در چهارمین شب از برگزاری نخستین سوگواره مجازی محافل ادبی صورت پذیرفت؛

محفل ادبی علامه قزوینی میزبان برنامه «ده شب ده محفل» شد

همزمان با چهارمین شب از برگزاری نخستین سوگواره مجازی محافل ادبی با عنوان «ده شب ده محفل»، محفل ادبی علامه قزوینی استان قزوین میزبان این برنامه شد.

به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی قزوین، در چهارمین شب از برگزاری نخستین سوگواره مجازی محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی کشور با عنوان «ده شب ده محفل»، محفل ادبی علامه قزوین استان قزوین به صورت مشترک با استان‌های مازندران، خراسان شمالی و لرستان میزبان این برنامه بود.

این نشست در قالب عصر شعر با حضور برخی از شاعران بومی استان برگزار و از طریق پلتفرم اسکای روم پخش شد.

در محفل ادبی علامه قزوینی ناهید السادات حیاتی، به عنوان مجری محفل، توضیحاتی در خصوص قدمت و  پیشینه عزاداری های استان قزوین ارائه و نگاهی به تکیه ها، حسینیه ها و مساجد استان داشت و همچنین اسماعیل سکاک شاعر پیشکسوت عاشورایی و محمد ارداقیان از شاعران جوان و خوش ذوق عاشورایی اشعار خود را با موضوع محرم برای ببیندگان خواندند.

گفتنی است، به منظور تحقق منویات مقام معظم رهبری در خصوص حمایت از جریان‌های اصیل ادبی، نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با همراهی جمعی از استادان عرصه شعر و ادب، به تشکیل و راه‌اندازی محافل ادبی در سراسر کشور، با محوریت کتابخانه‌های عمومی اقدام کرد. نهادینه کردن فرهنگ مشارکت عمومی جهت انجام فعالیت‌های ادبی در کتابخانه‌ها و تمهید زمینه اعتلای آن، تقویت و راه‌اندازی محفل های ادبی در کتابخانه‌های عمومی جهت ایجاد انگیزه نسبت به شعر و ادبیات فارسی و همچنین ساماندهی نیروهای متعهد و متخصص ادبی به منظور ایجاد تحول فرهنگی در خدمات کتابخانه‌ها از مهم ترین اهداف نهاد برای تشکیل محافل ادبی در کتابخانه های عمومی است.

 گفتنی است علاقه‌مندان می‌توانند از طریق نشانی https://www.aparat.com/v/IV۹xy این نشست را به صورت کامل مشاهده کنند.

 

 

به همت اداره کل کتابخانه های عمومی قزوین؛

دومین جلسه محفل ادبی علامه قزوینی برگزار شد

به همت اداره کل کتابخانه های عمومی قزوین،‌ دومین جلسه «محفل ادبی علامه قزوینی» با هدف آشنایی با زبان و ادبیات فارسی و با محوریت شخصیت سعدی، در بستر فضای مجازی برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی استان قزوین، نخستین نشست محفل ادبی علامه قزوینی در فضای مجازی به همت اداره کل کتابخانه های عمومی استان و با حضور حمید عابدی ها، پژوهشگر و چهره ادبی کشور برگزار شد.

حمید عابدی‌ها، استاد و پژوهشگر حوزه ادبیات در استان قزوین در این محفل مجازی، گفت: شناخت تمایز بین ادبیات و فارسی روزمره نخستین گام برای درک آثار ادبی است، درکی که به اندیشه ای فاخر منتهی می شود. اگر می خواهیم زبان و ادبیات فارسی را به کسی آموزش دهیم در مرحله نخست نیازمند معرفی زبان هستیم؛ چراکه ادبیات مبتنی بر زبان است و زبان پیش زمینه این ادبیات است.

عابدی ها اظهار داشت: زبان به معنای جسم و زبان به معنای سخن و بیان، مهم ترین ابزار تکلم بین دو بشر و مخصوص بشریت است.

وی تصریح کرد: این که خداوند در آیات کریمه سوره مبارکه رحمان بلافاصله بعد از نعمت جانبخشی به انسان نعمت بیان و سخن وری را به میان آورده است، نشان از اهمیت این مسئله دارد. وقتی سعدی بزرگ با شعر «به نام خداوند جان آفرین، حکیم سخن در زبان آفرین» این آیه را به تصویر می کشد، یعنی به درک این واقعیت بزرگ رسیده است.

عابدی ها اظهار داشت: گاهی برخی از حیوانات با فراگیری برخی از کلمات به ظاهر توانمندی خود را در حفظ کلمات نشان می دهند، اما به معنای زبان نیست؛ هر چیزی که ما با آن تفهیم و تفهم کنیم منظور همان زبان است.

وی گفت: وقتی یک حرکت کوچک به صورت مشترک در همه زبان ها مفهوم مشترکی دارد، نشان می دهد که اشارات نیز در زبان می گنجد.

وی اذعان کرد: حتی اقلیم بر روی نژاد و تبار تاثیر گذاشته و سپس نژاد روی روان و سپس روان روی زبان انسان تاثیر می گذارد. زمانی که انسان صحبت میکند، این مسئله زبانی حاصل ارتباط چند موضع در بدن است که یک محور پزشکی و مواضع بیولوژیک دستگاه تکلم است، نکته بعدی روان است که بر زبان تاثیر می گذارد و بخش بعدی مباحث زبان شناختی است.

این پژوهشگر گفت: اگر کسی سیستم تکلم ظاهری سالمی نداشته باشد یا از نظر بیولوژیک دچار یک بیماری باشد، قطعا  نمی تواند به خوبی کلمات را بیان کند و در صحبت کردن دچار مشکل می شود؛ یا حتی در مثال های متعدد شاهد این هستیم که ابعاد روانی نظیر استرس بر روی زبان تاثیر می گذارد.

وی با قرائت بخشی از دیباچه سعدی افزود: شروع و آغاز ماجرا با نام و یاد خدا بوده است و گویا این رسم مشترک همه دواوین ادبی فارسی، در بین نویسندگان و مولفان تکرار شده است. به نام خداوند بخشنده مهربان در زبان فارسی بستر هزاران تحلیل و بررسی است. خداوند رحمان و رحیم است، از این رو بنده معتقدم ترجمه دقیق بسم الله رحمان رحیم را باید به نام خداوند مهربان و بسیار مهربان دانست و سعدی هم به خوبی به این مفهوم پرداخته است.

عابدی ها تصریح کرد: برای این که بتوانیم ادبیات را کاملا بشناسیم باید بدانیم زبان و ادبیات فارسی، زبان و ادبیات انگلیسی، زبان و ادبیات فرانسوی و ... نشان می دهد که زبان و ادبیات رابطه عموم و خصوص مطلق است یعنی هر چیزی که ادب فارسی باشد به زبان فارسی است اما هر چیزی که به زبان فارسی است ادب نیست.

این کارشناس زبان فارسی بیان کرد: معلوم می شود که ادبیات تمایزی با زبان دارد و آفریده ادبی با آفریده عادی زبان متفاوت است. از این رو در زمان اختلاف محتوای متن در ادبیات و متن فارسی، اعتبار بیشتر بر متن ادبی تعلق می گیرد و از این رو تولید این محتوا کمتر است؛ ولی ممکن است زبان عادی به زبان ادبی ارتقا پیدا کند.

این استاد دانشگاه گفت: در بیان نیازهای روزمره خود باید طرف مقابل ما را راحت درک کند و از این رو اگر کلمه ادبیت را، که واژه صحیح ادبیات است، در روزمره به کار ببریم اشتباه کردیم. از این رو زبان علم نیز باید عادی باشد، حتی اگر در خصوص زیبایی های ادبی باشد، از این رو من حق ندارم در مقاله و کتابی که جنبه ادبیاتی دارد، ادبی سخت بگویم که این از مهم ترین شاخصه های زبان علمی است.

عابدی ها خاطرنشان کرد: شاخصه دیگر تمایز زبان عادی و ادبی وجود احساس و عاطفه در زبان ادبی است و گاهی مشاهده می کنیم در ابیاتی اندیشه فاخر نیست، ولی احساس بیان می شود. اندیشه فاخر، احساس و عاطفه، سومین عنصر زیبایی است که در ادبیات و هنر ادبی قابل مشاهده است.

این استاد دانشگاه و کارشناس زبان و ادب فارسی بیان کرد: باید مستحضر باشید که ادبیات هنر است و ظرفی است برای بیان محتوایی مناسب همانطور که در ظرف بوستان اخلاق بیان شده است و این زیبایی شاخصه هنر است.

وی در پایان سخنان خود گفت: معرفی شاخص های تبیین زبان می تواند این فرصت را در اختیار ما قرار دهد تا بهترین آثار تولیدی را بشناسیم و بتوانیم جایگاه واقعی این آثار را درک کنیم.

با حضور مدیرکل؛

محفل ادبی «استاد روزبه» استان زنجان آغاز به کار کرد

مراسم افتتاح محفل ادبی «استاد روزبه» استان زنجان با حضور مدیرکل کتابخانه های عمومی استان برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی استان زنجان، جلسه محفل ادبی استاد روزبه با حضور امیرعلی نیک بخش، مدیرکل کتابخانه های عمومی زنجان؛ ایرج صادقی، معاون امور کتابخانه ها و همکاری ها؛ بهروز حیدری، کارشناس فرهنگی اداره کل؛ حسین رحمانی زاده، کارشناس منابع اداره کل و حسن علی پاکزاد، دبیر محفل ادبی استان، روز دوشنبه ۲۳ تیر ماه در اداره کل کتابخانه های عمومی استان برگزار شد.

مدیرکل کتابخانه های عمومی استان زنجان ضمن اعلام این خبر گفت: تشکیل و توسعه محفل های ادبی فرصتی برای ایجاد فضای جدید در راستای غنی سازی اوقات فراغت است. رشد قابلیت های ادبی، تقویت جریان شعر و ادبیات متعهد، سامان دهی خواسته های مخاطبان علاقه مند، تعمیق فرهنگ مشارکت و تبدیل کتابخانه ها به پایگاه اجتماعی از اهداف بلند مدت کانون ادبی است.

در ادامه مسئول محفل ادبی استان، محفل ادبی را تشکّلی مردم نهاد از بافت اجتماعی (مخاطبان فعال و علاقه مند) دانست، که به عنوان زیرمجموعه کتابخانه عمومی و بر اساس ضوابط و دستورالعمل های نهاد به منظور ارتقای سطح همکاری جمعی، تعامل و آموزش در حوزه های ادبی از جمله شعر و داستان در سطح استان فعالیت خواهد کرد.

گفتنی است، حسن علی پاکزاد، شاعر و از فعالان حوزه ادبیات، از سوی نهاد کتابخانه های عمومی به عنوان دبیر محفل ادبی استان زنجان فعالیت خود را به شکل رسمی از روز دوشنبه ۲۳ تیر ماه آغاز کرد.

به همت اداره کل کتابخانه های عمومی قزوین؛

نخستین جلسه محفل ادبی علامه قزوینی برگزار شد

به همت اداره کل کتابخانه های عمومی قزوین،‌ نخستین جلسه «محفل ادبی علامه قزوینی» با هدف آشنایی با زبان و ادبیات فارسی و با محوریت شخصیت سعدی، در بستر فضای مجازی برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی استان قزوین، نخستین نشست محفل ادبی علامه قزوینی در فضای مجازی به همت اداره کل کتابخانه های عمومی استان و با حضور حمید عابدی ها، پژوهشگر و چهره ادبی کشور برگزار شد.

حمید عابدی‌ها، استاد و پژوهشگر حوزه ادبیات در استان قزوین در این محفل مجازی، گفت: اگر بخواهیم در راه شناخت زبان و ادبیات فارسی و جهان گام برداریم، در مرحله نخست باید به‌ عنوان دیباچه بحث شخصیت سعدی را بشناسیم و بدانیم سعدی چه تأثیری در ادبیات ایران و جهان داشت.

وی بیان کرد: شیخ مصلح‌الدین سعدی شیرازی از نوابغ و نوادر، بلکه اشهر مشاهیر ادبی ایران‌زمین در طول تاریخ دوره دراز دامان ادبیات پارسی است که وجهه ای بین‌المللی دارد و با آثار فراملی در ادبیات فارسی توانسته‌ است بخشی از اندیشه خود را به‌ غیر فارسی‌ زبانان معرفی کند.

این استاد دانشگاه گفت: امروز سعدی یکی از مهم‌ترین مشاهیر ما در حوزه ملی و فراملی است که اگر بخواهیم از بین ادیبان فارسی به‌ اتفاق نظری بین منتقدان و دانشمندان برسیم به ۵ شخصیت برمی‌خوریم که حکیم ابوالقاسم فردوسی، حکیم نظامی گنجوری، شیخ مصلح الدین سعدی شیرازی، مولانا جلال الدین بلخی و در نهایت خواجه حافظ شیرازی این ۵ ادیب فراملی ایران هستند که گاهی برخی از دیگر بزرگان ادبیات کشور را نیز در کنار این ۵ تن نام‌ برده‌اند.                                 

عابدی‌ها یادآور شد: اگر بخواهیم ۲۰ اثر ادبی جهانی را نام ببریم، قطعاً شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی و بوستان سعدی شیرازی نیز در بین این آثار قرار می‌گیرد. 

                                                                     
سعدی در قله ادبیات فارسی قرار دارد

وی گفت: آثار سعدی امروز تقریباً به همه زبان‌های زنده دنیا ترجمه‌ شده است و به‌عبارت‌دیگر سعدی در قله ادبیات فارسی قرار دارد و حتی در بین ۵ شاعر پارسی‌گوی بین‌المللی، سعدی در رأس فارسی‌شناسی و زبان فارسی قرار دارد. فردوسی در حوزه ادبیات حماسی در رأس این حرم است و حافظ در رأس ادبیات تغزلی و نظامی در جهت رمانتیسم و شعرهای بزمی در صدر قرار دارد اما اشعار و آثار سعدی در همه جهات در رأس قرار دارد.

عابدی‌ها بیان کرد: در غزل، سعدی یکی از سه نفر اول، در قصیده از برترین‌ها و در نثر نیز بی‌نظیر است. ادبیات فارسی به دو دوره تقسیم می‌شود، ادبیات فارسی پیش از اسلام و ادبیات فارسی پس از اسلام و به نظر می‌رسد بخش ادبیات فارسی پیش از اسلام به فراموشی سپرده‌شده است.

وی گفت: تنها پژوهشی که در این‌باره انجام‌شده است اثر دکتر محمود تفضلی و دکتر ژاله آموزگار است که نیاز است تا دانشجویان این رشته‌ها در رده‌های ارشد و دکتری به این بخش بپردازند؛ چراکه آثار بی‌نظیری در این دوره تولید شده که مغفول مانده و فقط مورد مطالعه زبان‌شناس‌ها قرار گرفته است.

آمیزش زبان فارسی و عربی به غنی‌تر شدن فارسی کمک کرده است

این  پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی افزود: ثقل ادبیات فارسی در ایران بعد از ورود اسلام به کشور بوده است و با آمیزش با زبان عربی توانست اتفاقات خوبی را برای زبان ما ایجاد کند. زبان فارسی کمبودهای خود را از زبان عربی گرفت ولی به زبان عربی تبدیل نشد بلکه فارسی غنی‌تری برای ما ایجاد کرد که امروز باعث شده تا ما سعدی و فردوسی را به‌عنوان افتخارات خود داشته باشیم.

وی اظهار داشت: سعدی در وسط و در قله قرارگرفته است و می‌توان گفت زبان فارسی و ادبیات فارسی خود را آماده حضور سعدی کرده است و بعد از سعدی هم هنوز ما از داشته‌های سعدی  در زبان بهره‌مند می‌شویم.

سعدی شیرین‌سخن‌ترین ادیب فارسی زبان است

این پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی تصریح کرد: سعدی از حیث مضمون و محتوا توانست در صدر قرار گیرد؛ چراکه در عرفان، عشق و محبت و موضوعات مختلف توانسته با زبانی بس روان و شیرین آثاری ارزشمند خلق کند. 

وی بیان کرد: بیشترین مفاخره سعدی به خودش و شعر خودش، شیرین‌سخنی است و در آثار خود نیز چندین بار به این محتوا پرداخته است. در اوستا پیامبر از خداوند برای خودش سخن شیرین را می‌طلبد و این منحصربه‌ زبان فارسی است که شیرینی سخن و شیرینی کلامی را مشاهده می‌کنیم. ازاین‌رو شیرین‌سخن ترین شاعر پارسی‌گو بی‌تردید سعدی بوده است و استاد سخن فارسی سعدی است و همشهری او در یکی از غزلیات خود به این مسئله اشاره‌ کرده است.

عابدی یادآور شد: نسل‌های قبل از ما زندگی‌شان با سعدی مأنوس بوده و سواد و ادبیات فارسی را با سعدی آموخته‌اند اما امروز قدری از این مسئله فاصله گرفته‌ایم.

کرامت انسان موضوع محوری سعدی است

وی با اشاره به بازه زمانی دهه کرامت، افزود: در آثار سعدی و به‌خصوص بوستان مسئله کرامت انسان بسیار مطرح‌شده و با توجه به شغل اصلی سعدی که معلمی علم کلام بوده است و همچنین مسلمان بودن وی، اهمیت پرداختن به بحث کرامت نمایان می‌شود.

این استاد دانشگاه و پژوهشگر زبان فارسی گفت: سعدی استاد و صاحب کرسی تدریس در بسیاری از دانشگاه‌های زمان خود نظیر استاد دانشگاه نظامیه در بغداد بوده است و از این حیث یک مسلمان متکلم است و بدون اینکه خودش جایی گفته باشد، حافظ کلام‌الله مجید است. با توجه به آیه «لقد کرمنا بنی‌آدم»، بوستان سعدی که مشتمل بر ۱۰ باب است، با نام‌های مختلف نام‌گذاری شده، همه این‌ها ناظر بر کرامت و شأن انسان است.

عابدی تصریح کرد: سعدی در پنجمین حکایت از باب چهارم بوستان که در باب فروتنی و تواضع است به مسئله کرامت انسانی پرداخته و بعد کرامت انسان را در لباس تواضع بیان می‌کند.

وی گفت: هنر در دوره سعدی به معنای هنرهای زیبای زمان ما نیست بلکه هنر به معنای فضیلت است و در مقابل عیب و نقص می‌آید. از این‌ رو سعدی به‌خوبی توانسته است به ابعاد مختلف این هنر و کرامت بپردازد.