگان برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی استان البرز، ویژه برنامه صبح خاطره و شعر «حدیث سرو» به همت محفل ادبی امیرکبیر اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی و با همکاری واحد مطالعات پایداری حوزه هنری استان البرز روز چهارشنبه ۱۲ شهریور در فضای اسکای روم برگزار شد.

در این برنامه با اجرای خسرو عباسی، دبیر محفل ادبی امیرکبیر، حجت الاسلام اکبر حمیدی شایق از رزمندگان دفاع مقدس و رئیس انجمن ادبی دلشدگان استان البرز، اشعاری را در رثای اسرای کربلا به ویژه حضرت رقیه(س) قرائت کرد.

در ادامه حاج علی گلوند، جانباز و آزاده سرافراز دفاع مقدس با ذکر خاطراتی از دوران جنگ تحمیلی به نحوه اسارت خود اشاره کرد و گفت: پیش از اسارت، کلمه اسیری برایم تنها یک واژه‌ی همراه با غم و اندوه بود؛ ولی بعد از اسارتم در زندان بعثی‌ها، وقتی روضه اسارت اهل حرم را می شنوم، با همه وجودم هرچند در حد قطره‌ای کوچک و ظرفیتی محدود، حالم به شدت منقلب می‌شود.

گلوند در ادامه با بیان اینکه در عملیات بیت المقدس ۲ و در منطقه ماهوت عراق اسیر نیروهای بعثی شد، به معجزه زنده ماندنش با وجود اصابت دو گلوله در دو ناحیه حساس بدن یعنی قلب و سر اشاره کرد و افزود: در منطقه‌ای که ما بودیم، برف بسیاری باریده بود و من به شدت زخمی شده و خون زیادی از دست داده ‌بودم. تصور خودم این بود که شهید شده ام همانگونه که عملا علایم حیاتی ام نیز آن را تایید می‌کرد. دوستانم خبر شهادتم را برای خانواده برده و همه شهادتم را باور کرده بودند. اما خواست خداوند چیز دیگری بود؛ در چشم بر هم زدنی تمام خاطرات زندگی از کودکی تا آن موقع جلوی چشمانم به نمایش درآمد؛ در عالم شهود دیدم که از بهشتی که در آن هستم، رانده شده و دستور داده شد دوباره به دنیا بازگردم و همین لحظه بود که درد را و محیط پیرامونم را حس کردم. تلاش داشتم برف‌هایی را که چند روزی رویم را پوشانده بود کنار بزنم، سر بلند کردم و ایستادم و همان موقع مقابل خود چندین نیروی بعثی دیدم؛ می خواستم از نارنجک کمری استفاده کنم که تلاشم بیهوده بود؛ همه چیز یخ زده بود. با همان حال و با آن خونریزی و جراحت، بدون هیچ درمان و بیمارستانی، به زندان انفرادی منتقل شدم و بیش از یکسال را بدون هرگونه امکانات اولیه و حتی حمام در مکانی تنگ و تاریک گذراندم.

این آزاده جانباز ادامه داد: نمی دانم چطور شد که حاضر به مصاحبه شدم، اما بیان اتفاقات آن روز و سختی هایی که سربازان این انقلاب برای اعتلای آن کشیده اند و همچنین تلاش اسرا برای زنده نگه داشتن شعائر دین اسلام به ویژه ایام محرم و صفر، آنقدر سخت و شیرین بود که حیفم امد جوانان امروز از شنیدن آن‌ها بی‌بهره بمانند از همین رو تصمیم به انتشار خاطراتم گرفته‌ام که ماحصل آن به قلم شیوای خانم تاتلاری، کتاب «لشگری در سایه» شد.

فاطمه تاتلاری، مصاحبه‌گر و نویسنده کتاب «لشگری در سایه» نیز در ادامه این برنامه به بیان نحوه آشنایی خود با خاطرات علی گلوند و آغاز نگارش این کتاب پرداخت و گفت: انتخاب نام این کتاب برگرفته از نام تشکیلاتی است که آقای گلوند و دوستانشان برای انجام مراسم مذهبی و فعالیت‌های فرهنگی در ارودگاه اسرا انتخاب کرده بودند. البته با توجه به مطالب کتاب نیز این نام کاملا برای کتاب مناسب و درخور بوده است.

وی اظهار داشت: اتفاقات و خاطرات آقای گلوند به قدری پر فراز و نشیب و گاهی خارج از درک آدم دنیایی است که همان بار اول که آن ها را شنیدم، مجذوب شدم و تلاش کردم در این کتاب نیز با بیانی دلنشین، آن حس و حال را به مخاطب منتقل کنم.

گفتنی است، در ادامه برنامه نیز، امیررضا احمدی و الهام نجمی از شاعران جوان و آئینی البرزی به شعرخوانی عاشورایی پرداختند و در خاتمه برنامه از کتاب «لشگری در سایه؛ خاطرات جانباز آزاده حاج علی گلوند» رونمایی شد.

 

وبینار علمی فرهنگی «مرثیه سرایی در ایران و هند» برگزار شد

نگاهی به سیر تحول شعر آیینی از ایران تا هند

وبینار علمی فرهنگی «مرثیه سرایی در ایران و هند» به همت رایزنی فرهنگی ایران در هندوستان و با مشارکت محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی کشور با ارائه هفده مقاله از سوی استادان و پژوهشگران برجسته حوزه تاریخ و ادبیات دینی به صورت مجازی برگزار شد.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، وبینار علمی فرهنگی «مرثیه سرایی در ایران و هند»، به همت رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در دهلی نو و با مشارکت نهاد کتابخانه های عمومی ایران و با ارائه هفده مقاله از سوی استادان و پژوهشگران برجسته حوزه تاریخ و ادبیات دینی از مراکزی چون دانشگاه های لکنوی هند و همچنین دانشگاه‌های گیلان و شهید بهشتی ایران و مرکز مطالعات ایرانی لندن روز سه شنبه ۱۱ شهریورماه به صورت مجازی از طریق اسکاری روم برگزار و به صورت زنده از پایگاه اطلاع‌رسانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور پخش شد.

سیر تحول مرثیه سرایی

در ابتدای این وبینار غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی جمهوری اسلامی ایران با ارائه مطلبی با موضوع «تحول گفتمانی مرثیه سرایی در ایران و هند» طی سخنانی گفت: مرثیه سرایی بر حضرت امام حسین که رسم دیرینه شیعیان است با شعر فارسی دری کمابیش همزاد و هم ‌تاریخ است. از دیرباز تا کنون شاعران بزرگ در واقعه کربلا مرثیه سرودند. اما غالبا گفتمان مسلط و غالب در مرثیه‌های گذشته که اوج آن در دوران قاجار دیده می‌شود، حاوی غم، اندوه، مصیبت و غصه بوده است، ولی از آغاز دهه ۴۰ تا کنون به تدریج یک تحول گفتمانی در زبان مرثیه در شعر فارسی پدید آمد و مرثیه عاشورایی از گفتمان مصیبت به گفتمان حماسه متحول شد.

وی با خوانش نمونه‌هایی از مرثیه‌های «مصیبت» و «حماسه» گفت: این تحولی که در روزگار ما پدید آمده، یک تحول خود به خودی نبود. بلکه خوانش دیگری از دین و کربلا توسط امام خمینی(ره) ارائه شد که در ادامه به انقلاب اسلامی منجر شد و در دفاع مقدس به اوج رسید. این تحقق عینی موجب تحول ذهنی شاعران ما شد.

سیر ترکیب بند سرایی در شعر عاشورایی

در ادامه علیرضا قزوه با ارائه موضوعی با عنوان  «قالب ترکیب بند و سهم آن در مراثی عاشورایی در ایران و هند» به اولین جرقه‌های پیدایش ترکیب بند سرایی در ادب فارسی پرداخت و با ذکر نمونه هایی به تشریح سهم ترکیب بندسرایان سبک های مختلف ادبی از سبک خراسانی، عراقی، مکتب وقوع، سبک هندی تا دوره بازگشت و دوره معاصر پرداخت.

وی با اشاره به ترکیب مشهور محتشم کاشانی در رسای امام حسین(ع) گفت: قطران تبریزی از نخستین ترکیب بند سرایان ادبی ما بوده است؛ ترکیب بند از ابتدا بیشتر در مسیر مدح، پند و اندرز  حرکت می‌کرده که در ادامه مرثیه و سوگ نیز به آن اضافه شد و این قالب ادبی بخصوص بعد از محتشم قالب خاص سوگ و مرثیه به خود گرفت. البته شاعرانی چون خاقانی، راوندی، کمال الدین اسماعیل، بابافغانی و ... بر محتشم تاثیر گذاشته اند.

همچنین احسان الله شکرالهی، رئیس مرکز تحقیقات زبان فارسی رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در دهلی نو نیز طی ارائه مطلبی با عنوان «نگاهی به گنجینه الاسرار عمان سامانی» به نگاه عارفانه و عاشقانه سراینده این کتاب اشاره کرد و آن را یکی از جاودانه های شعر عاشورایی زبان فارسی دانست.

بررسی اشتراکات مرثیه سرایی در ایران و هند

ادامه این وبینار علمی به سخنان محمد علی ربانی رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در دهلی اختصاص داشت که وی با اشاره به «دوره های شعر عاشورایی در ایران و سیر تاریخی آن» گفت: نکته اساسی و قابل توجه در این حوزه تاثیرگذاری و شباهت های مرثیه سرایی در ایران و هند است. به دلیل مناسبات تنگاتنگ  مردم شبه قاره با فرهنگ و ادب فارسی و همچنین ارادت مردم این منطقه به اهل بیت پیامبر (ص) و امام حسین (ع)، گونه های ادبی فارسی از جمله مرثیه سرایی  نیز در میان مسلمانان و شاعران پارسی گو و اردوسرای هند نیز رواج داشته است و مراثی عاشورایی هند بیشتر از هر جا تحت تاثیر مراسم و مراثی آیینی ایران بوده است.

وی افزود: تقریبا تا نیمه های سده نوزدهم، شاعران طراز اولی در آسمان ادبیات اردو ظهور کردند که توانستند با نوآوری‌ها و ابتکارات خود به غنای بیشتر و جایگاه ویژه این نوع ادبـی در ادبیـات اردو نقش مهمی ایفا کنند. شاعرانی چون میرزا محمدرفیع سودا، میرتقی میـر، سـکندر پنجـابی، غلامعلی مصحفی همـدانی و غیـره، در دهلـی، و میرخلیـق، میـرزا فصـیح، میـان دلگیـر، میرضمیر، میرانیس، میرزا دبیـر، میرمـونس، میـر انـس و غیـره، در لکنهـو، از مهـمتـرین و مشهورترین مرثیه سرایان اردو محسوب می شوند که آثار ارزشمندی از خود برجای گذاشته اند.

بررسی مرثیه در دوران قاجار و مکتب ادبی لنکهو

احمد خاتمی، رئیس دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی نیز در این وبینار سخنان خود را با تشریح موضوع «مرثیه در دوره قاجار» ارائه دادند و به سهم شکوهمند قاجار در مراثی اهل بیت بخصوص در زمینه نوحه ها و تعزیه ها اشاره کردند و از برجستگان ادبی این دوره بخصوص یغمای جندقی و سهم او در نوحه سرایی یاد کردند.

«سهم مکتب ادبی لکنهو در مرثیه سرایی» نیز عنوان مطلبی بود که از سوی عباس رضا نیر، رئیس گروه زبان و ادبیات اردو دانشگاه لکنهو در این وبینار ارائه شد. وی با معرفی بزرگان و برجستگان شعر مراثی در لکنهو به شاخص ترین آنها یعنی میرزا دبیر و میرزا انیس که هر دو در یک روزگار می زیستند و مکتب ادبی میرانیس و میزا دبیر در مراثی هند بسیار معروف است و طرفداران و پیروان زیادی هم دارد، اشاره کرد.

سبک تازه‌ای از مرثیه‌سرایی با بهره‌گیری از آیات قرآن

در ادامه برنامه «معرفی مرثیه سرایان ناشناخته سرزمین جونپور هند» توسط مهدی باقرخان، شاعر و پژوهشگر شهر جونپور ارائه شد. وی در این باره گفت: جونپور دارای پیشینه تاریخی، ادبی و تاریخی  با عناوینی چون شیراز هند است. یکی از مرثیه سرایان نامدار این شهر سید محمد محسن بن سید ناصرعلی متخلص به محسن جونپوری است. محسن جونپوری در هنر مرثیه خوانی و مرثیه سرایی، افتخار شاگردی میرانیس، میرانس و میر مونس را داشت. تقریبا ۲۰ سال از محضر میرانیس استفاده کرده بود. در اوایل روزگار، قبل میرانیس با حضور ایشان مراثی خود را قرائت می کرد که ما به اصطلاح به آن پیش خوانی می گوییم.

وی ادامه داد:  محسن جونپوری بیش از ۶۰ مرثیه سروده است، اما بیشتر آنها نسخه های خطی است و پیش نوادگان ایشان نگهداری می شود. به دلیل عدم معرفی در مجامع دانشگاهی و نهادهای ادبی، هنوز چاپ و انتشار نیافته است. وی در سال ۱۹۱۲ در کربلا فوت شد و در همانجا مدفون است. پسر وی سید محمد احسن که او هم در سفر کربلا درگذشت نیز شاعر و مرثیه سرایی بود و ۳ مرثیه از او پیش وراث شان محفوظ است. نوه سید محمد احسن سید محمد محسن حسان جونپوری در سال ۱۹۱۸ متولد شد و در سال ۱۹۸۹ درگذشت و نوه دیگری بنام سید علی مصطفی جونپوری هر دو مرثیه می گفتند.

مهدی باقرخان افزود: مصطفی جونپوری نیز در سن ۲۷ سالگی درگذشت. حدود ۱۵ سال مرثیه سروده بود، تخلص ادبی او "زوار جونپوری"  بود و مصطفی جونپوری برخلاف اسلاف و قدما نه تنها صرفا تقلید نمی کرد بلکه از نظر مفهوم و محتوا نه قالب و ساختار، سبک تازه ای را ایجاد کرده بود. سبکی که از آیات قرآنی زیاد استفاده می کرد.

بزرگترین شاعر اردو، وامدار محتشم کاشانی

در ادامه سید تقی عابدی محقق و پزشک هندی ایرانی مقیم کانادا به ارائه مطلبی با عنوان "سهم دبیر و میرانیس در مرثیه سرایی هند" پرداخت و گفت: مراثی فارسی و اردوی هند تحت تاثیر مراثی ایران بخصوص ترکیب بند محتشم کاشانی و هفت بند حسن کاشی بوده است و بزرگترین شاعر اردو زبان ما میرتقی میر، ترکیب بند محتشم را عینا به زبان اردو ترجمه کرده است.

تحلیل عرفانی غزل «کجایید ای شهیدان خدایی مولانا» توسط حجت الاسلام سید سلمان صفوی، رئیس مرکز آکادمی مطالعات ایرانی لندن بخش دیگر این برنامه بود که وی برخلاف تقسیم بندی‌های رایج شعری، جنبه های عرفانی مراثی عاشورایی را از با اهمیت ترین جنبه هایی دانستند که باید شاعران بدان توجه کنند.

همچنین «تحلیل ترکیب بند محتشم کاشانی به زبان انگلیسی» توسط حجت الاسلام سید صدرالدین صفوی، از آکادمی مطالعات ایرانی لندن، به زبان انگلیسی ارائه شد که وی بیت های یک بند از ترکیب بندهای عاشورایی را به زبان انگلیسی ترجمه و تحلیل و تشریح کردند.

نگاهی به سیر تحول شعر آیینی

غلامرضا کافی، استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز در این بر نامه به ارائه مطالبی درباره «دوره های شعر عاشورایی در ادبیات فارسی؛ ویژگی ها و نام آوران» پرداخت و با ذکر مثال‌هایی به تشریح موضوع پرداخت. وی شعر آیینی را به چند دوره تقسیم بندی کرد و با اشاره به نام‌آوران در هر دوره و ویژگی شعر آنها گفت: ابتدا دوره «رواج حماسه‌نامه‌های دینی» که با ابن حسام خوسفی آغاز شده بود، در دوره‌ صفویه ادامه یافت و در این عصر بر شخصیت‌های عاشورا متمرکز شد که از آن جمله به مختارنامه(عبدالرزاق بیگ دنبلی- وفات ۱۲۴۳)، حمله‌ راجی(بمانعلی راجی کرمانی)، داستان علی اکبر(محمد طاهر بن ابوطالب-۱۲۹۸) و جنگ‌نامه(آتشی-۱۲۷۱) می‌توان اشاره کرد.

وی در ادامه به دوره «رواج منظومه‌های عرفانی» پرداخت و گفت: حادثه‌ عاشورا از آن جهت که دارای ابعاد مختلف ارزشی است، از بدو وقوع تاکنون با قرائت‌های متنوع و گاه متضادی رو به رو بوده است. قرائت عرفانی از عاشورا یکی از خوانش‌ها به حساب می‌آید که در عهد قاجاریه شکوه خاصی دارد. از منظومه‌های عرفانی این دوره می‌توان به آتشکده‌ نیر(نیر تبریزی-وفات۱۳۱۲)، زبده الاسرار(صفی علی شاه اصفهانی-وفات۱۳۱۶) و گنجینه‌ اسرار(عمان سامانی-وفات۱۳۲۲) اشاره کرد. همچنین از اثر ارزشمند شمس‌الشعرا، میرزا محمد علی سروش اصفهانی(وفات ۱۲۸۵) یعنی (روضه‌الانوار) که مقدم این آثار است، غافل نباید بود.

«احیاء قالب‌ها در شعر آیینی» دوره دیگری بود که کافی به آن اشاره کرد و گفت: یکی از خدمات شعر آیینی به شعر فارسی، احیای برخی قالب‌ها در این عهد است. علاوه بر آن که دوره‌ قاجاریه سبب رونق غزل آیینی و عاشورایی شده است، احیای قالب‌هایی نظیر مستزاد، مسمط و بحرطویل را نیز به خود دیده است و قالب نوحه نیز در این عصر پدید آمده است. در این میان نقش «یغمایی جندقی» از همه بیشتر است. یغما یکی از بزرگ‌ترین شاعران عاشورایی تا به امروز به حساب می‌آید که تقریبأ دو سه بدعت‌کاری در شعر آیینی خاص اوست.

مرثیه سرایی حسینی در سرزمین هندوستان

در ادامه فرزانه اعظم لطفی، عضو هیات علمی دانشکده زبانها و ادبیات خارجی و مطالعات هند  دانشگاه تهران طی سخنان به موضوع «فرهنگ مراثی دهرمیندر نات» پرداخت و گفت: چکامه سرایی در خاندان مبارکه اهل بیت در هندوستان به قدمتی ۸۰۰ ساله می رسد که هر ساله از ۲۹ ذی الحجه  علی الطلوع آغاز می گردد  و تا ۸ ربیع الاول به طول می انجامد. در تمام جای جای هند کبیر هر انسان آگاهی که به درک گفتمان پارادوکسیکال حسینیت و یزیدیت رسیده است و تفاوت خیر و شر و حق و باطل را دریافته است از هر مذهب و عقیده و ایده ای که باشد به سالار شهیدان  به پاس ادب و عقیدت سر تسلیم فرود می آورد. مها دیو پرشاد عاصی لکهنوی و گوپی نات امن لکهنوی و  دهرمیندر نات  سلاله دوستداران  اهل  بیت و چهره های ماندگار اهل هنود، حماسه انسانیت و بشریت، نه حماسه قومیت، گفتمان سخن و عمل حسین (ع) را در سه نسل در میان ملت خود با سرودن حمد و ثنا و نعت و منقبت و مرثیه و سلام سرایی در تاریخ هندوستان زنده نگه داشته اند.

ارائه مطلبی با موضوع «سیر تطور تاریخی مرثیه» توسط محمود مقدس، استاد گروه معارف دانشگاه گیلان به زبان انگلیسی؛ «تاریخچه آغاز و رشد مرثیه سرایی در ایالت بیهار هند» توسط سلطان آزاد، نویسنده و محقق از ایالت بیهار هندوستان؛ "بازخوردهای فرهنگ شیعی و نماد عاشورا در دیپلماسی جمهوری اسلامی» توسط رضا سیمبر، استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه گیلان؛ «مرثیه سرایان غیر شیعه اهل بیت(ع)» توسط محمدعلی خزانه دارلو، استاد گروه ادبیات فارسی دانشگاه گیلان و «نات امن و مرثیه سرایی اردو وی» توسط کلیم اصغر از گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه جامعه ملیه اسلامیه دهلی نو از دیگر مقالات ارائه شده در این وبینار علمی بود.

در پایان این وبینار علمی که به دبیری نغمه مستشارنظامی اجرا شد، به ارائه دهندگان اثر در این برنامه گواهینامه شرکت در وبینار علمی-فرهنگی «مرثیه سرایی ایران و هند» از سوی رایزنی فرهنگی رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در دهلی نو ، اعطا و اعلام شد که آثار برگزیده این وبینار در قالب کتاب چاپ و منتشر خواهد شد.

جعفر ابراهیمی مطرح کرد؛

محافل ادبی امکان ویژه‌ای برای بروز استعدادهای ادبی در شهرستان‌ها هستند

جعفر ابراهیمی، نویسنده و شاعر برجسته کشور با اشاره به کمبود امکانات و مشکلات پیش روی علاقه‌مندان به ادبیات در شهرستان‌ها گفت: راه‌اندازی محافل ادبی با محوریت کتابخانه‌ها در سراسر کشور و پیوند میان این محافل، امکان ویژه‌ای برای بروز استعدادهای ادبی در سراسر کشور و حتی نقاط دورافتاده فراهم خواهد کرد.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور به نقل از ایرنا، در پی منویات مقام معظم رهبری و توجه ویژه ایشان به شعر و ادبیات و همچنین مطالبه همیشگی ایشان در حمایت از جریان‌های اصیل ادبی، نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با همراهی جمعی از استادان عرصه شعر و ادب اقدام به تشکیل و راه‌اندازی محافل ادبی در سراسر کشور و با محوریت کتابخانه‌های عمومی کرد که این اقدام با استقبال اهالی و فعالان این عرصه همراه بود.

جعفر ابراهیمی(شاهد)، نویسنده و شاعر برجسته کشور در این باره گفت: محافل مختلفی در بین مردم، به صورت خصوصی، عمومی، دولتی در دهه های گذشته به وجود آمدند، اما هرچه به جلو آمدیم به تدریج این محافل یا از هم پاشیده و یا بسیار کم رمق شدند و یا حتی به بیراهه رفتند. اما محوریت کتابخانه، با پشتوانه علمی و همراهی پیشکسوتان و صاحبنظران این عرصه، می‌تواند استمرار و حرکت صحیح آنها را ضمانت کند. وقتی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در این حوزه وارد می‌شود، مسلما ارزش مضاعفی خواهد داشت.

وی افزود: با توجه به پهنه جغرافیایی کشور، حتما جوانان و نوجوانان مستعد بسیاری در استان‌های مختلف و شهرستان‌های محروم و روستاهای دور افتاده زندگی ‌می‌کنند که به دلیل نداشتن محفلی برای گردهمایی، امکان پرورش و بروز استعدادهایشان را از دست می‌دهند. گرچه دستگاه‌های مختلفی از جمله شهرداری‌ها در این زمینه ورود کرده‌اند، اما اقدام نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور برای ایجاد محافل ادبی به واسطه شبکه گسترده کتابخانه‌های عمومی در اقصا نقاط کشور حرکت موثری در جهت کشف، پرورش و بروز استعدادهای جوان کشور خواهد بود.

این نویسنده و شاعر پیشکسوت با اشاره به وجود تمرکزگرایی در ارائه امکانات فرهنگی در کشور گفت: یکی از مشکلاتی که علاقه‌مندان به ادبیات از گذشته با آن دست به گریبان بودند این بوده که بیشتر امکانات در تهران وجود داشت و اگر هنرمندان ساکن شهرستانها می‌خواستند به طور جدی و حرفه‌ای وارد دنیای شعر و ادبیات شوند، یا باید به تهران هجرت می‌کردند و یا مشقت رفت و آمدهای طولانی را به جان می‌خریدند. اگر من در سال ۱۳۴۱ از روستا به تهران نمی‌آمدم، شاید کشاورز موفقی می‌شدم، اما هیچ کتابی نمی‌داشتم، داستان نمی‌نوشتم و هیچ شعری نمی‌گفتم؛ اگر هم می‌گفتم فراتر از روستای خودمان دیده و شنیده نمی‌شد.

ابراهیمی ادامه داد: در زمانی که با جوانان و نوجوانان شاعر در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان کار می‌کردم، شاهد بودم که اکثر استعدادهای شعری و ادبی ما از میان بچه‌های شهرستانی بودند که برخی این مسیر را ادامه دادند و برخی به دلیل همین مشکلات نتوانستند این مسیر را ادامه دهند. این موضوع نشان می‌دهد که این حرکت نهاد در کشف، پرورش و معرفی استعدادهای جوان، حرکت درستی است که برای رسیدن به هدف، نیازمند حمایت و سرمایه‌گذاری است.

به همت اداره کل کتابخانه های عمومی قزوین؛

چهارمین جلسه محفل ادبی علامه قزوینی برگزار شد

به همت اداره کل کتابخانه های عمومی قزوین،‌ چهارمین جلسه «محفل ادبی علامه قزوینی» با هدف آشنایی با زبان و ادبیات فارسی و با محوریت شخصیت سعدی، در بستر فضای مجازی برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی استان قزوین، چهارمین نشست محفل ادبی علامه قزوینی در فضای مجازی به همت اداره کل کتابخانه های عمومی استان و با حضور حمید عابدی ها، پژوهشگر و چهره ادبی کشور برگزار شد.

حمید عابدی‌ها، استاد و پژوهشگر حوزه ادبیات در استان قزوین در این نشست مجازی، گفت: امروز می‌توان بوستان سعدی را نماینده کامل زبان فارسی در دنیا دانست؛ چراکه شاخص‌های کامل زبان فارسی در این اثر ادبی بی‌نظیر نمایان است. همه داشته‌های ما در زبان فارسی امروز حاصل رنج عارفانه سعدی، این استاد بی‌مانند زبان فارسی است.

عابدی‌ها گفت: شاید در گذشته تمییز و تفاوت قائل شدن بین زبان ادبی و زبان فارسی عامیانه آسان‌تر بود و زبان پیچیدگی‌های کنونی را نداشت؛ با این حال توان تشخیص تفاوت‌های زبان عادی و زبان ادبی به یک مهارت تبدیل شده است. آنچه زبان عادی را به زبان ادبی تغییر می‌دهد، قدرت زبان و هنرمندی افراد است. به همین خاطر است که از بین 80 میلیون نفر جمعیت ما که به زبان عادی سخن می‌گویند، افراد کمی به زبان ادبی سخن می‌گویند.

عابدی‌ها گفت: ادبیات و زبان ادبی، همه روش‌های معانی و ترفندهای بیان را در خدمت تصویری شدن کلام قرار می‌دهد و اینگونه است که کلام عادی به کلام ادبی تبدیل می‌شود. البته گاهی از باب تصادف و یا ذوق افراد این تصویرسازی در محاورات روزمره نیز ایجاد می‌شود که ممکن است بدون آگاهی فردی باشد، اما زیبایی کلام را می‌افزاید.

این استاد دانشگاه گفت: یکی از مهم ترین معیارهایی که سخن ادبی را از زبان عادی تمایز می‌دهد، زیبایی است؛ چون هنر ویژگی زیبایی آفرینی دارد و زبان ادبی می تواند زیبا شده زبان فارسی ما باشد. قدرت هنر زیبایی‌آفرینی است و زبان ادبی به زیباترین شکل ممکن بیان می‌شود و می‌تواند به عنوان یک شاخص برای شناسایی تفاوت شکل دو زبان به کار آید. این همان کاری است که یک ادیب انجام می‌دهد و با قلم زیبایی‌آفرین خود به زبان عادی ما زیبایی می‌افزاید و لغت‌های معمولی کلام عادی را با بافتی زیبا، عاطفه‌مند و تخیل‌آمیز در کنار هم قرار می‌دهد.

وی با بیان مثال‌هایی از اشعار سعدی و حافظ به شاخص‌های زیبایی‌شناسی اشاره کرد و گفت: اینکه امروز اشعار حافظ در بین مردم ماندگار شده است، به‌دلیل رنگ زیبایی و ادبی شدن کلام است که در نظم، در چینش کلمات، تزریق احساس و عاطفه و افزودن تصویر و اندیشه فاخر است و ارتقای سخن عادی به سخن ادبی را امکان پذیر می‌کند.

عابدی‌ها گفت: ادبیات فارسی ارزشمندترین دارایی ما است و باید برای حفظ آن از تمام توان خود استفاده کنیم؛ چراکه میراث ماندگاری که امروز در اختیار ما است، حاصل مسیری است که توسط هزاران ادیب و فیلسوف طی شده است.

این استاد دانشگاه در بخش پایانی این محفل ادبی به قرائت اشعاری از ادیبان بزرگ زبان فارسی پرداخت.

شاعران نخستین پیام‌رسانان حماسه عاشورا بودند

دبیر شورای ادبی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور گفت: شعر از آغاز رسانه‌ای برای رساندن پیام عاشورا بود و نخستین پیام‌رسانان این حماسه جاویدان، شاعران بودند.

نغمه مستشارنظامی در مصاحبه با برنامه "تقاطع فرهنگ" در شبکه رادیویی گفت‌وگو، ضمن ارزیابی شعر عاشورایی اظهار کرد: در مقاتل آمده است حضرت‌ام البنین(ع) و حضرت زینب(س) در بیانات خود از شعر بهره برده‌اند.

وی شاعران را از صدر اسلام تا امروز پیام‌آور و پیام‌رسان عاشورا خواند و افزود: در ایران شعرای آئینی بسیاری فعال هستند که قلم‌های خود را در مسیر این رسالت به کار می‌گیرند و اشعار ارزشمندی در این زمینه سروده‌اند.

مستشارنظامی شعر عاشورایی را در دوره کنونی یکی از درخشان ترین‌ها برشمرد و افزود: شعر عاشورایی از منظر کیفیت و کمیت وضعیتی مطلوب و مناسب دارد.

دبیر شورای ادبی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در خصوص وضعیت تألیفات این حوزه اظهار کرد: همواره اگر اثری خوب و در خور انتشار وجود داشته باشد، ناشری هم هست که این آثار را انتشار دهد اما امروز شرایط برای ناشران سخت شده چراکه امسال نمایشگاه کتاب را پیش رو نداشتیم و وضعیت نشر با مشکلاتی روبرو است.

مستشارنظامی گفت: اثری که مخاطب داشته باشد، منتشر شده و پخش می‌شود و امیدواریم نویسندگان دغدغه چاپ کتاب را نداشته و تألیف آثار شایسته را در دستور کار قرار دهند.

وی افزود: در نهادهایی که فعالیت ادبی دارم، همواره تلاش داشتم نوقلمان را حمایت کنم و موسسات ادبی هم از نوقلمان حمایت می‌کنند.

مستشارنظامی در بخشی دیگر از مصاحبه با این برنامه رادیویی در رابطه با اینکه چرا شعر خوب کمتر به هیئات مذهبی راه می‌یابد، گفت: برخی مداحان خود شاعر بوده و شعرای خوبی هم هستند و از اشعار خوب و فاخر استفاده می‌کنند. البته هستند آثاری که در حوزه موسیقی ضعیف و سخیف می‌باشند و حوزه مداحی هم از این قائله مستثنی نخواهد بود.

وی ادامه داد: شعر و مداحی کلا رو به رشد است چراکه سلیقه مردم هر چیزی را نمی‌پذیرد.

مستشارنظامی به رادیو گفت‌وگو گفت: هم اینک برنامه «۱۰ شب ۱۰ محفل» را توسط نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در حال اجرا داریم که تا یک شب بعد از عاشورا میزبان محافل ادبی ۳۱ استان است.

وی افزود: مردم ما ثابت کردند با عزاداری‌های زیبا در ایام کرونا، بخوبی قادرند پروتکل‌های بهداشتی را اجرایی و نظم را برپا کنند و نشان دادند به واقع ملت امام حسین(ع) هستند.

این بخش از برنامه "تقاطع فرهنگ" با اجرای شهاب دارابیان روانه آنتن رادیو گفت‌وگو شد.

محفل ادبی "خلوت انس" در سیستان و بلوچستان به صورت مجازی افتتاح شد.

محفل ادبی "خلوت انس" در سیستان و بلوچستان به صورت مجازی افتتاح شد.

به گزارش پهره به نقل از عصرهامون، حامد زارعی مدیرکل کتابخانه های عمومی سیستان و بلوچستان در افتتاحیه مجازی محفل ادبی "خلوت انس" که با حضور نغمه مستشار نظامی دبیر محفلهای ادبی کشور، مصطفی سیاسر رئیس حوزه هنری، هاشم گودرزی دبیر محفل ادبی خلوت انس و جمعی از شاعران استانی برگزار شد گفت: از رسالت های نهاد کتابخانه های عمومی کشور تبدیل کتابخانه های عمومی به باشگاه های فرهنگی است و برای دستیابی به این اهداف طراحی های لازم منطبق بر ارائه خدمات صورت گرفته است.

وی افزود: کلید واژه های تفکر، هدف و فرهنگ با هم مرتبط هستند که پریشانی در هر یک از این سه کلید واژه باعث پریشانی در فرهنگ خواهد شد.

مدیرکل کتابخانه های عمومی سیستان و بلوچستان گفت: در بین عوامل کلامی شعر تاثیر گذاری ویژه ای دارد، جلسات محفل ادبی و شعرخوانی در کتابخانه های عمومی برگزار می شد و امیدواریم این محفل حلقه اتصال این زنجیره باشد و باعث هم افزایی و کمک به رشد شعر در استان شود.

سیستان و بلوچستان استانی ادب پرور و شاعر دوست

نغمه مستشار نظامی، دبیر محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی کشور، نیز در این نشست با اشاره به رسالت نهاد کتابخانه های عمومی در ارتقای سطح فرهنگی جامعه گفت: این نهاد برای فرهنگ سازی استفاده از ماسک در جامعه و تقدیر از زحمات پزشکان وپرستاران اقدام به راه اندازی پویش تک بیت شعر طنز با هشتگ اقتراح ماسک کرد که مورد استقبال شاعران قرار گرفت.

وی با بیان این که کتابخانه ها قدیمی ترین نهاد فرهنگی و بهترین جایگاه برای تنفس در مدار ادبی است، افزود: سیستان و بلوچستان استانی ادب پرور و شاعر دوست است، این نهاد برای تبدیل کتابخانه های عمومی به باشگاه فرهنگی اقدام به تشکیل کانون های ادبی کرده است.

دبیر محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی کشور حمایت از جریان های اصیل فرهنگی  و شاعران را از اهداف نهاد کتابخانه های عمومی در راستای منویات مقام معظم رهبری دانست.

مستشار نظامی افزود: در نظر داریم تا علاوه بر برنامه های فرهنگی که به صورت هفتگی در کتابخانه های عمومی برگزار می شود جلسات و برنامه های هماهنگ و کشوری را اجرا کنیم.

نشست شعر خوانی همآوایی شاعران از خزر تا کارون

نشست شعرخوانی مشترک شاعران خوزستان و گیلان، در صفحه مجازی اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان خوزستان برگزار شد.

 

 به گزارش  پان ( آنزان آنلاین ) و به نقل از روابط عمومی اداره کل  کتابخانه های عمومی خوزستان، نشست شعرخوانی مشترک شاعران خوزستان و گیلان با عنوان همآوایی شاعران از خزر تا کارون در صفحه مجازی اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان خوزستان با حضور «علیرضا مختارپور» دبیر کل نهاد کتابخانه های عمومی کشور، «دکتر منصور کوهی رستمی» مدیر کل کتابخانه‌های عمومی استان خوزستان ؛«نغمه مستشار نظامی» دبیر محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی کشور؛ شاعران، کتابداران و علاقه‌مندان به ادبیات شعرخوانی شاعران استان خوزستان و استان گیلان برگزار شد.

در ابتدا مرضیه فرمانی دبیر محافل ادبی کتابخانه های استان گیلان و فردین کوراوند دبیر محافل ادبی کتابخانه های خوزستان به تشریح بخشی از فعالیت های این محافل در استان هایشان پرداختند  و به گسترش فعالیت های مشترک این محافل در سطح کشوری تأکید کردند و آن را زمینه ای بسیار مناسب برای ارتباط اهالی شعر در نقاط مختلف کشور و آشنایی آنها با یکدیگر و نیز بسترساز بهره گیری روزافزون از ظرفیت های ملی ادبی و شناساندن آنها به دوست داران شعر و ادب دانستند.

در ادامه علیرضا شکرریز، وحید کیانی، ندا قنبری، نسیم مکتبی، ایرج عسکری و علی آقاجری از خوزستان و آنیتا قربانعلی زاده، آرش واقع طلب، سعید واقع طلب، صدیقه کشتکار، محمد میرزازاده و امیررضا ستایش  از گیلان به شعرخوانی پرداختند.

این رویداد ادبی به میزبانی و ابتکار محفل ادبی دکتر قیصر امین‌پور خوزستان و با مشارکت محفل ادبی دکتر معین استان گیلان اجرا شد.

گفتنی است که محفل ادبی اداره کل کتابخانه های عمومی خوزستان با نام شاعر شهیر معاصر «دکتر قیصر امین پور» روز 8 مرداد ماه در نشست شعرخوانی مجازی با حضور «دکتر منصور کوهی رستمی» مدیرکل کتابخانه های عمومی خوزستان، «نغمه مستشار نظامی» دبیر محافل ادبی کتابخانه های عمومی کشور و «مصطفی محدثی خراسانی» از شعرای ملی معاصر و عضو آن شورا و نیز «دکتر مرضیه فرمانی» دبیر محفل ادبی استان گیلان و چند تن از شاعران خوزستانی، به طور رسمی آغاز به کار کرد.