در پی منویات و تاکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر لزوم حمایت از گسترش جریان‌های اصیل زبان و ادبیات فارسی در بین مردم، نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با همراهی جمعی از شاعران پیشکسوت و استادان عرصه شعر و ادب، نسبت به تشکیل و راه‌اندازی محافل ادبی در سراسر کشور، با محوریت کتابخانه‌های عمومی استانهای مختلف و هدایت شاعران و پژوهشگران مطرح هر استان، اقدام کرد. این اقدام با هدف نهادینه کردن فرهنگ مشارکت عمومی برای انجام فعالیت‌های ادبی در کتابخانه‌ها و تمهید زمینه اعتلای آن، تقویت و راه‌اندازی محفل‌های ادبی در کتابخانه‌های عمومی برای ایجاد انگیزه نسبت به شعر و ادبیات فارسی و همچنین ساماندهی نیروهای متعهد و متخصص ادبی به منظور ایجاد تحول فرهنگی در خدمات کتابخانه‌ها انجام شد.
نشست شعرخوانی «هماوایی شاعران از خزر تا کارون» برگزار شد
نشست شعرخوانی «هماوایی شاعران از خزر تا کارون» با حضور شاعران خوزستان و گیلان، به صورت مجازی برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی خوزستان، نشست شعرخوانی «هماوایی شاعران از خزر تا کارون» با محوریت شعرخوانی شاعرانی از خوزستان و گیلان، منصور کوهی رستمی، مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان خوزستان؛ نغمه مستشار نظامی، دبیر محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی کشور، شاعران، کتابداران و علاقه‌مندان به ادبیات به صورت مجازی برگزار و از طریق صفحه اداره کل کتابخانه های عمومی استان خوزستان در شبکه اجتماعی اینستاگرام پخش شد.
در ابتدا مرضیه فرمانی، دبیر محافل ادبی کتابخانه های استان گیلان و فردین کوراوند، دبیر محافل ادبی کتابخانه های خوزستان به تشریح بخشی از فعالیت های این محافل پرداختند و بر لزوم گسترش فعالیت های مشترک این محافل در سطح کشوری تأکید کردند.
در ادامه علیرضا شکرریز، وحید کیانی، ندا قنبری، نسیم مکتبی، ایرج عسکری و علی آقاجری از خوزستان و آنیتا قربانعلی زاده، آرش واقع طلب، سعید واقع طلب، صدیقه کشتکار، محمد میرزازاده و امیررضا ستایش از گیلان به شعرخوانی پرداختند.
گفتنی است، محفل ادبی اداره کل کتابخانه های عمومی خوزستان با نام شاعر شهیر معاصر دکتر قیصر امین پور، ۸ مرداد ماه با برگزاری نشست شعرخوانی «هماوایی شاعران از خزر تا کارون» آغاز به کار کرد.
محفل ادبی شعر آفتاب با حضور علیرضا قزوه، رایزن فرهنگی ایران در هندوستان و شاعران بومی استان بوشهر آغاز به کار کرد.
به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی استان بوشهر، آیین افتتاح و اولین جلسه محفل ادبی شعر آفتاب با حضور سیدعلی هاشمی، مدیرکل کتابخانه های عمومی استان بوشهر؛ علیرضا قزوه، رایزن فرهنگی ایران در کشور هندوستان؛ نغمه مستشار نظام، دبیر محفل های ادبی نهاد کتابخانه های عمومی کشور؛ مجید عابدی، شاعر بومی و دبیر محفل و علی هوشمند، شاعر بوشهری برگزار شد.
سیدعلی هاشمی، مدیرکل کتابخانه های عمومی استان بوشهر در ابتدای این مراسم گفت: شاعران استان بوشهر جایگاه بسیار بالایی در استان و در کشور دارند و می توانند با اعتقادات راسخ و بلندی که دارند در راستای رسیدن به اهداف بلند جمهوری اسلامی و ترویج مکتب اهل بیت(ع) گام بردارند.
وی افزود: همانطور که در عهد پیامبر(ص) و در زمان اهل بیت(ع) شاعران مورد توجه بودند، اکنون نیز در نظام مقدس جمهوری اسلامی شاعران عزیز ما مورد توجه مقام معظم رهبری هستند و مورد تجلیل و تقدیر قرار می گیرند.
مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان بوشهر گفت: ان شاالله به گونه ای عمل شود که ظرفیت این محفل ادبی بستر مناسبی برای معرفی و ارائه آثار بومی شاعران معاصر بوشهری باشد.
وی در این مراسم بر نکوداشت مقام شامخ سردار شهید حاج قاسم سلیمانی در اشعار و سروده های شاعران تاکید کرد.
در این آیین حکم دبیری مجید عابدی، شاعر بوشهری به عنوان دبیر محفل ادبی شعر و آفتاب به وی اعطا شد.
در این برنامه علیرضا هوشمند، شاعر و روزنامه نگار بوشهری به قرائت قسمت هایی از سروده های خود پرداخت. سپس علیرضا قزوه، شاعر و رایزن فرهنگی ایران در کشور هندوستان، نغمه مستشار نظامی، شاعر و دبیر محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی کشور و حسین دارند، شاعر بوشهری بخش هایی از سروده های خود را قرائت کردند.
به همت اداره کل کتابخانه های عمومی قزوین، دومین جلسه «محفل ادبی علامه قزوینی» با هدف آشنایی با زبان و ادبیات فارسی و با محوریت شخصیت سعدی، در بستر فضای مجازی برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی استان قزوین، نخستین نشست محفل ادبی علامه قزوینی در فضای مجازی به همت اداره کل کتابخانه های عمومی استان و با حضور حمید عابدی ها، پژوهشگر و چهره ادبی کشور برگزار شد.
حمید عابدی‌ها، استاد و پژوهشگر حوزه ادبیات در استان قزوین در این محفل مجازی، گفت: شناخت تمایز بین ادبیات و فارسی روزمره نخستین گام برای درک آثار ادبی است، درکی که به اندیشه ای فاخر منتهی می شود. اگر می خواهیم زبان و ادبیات فارسی را به کسی آموزش دهیم در مرحله نخست نیازمند معرفی زبان هستیم؛ چراکه ادبیات مبتنی بر زبان است و زبان پیش زمینه این ادبیات است.
عابدی ها اظهار داشت: زبان به معنای جسم و زبان به معنای سخن و بیان، مهم ترین ابزار تکلم بین دو بشر و مخصوص بشریت است.
وی تصریح کرد: این که خداوند در آیات کریمه سوره مبارکه رحمان بلافاصله بعد از نعمت جانبخشی به انسان نعمت بیان و سخن وری را به میان آورده است، نشان از اهمیت این مسئله دارد. وقتی سعدی بزرگ با شعر «به نام خداوند جان آفرین، حکیم سخن در زبان آفرین» این آیه را به تصویر می کشد، یعنی به درک این واقعیت بزرگ رسیده است.
عابدی ها اظهار داشت: گاهی برخی از حیوانات با فراگیری برخی از کلمات به ظاهر توانمندی خود را در حفظ کلمات نشان می دهند، اما به معنای زبان نیست؛ هر چیزی که ما با آن تفهیم و تفهم کنیم منظور همان زبان است.
وی گفت: وقتی یک حرکت کوچک به صورت مشترک در همه زبان ها مفهوم مشترکی دارد، نشان می دهد که اشارات نیز در زبان می گنجد.
وی اذعان کرد: حتی اقلیم بر روی نژاد و تبار تاثیر گذاشته و سپس نژاد روی روان و سپس روان روی زبان انسان تاثیر می گذارد. زمانی که انسان صحبت میکند، این مسئله زبانی حاصل ارتباط چند موضع در بدن است که یک محور پزشکی و مواضع بیولوژیک دستگاه تکلم است، نکته بعدی روان است که بر زبان تاثیر می گذارد و بخش بعدی مباحث زبان شناختی است.
این پژوهشگر گفت: اگر کسی سیستم تکلم ظاهری سالمی نداشته باشد یا از نظر بیولوژیک دچار یک بیماری باشد، قطعا نمی تواند به خوبی کلمات را بیان کند و در صحبت کردن دچار مشکل می شود؛ یا حتی در مثال های متعدد شاهد این هستیم که ابعاد روانی نظیر استرس بر روی زبان تاثیر می گذارد.
وی با قرائت بخشی از دیباچه سعدی افزود: شروع و آغاز ماجرا با نام و یاد خدا بوده است و گویا این رسم مشترک همه دواوین ادبی فارسی، در بین نویسندگان و مولفان تکرار شده است. به نام خداوند بخشنده مهربان در زبان فارسی بستر هزاران تحلیل و بررسی است. خداوند رحمان و رحیم است، از این رو بنده معتقدم ترجمه دقیق بسم الله رحمان رحیم را باید به نام خداوند مهربان و بسیار مهربان دانست و سعدی هم به خوبی به این مفهوم پرداخته است.
عابدی ها تصریح کرد: برای این که بتوانیم ادبیات را کاملا بشناسیم باید بدانیم زبان و ادبیات فارسی، زبان و ادبیات انگلیسی، زبان و ادبیات فرانسوی و ... نشان می دهد که زبان و ادبیات رابطه عموم و خصوص مطلق است یعنی هر چیزی که ادب فارسی باشد به زبان فارسی است اما هر چیزی که به زبان فارسی است ادب نیست.
این کارشناس زبان فارسی بیان کرد: معلوم می شود که ادبیات تمایزی با زبان دارد و آفریده ادبی با آفریده عادی زبان متفاوت است. از این رو در زمان اختلاف محتوای متن در ادبیات و متن فارسی، اعتبار بیشتر بر متن ادبی تعلق می گیرد و از این رو تولید این محتوا کمتر است؛ ولی ممکن است زبان عادی به زبان ادبی ارتقا پیدا کند.
این استاد دانشگاه گفت: در بیان نیازهای روزمره خود باید طرف مقابل ما را راحت درک کند و از این رو اگر کلمه ادبیت را، که واژه صحیح ادبیات است، در روزمره به کار ببریم اشتباه کردیم. از این رو زبان علم نیز باید عادی باشد، حتی اگر در خصوص زیبایی های ادبی باشد، از این رو من حق ندارم در مقاله و کتابی که جنبه ادبیاتی دارد، ادبی سخت بگویم که این از مهم ترین شاخصه های زبان علمی است.
عابدی ها خاطرنشان کرد: شاخصه دیگر تمایز زبان عادی و ادبی وجود احساس و عاطفه در زبان ادبی است و گاهی مشاهده می کنیم در ابیاتی اندیشه فاخر نیست، ولی احساس بیان می شود. اندیشه فاخر، احساس و عاطفه، سومین عنصر زیبایی است که در ادبیات و هنر ادبی قابل مشاهده است.
این استاد دانشگاه و کارشناس زبان و ادب فارسی بیان کرد: باید مستحضر باشید که ادبیات هنر است و ظرفی است برای بیان محتوایی مناسب همانطور که در ظرف بوستان اخلاق بیان شده است و این زیبایی شاخصه هنر است.
وی در پایان سخنان خود گفت: معرفی شاخص های تبیین زبان می تواند این فرصت را در اختیار ما قرار دهد تا بهترین آثار تولیدی را بشناسیم و بتوانیم جایگاه واقعی این آثار را درک کنیم.
پویش «اقتراح ماسک» با شعر طنز مردم را به زدن ماسک تشویق میکند
ناگهان ماسک برانداخته‌ای یعنی چه؟
در این گزارش به چند شعر پویش «اقتراح ماسک» اشاره کرده و نظر شاعران را درباره استفاده از طنز مخصوصا شعر طنز در اتفاقات اجتماعی جویا شدیم.
به گزارش «فرهیختگان»، ماسک و محلول‌های ضدعفونی به یکی از اجزای مهم زندگی‌مان تبدیل شده‌اند. ماسک‌ها، این همراهان روزهای وحشتناک کرونایی، حالاحالاها روی صورت‌مان جاخوش کرده‌اند. ماسک‌ها در شکل‌های مختلف‌شان به دنیا و روابط این روزهای ما پا گذاشتند و طنازی ایرانی‌ها هم بی‌خیال دنیای ماسک‌ها و حمله ویروس‌ها نمی‌شود. کاربران در فضای مجازی هرآنچه جوک و لطیفه بلدند را برای هم تعریف می‌کنند و می‌خندند. البته شاعران طنزپرداز هم از این معرکه جا نماندند و شعرهای زیادی برای کرونا و زدن ماسک و حتی الکل‌های ضدعفونی گفته‌اند. نهاد کتابخانه‌ها از ابتدای مردادماه، پویشی را با عنوان «اقتراح ماسک» راه‌اندازی کرده است تا شاعران با گفتن یک بیت درباره این موضوع به این پویش بپیوندند. هدف محافل ادبی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور که این پویش را برگزار کرده، ترویج فرهنگ استفاده از ماسک برای حمایت از کادر درمان و کمک به قطع زنجیره انتقال ویروس کروناست و از همه شاعران و اهالی ادبیات سراسر کشور دعوت کرده است با اقتراح و سرایش تک‌بیت با کلیدواژه «ماسک» در بسیج همگانی برای رعایت توصیه‌های بهداشتی در مقابله با کرونا همراه شوند. شاعران زیادی در این یک ماه با این پویش همراه شدند و شعرهای جالبی سروده شد. در این گزارش به چند شعر این پویش اشاره کرده و نظر شاعران را درباره استفاده از طنز مخصوصا شعر طنز در اتفاقات اجتماعی جویا شدیم.
عسلک! ماسک بزن
اسماعیل امینی، شاعر برای شرکت در این پویش شعری را سروده است که مطلع آن «ماسک بزن» است. او شاعری است که شعرهای مختلفی دارد اما خودش شعر طنز و این سبک را دوست دارد و معتقد است شعر طنز بسیار می‌تواند مردم را با اتفاقات اجتماعی همراه کند. او می‌گوید: «از همان زمان که مجله طنز گل‌آقا وجود داشت، مردم نوع جدیدی از طنز اجتماعی و سیاسی را یاد گرفتند و چقدر هم از این مدل طنز استقبال می‌کردند. درمورد شعر هم همین مساله صادق است و شعر طنز بسیار می‌تواند به مردم در این زمینه کمک کند.»
رضا اسماعیلی، شاعر در یادداشتی به بهانه این پویش به کارکرد شعر طنز و قدرتمندی آن برای جذب مردم نسبت به یک‌سری از موضوعات اجتماعی پرداخته و می‌گوید: «یکی از خاطرات شیرینی که از دوران تحصیل در مدرسه در ذهن من نقش بسته، خاطره خوب و به‌یادماندنی زنگ‌های انشاست. در دوران مدرسه زنگ انشا برای بسیاری از دانش‌آموزان، زنگ ملال و کسالت بود، زیرا اکثر دانش‌آموزان در نگارش مشکل داشتند و این کار برای آنان جزء اعمال شاقه محسوب می‌شد! با این حال ناگزیر بودند برای رفع‌تکلیف و در امان‌ماندن از عتاب و خطاب معلم، در دفتر خود چند سطری را با هزار رنج و مشقت به هم ببافند و به نام «انشا» در کلاس بخوانند که انشاهایی از این دست معمولا با این جمله معروف که: «برای همه ما واضح و مُبرهن است که... » آغاز و به این جمله: «... و این بود انشای امروز من» ختم می‌شد! با موضوعاتی کلیشه‌ای و تکراری ازقبیل: تابستان خود را چگونه گذراندید، فصل بهار را توصیف کنید یا «علم بهتر است یا ثروت؟». بدیهی است نوشتن انشاهایی با این موضوعات و خواندن آنها در کلاس، هیچ چنگی به دل نمی‌‌زد و جز گرم کردن «بازار خمیازه» به هیچ کاری نمی‌آمد. من ولی به خاطر علاقه ذاتی به ادبیات ـ به‌خصوص زنگ انشاـ با نارضایتی از این وضع، به‌دنبال راهکاری برای علاقهمند کردن دانش‌آموزان به زنگ انشا و بیرون آوردن کلاس از این رخوت و رکود ملال‌آور بودم. به همین خاطر با انتخاب موضوعات اجتماعی و افزودن چاشنی طنز به آنها، سرانجام موفق شدم کلاس را از پیله بی‌تفاوتی، ملال و کسالت بیرون بیاورم و آنها را به این درس علاقهمند سازم، به‌گونه‌ای که هنگام خواندن انشاهای طنز خود، دانش‌آموزان سراپا گوش می‌شدند و با اشتیاق به انشای من دل می‌سپردند و یک شکم سیر می‌خندیدند. از آن زمان به بعد من به قدرت شگفت «طنز» در نقدِ مقبول مسائل اجتماعی و نفوذ در دل‌ها پی بردم و دانستم که با «معجزه طنز» میتوان بر بسیاری از دردها مرهم نهاد، بسیاری از گره‌ها را باز کرد و بسیاری از پیام‌های انسانی و اخلاقی را در قالبی جذاب و دلپذیر به جامعه ابلاغ کرد.
در روز و روزگار ما نیز بدون هیچ‌‌گونه تردیدی ادبیات طنز یکی از مقبول‌ترین و محبوب‌ترین گونه‌های ادبی است که از بیشترین و بالاترین قدرت نفوذ در مردم برخوردار است و به وسیله آن میتوان به اصلاح بسیاری از امور جامعه پرداخت. استقبال گسترده مردم از فیلم‌ها و سریال‌های کمدی سینما و تلویزیون ازقبیل «دورهمی» و «خندوانه» و برنامه‌های طنزی همچون شب‌های شعر «شکرخند» و «در حلقه رندان» مهر تاییدی بر این ادعاست. واقعیت این است که مردم به صورت فطری از چهره‌های طلبکار، عبوس و عُنق بیزارند و معمولا گرد کسانی حلقه می‌‌زنند که نشست و برخاست با آنان باعث انبساط‌خاطر و بهجت روحی آنان شود. بی‌‌دلیل نیست که ائمه معصومین(ع) در روایات و احادیثی که از آنان به یادگار مانده است، این همه به حسن‌خلق، گشاده‌رویی و مدارا با مردم سفارش کرده‌اند و خوشرویی و تبسم در برخورد با بندگان خدا را از بهترین و بالاترین صدقات دانسته‌اند. علت آن است که برای راه بردن به دل‌های مردم و امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر آنان، هیچ شیوه‌ای کارآمدتر از استفاده از «زبان طنز» و شوخ‌طبعی نیست. مردم به صورت فطری دل به نصایح شیرین چهره‌های متبسم و طناز می‌سپارند و نصایح آنان را همچون باقلوا و حلواشکری روی دست می‌برند.»
رضا اسماعیلی برای این پویش هم دو دوبیتی سروده است:
«هشدار! به دوستان خود غم ندهی بیماری و درد، جای مرهم ندهی بی‌ماسک مرو ز خانه‌ات بیرون، تا ای جان! «کرونا» به خلق عالم ندهی» ... «سعدی» که هوای باغ و بستان می‌کرد در روی زمین سفر فراوان می‌کرد گر از «کرونا» شنیده بود اوصافی خود را به حصار خانه زندان می‌کرد! ... با اجازه از حافظ
علیرضا قزوه هم برای این پویش با اجازه‌ای که از حافظ شیرازی گرفته است چند بیت مجزا سروده و به گفته او این ابیات می‌تواند مردم را تشویق کند تا از ماسک استفاده کنند. چون شعر طنز همواره نتیجه‌ای جالب به همراه دارد و مردم را به یک کار خوب اجتماعی تشویق میکند.
از ماست که بر ماست غلط بود غلط بود از ماسک که بر ماسک صحیح است صحیح است ... کسی که ماسک خرید از قبیله‌ی ما هست کسی که ماسک نزد از قبیله‌ی ما نیست ... به روز حشر اگر می‌روی به سمت بهشت دو بسته ماسک ببر احتیاط در این است ... ماسک‌ها را بود آیا که عیاری گیرند اکثر ماسک‌فروشان پی کاری دگرند ... دوش می‌آمد و رخساره برافروخته بود بینی‌اش بر اثر ماسک زدن سوخته بود ... ناگهان ماسک برانداخته‌ای یعنی چه؟
سعید بیابانکی که از ابتدای اسفندماه در کانالی که در تلگرام دارد، بسیار از کرونا گفته و شعرهای طنز هم در این زمینه سروده و به این پویش پیوسته است و برای ماسک چند بیتی سروده. او درباره لزوم استفاده از شعر طنز در رخدادهای اجتماعی می‌گوید: «مردم ما به شعر علاقه دارند. از طرف دیگر طنز و لطیفه هم همیشه همراه‌مان بوده است و خیلی از طنزپردازان هم از این موضوع استفاده کرده‌اند تا بتوانند حرف درست‌شان را در قالب طنز برای مردم و مسئولان بیان کنند و طبیعتا این اتفاق باعث دیده و شنیده شدن آن حرف می‌شود.»
او در بیتی که برای این پویش گفته است، یکی از بیت‌های حافظ را انتخاب کرده:
ناگهان ماسک برانداخته‌ای یعنی چه؟ مست از خانه برون تاخته‌ای یعنی چه؟ ... امروز دهان میهمان صاف شد از ماسک
عبدالجبار کاکایی شاعر دیگری است که بیشتر او را با اشعار و غزل‌های عاشقانه می‌شناسیم اما برای این پویش شعری را سروده است و یکی از اشعار قدیمی را که در کتب درسی بود به نام ناصر خسرو و برای همه‌مان آشناست، استفاده کرده و آن را به مدلی دیگر تبدیل کرده. او هم معتقد است که مردم شعر طنز را دوست دارند و اگر برای وقایع اجتماعی و سیاسی از شعر طنز استفاده شود مردم جذب آن اتفاق خواهند شد.
روزی ز سر سنگ عقابی به هوا خاسک بهر طلب طعمه پر و بال بیاراسک بر بال و پر خود ژل و الکل زد و فرمود امروز دهان میهمان صاف شد از ماسک پایین‌تر از این گر بپرم از نظر تیز بینم سرموی وزغی سوخته در جاسک ناگه ز کمینگاه یکی ناقل پنهان زد عطسه تندی و بیفکند بر او راسک اینش عجب آمد که ز یک بینی کوچک این تیزی و این تندی عطسه ز کجا خاسک بر خاک فرود آمد و با خس‌خس سینه لختی نظر خویش گشاد از چپ و از راسک چون نیک نظر کرد به منقار بلندش گفتا ز که نالیم؟ به منقار، بزن ماسک ... . جان من و جان شما
البته فقط این موضوع به شاعران ایرانی ختم نمی‌شود و شاعران کشورهای همسایه هم معتقدند که شعر می‌تواند تاثیر زیادی برای مردم داشته باشد. حالا اگر از شعر برای یک اتفاق اجتماعی هم استفاده شود که تاثیرگذاری‌اش چندین برابر می‌شود. کمیل قزلباش که متولد بلوچستان پاکستان است یکی از شعرایی است که برای این موضوع بیتی سروده و از بقیه دوستان شاعر غیرایرانی هم خواسته است تا به این پویش بپیوندند و می‌گوید: «کرونا فقط مربوط به یک کشور نیست و الان همه دنیا درگیر این موضوع هستند و باید مردم را نسبت به این مساله آگاه کرد.»
ای جوانان وطن جان من و جان شما ماسک بر چهره بیفزایید قربان شما ... فراموشی ماسک
عباس احمدی را هم با شعرهای طنزش می‌شناسیم که یکی از این اشعار طنز را هم در بیت رهبری و دیدار شاعران با ایشان خواند. او در این پویش با گفتن یک بیت شعر درمورد لزوم زدن ماسک شرکت کرده است. امشب به قصه دل من گوش می‌کنی فردا مرا چو ماسک فراموش می‌کنی! ارسال 10هزار بیت به پویش شاعران جوان زیادی هم از سراسر کشور در این پویش شرکت کرده‌اند و به گفته نغمه مستشارنظامی، که دبیر محافل ادبی نهاد کتابخانه‌هاست حدود 10هزار بیت از سراسر کشور ارسال شده است و شاعران جوان هم در این میان حضور پررنگی دارند. محمدتقی عزیزیان نیز این شعر را سروده است. طالع اگر مدد کند الکلی آورم به کف ماسک زنم سر دماغ، ژل بزنم زهی شرف
جز کرونا کمر نبست، هیچ‌کسی به قتل من سرفه اگر کند کسی، جیم شوم به هر طرف
الکل و ماسک می‌زنم، دستکش و ژلم به دست ای کرونا نشستهای، تیرزنی براین هدف؟!
جمع کنند روی هم، ماسک مگر گران شود یاد خدا نمی‌کنند، محتکران بی‌شرف
من به خیال ماسکی، گوشه‌نشین و طرفه آنک هست به چهره‌ی تو ماسک، ایده نتش بی‌هدف؟!
بسته شده‌ست هرکجا، ای کرونا برو به‌رو تا که شود دوباره باز، مشهد و کربلا، نجف ... مهدی فرج‌اللهی، شاعر نیز بیان کرده تک‌بیت طنزی که سروده از روی دست زنده‌یاد محمد خرمشاهی است. او معتقد است از زمانی که به شعر طنز بها داده شد، باعث شد هم شاعران برایشان مساله شعر طنز مهم شود، هم مردم و این مدل از شعر باعث شد با زبان طنز، اتفاقات اجتماعی بیان شود و مردم را حساس کند.
در خانه ما رونق اگر نیست صفا هست بیرون نرو ای دوست که آنجا کرونا هست
در قسمت آخر این گزارش باید بگوییم، وقتی مساله‌ای زیاد گفته شود تبدیل به فرهنگ می‌شود. ماسک زدن هم الان مساله‌ای است که نباید به آن بی‌توجه بود و یا اینکه ناراحت و غمگین باشیم که چرا در این شرایط قرار گرفته‌ایم. به قول حمیدرضا ناصری، شاعر جوان که می‌گوید:
غمناک نباید بود از شر کووید ای دل باید بزنم ماسکی، بهداشت همین باشد
ابتکار نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در راه‌اندازی پویش «اقتراح ماسک» و دعوت از شاعران سراسر کشور برای پیوستن به این پویش ادبی، دستمایه گزارشی در صفحات فرهنگی روزنامه جام‌جم شده است.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، روزنامه جام‌جم در ضمیمه فرهنگی روز چهارشنبه بیست و دوم مردادماه خود (صفحات۹، ۱۰ و ۱۱) به پویش ادبی «اقتراح ماسک» که از سوی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در حال برگزاری است پرداخته و ضمن معرفی این پویش، نمونه‌ای از اشعار رسیده شاعران را منتشر و در انتها نیز با محمود اکرامی‌فر از شاعران برجسته کشور در این خصوص گفتگو کرده است.
متن گزارش روزنامه جام‌جم به شرح زیر است:
شاعرانامروز دست به کار شده‌اند و براساس اشعار معروف شاعران دیروز تک‌بیت‌های طنز برای ترویج استفاده از ماسک سروده‌اند
برو ماسک میزن مگو چیست ماسک؟ !
پویش اقتراح ماسک به همت نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور برگزار شده است
این یکی رقیب ندارد؛ بعید است پویش اقتراح ماسک در هیچ جای جهان لنگه داشته باشد و هیچ کشوری برای کرونا چنین پویشی برگزار کرده باشد. در واقع اصل جنس است و کاملا ایرانی؛ چون هم شاعرانه است، هم طنز دارد و هم پند و نصیحت میکند. اگر تا به حال درباره پویش اقتراح ماسک، هیچ نشنیده‌اید، کافی است هشتگ اقتراح ماسک را در فضای مجازی جست‌وجو کنید که به محفل فیض خواهید رسید و فیض خواهید برد اما حالا که اینجا هستید نگاهی هم بیندازید به این سفره که از دستپخت خوب محافل ادبی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور چیده‌ایم. اتفاق عجیبی رخ نداده اما خوشمره است و دلچسب. نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور که علیرضا مختارپور دبیرکل آن است، یک پویش راه انداخته به نام اقتراح ماسک و از همه شاعران دعوت کرده که با استفاده از یکی از ابیات مشهور شاعران، یک بیت شعر با کلیدواژه ماسک بسرایند و با هشتگی که اشاره شد، در فضای مجازی منتشر کنند. بد نیست این را هم بدانیم که اقتراح در واقع قریحه‌سنجی است و به همین شیوه شعر سرودن بر اساس اشعار ماندگار اتلاق می‌شود. القصه که رفتیم سراغ نغمه مستشارنظامی دبیر شورای ادبی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و اطلاعات لازم درباره این پویش را گرفتیم و دریافتیم که بیخ گوش خودمان برخی شاعران نامدار پا فراتر گذاشته و برای ماسک و کرونا، قصیده و رباعی هم سروده‌اند.
که بود؟ نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، پویش ادبی اقتراح ماسک را راه‌اندازی کرد و از همه شاعران و اهالی ادب در سراسر کشور دعوت کرد که یک تک‌بیت طنز عفیف نه هجو یا هزل، با کلیدواژه ماسک بسرایند. هدف این بود که یک بسیج همگانی از نوع شاعرانه برای رعایت توصیه‌های بهداشتی در مقابله با ویروس کرونا شکل بگیرد.
همه چیز از آنجا شروع شد که رهبر انقلاب به استفاده از ماسک توصیه کردند و رعایت نکردن اصول پیشگیری را ظلم به کادر درمان دانستند. محفل ادبی فیض که از سال ۱۳۹۷ در کتابخانه مرکزی پارک شهر در زیرمجموعه نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور راه‌اندازی شده براساس همین اظهارات رهبر انقلاب و نیز برای حمایت از جریان‌های اصیل ادبی پویش اقتراح ماسک را راه‌اندازی کرد.
چرا ؟ اقتراح ماسک یک تیر بود برای چند هدف. اول از همه بهانه‌ای بود برای حمایت از کادر درمان و شکل دادن یک بسیج همگانی برای قطع زنجیره انتقال ویروس کرونا. مستشارنظام می‌گوید: با شکل‌گیری محافل ادبی در کتابخانه‌ها، شبکه گسترده‌ای ایجاد شده که شهرها و حتی روستاها را شامل می‌شود. این محافل در زیرمجموعه شورای ادبی نهاد کتابخانه‌های عمومی، نوعی عدالت فرهنگی را ایجاد کرده به‌خصوص در مناطقی که تنها مرکز فرهنگی مردم، یک کتابخانه است و بس. بنابراین از این شبکه استفاده کردیم که شاعران تمام نقاط ایران بتوانند ذوق و قریحه خود را بروز دهند و چه‌بسا آثارشان منتشر شود و خودشان هم شناخته شوند. ضمن اینکه پویش اقتراح ماسک هدف اصلی این پویش فرهنگسازی برای استفاده از ماسک و پیشگیری از انتقال ویروس بوده است.
دبیر شورای ادبی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور این را هم می‌گوید که شیوه اقتراح، یعنی سرودن شعر براساس اشعار معروف و ماندگار این حسن را دارد که اشعار جدید بهتر به یاد مخاطبان می‌ماند و تکرارپذیری بیشتری دارد. مشتشارنظامی می‌گوید: بسیاری از شعرهای معروف در ادبیات فارسی مانند شعر مادر شهریار و ایرج میرزا و بسیاری دیگر در اقتراح محفل ادبی ملک‌الشعرای بهار سروده شده‌اند. همین‌طور شعر معروف رنج و گنج نیز بازنویسی از داستانی با همین موضوع است. بنابراین اقتراح می‌تواند سبب سرایش شعرهای زیبا و ماندگار شود.
چاشنی طنز در پویش اقتراح ماسک هم چندان بدون هدف و برنامه نبوده است. در واقع این قید به پویش اضافه شد برای اینکه برگزارکنندگانش از جمله مستشارنظامی بر این عقیده‌اند که طنز به تاثیرگذاری پویش اضافه میکند و توجه بیشتری از مخاطب می‌گیرد.
چه شد؟ پویش اقتراح ماسک، در کمتر از دو ماه به دستاوردهای جالبی رسید. دبیر شورای ادبی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور می‌گوید بیش از ۲۰۰۰ هشتگ ثبت شده و تاکنون حدود ده هزار بیت مرتبط با این موضوع به دبیرخانه رسیده است. مستشارنظامی توضیح می‌دهد: استقبال قابل توجه بود و در همه استان‌ها دبیران محافل ادبی مشغول جمع‌آوری اشعار هستند. قرار است اشعار برگزیده انتخاب و منتشر شود. برخی از آنها به عنوان هدایای فرهنگی به صورت لوح یا قاب به فعالان کادر درمان اهدا می‌شود. این اشعار در محیط‌های درمانی از جمله بیمارستان‌ها و نیز در کتابخانه‌ها و فضاهای فرهنگی استفاده خواهد شد.
دستاوردهای این پویش و اعداد و ارقامی که به آنها اشاره شد، برای برگزارکنندگان معنا و مفهوم ویژه‌ای دارد. مثلا ۱۰هزار بیت شعر از نظر مستشارنظامی یعنی ۱۰هزار نفر دیوان شاعران بزرگ کشورمان را تورق کرده و نیز این عدد به این معناست که ۱۰هزار نفر و اطرافیان آنها به التزام استفاده از ماسک فکر کرده‌اند و احتمالا آن را رعایت می‌کنند. ضمن اینکه میتوان امیدوار بود مخاطبان این اشعار هم تحت‌تاثیر قرار گرفته باشند چون خیلی‌ها معتقدند تاثیر یک بیت شعر می‌تواند از ساعت‌ها سخنرانی و نصیحت بیشتر باشد.
چند نمونه کمی متفاوت اقتراح ماسک
شاعران برای پویش اقتراح ماسک سنگ تمام گذاشتند. برخی شعرشان را در یک ویدئو برای مخاطب خواندند، برخی برایش تصویرسازی کردند، برخی دیگر بیشتر از یک بیت سرودند. شاعران اهل افغانستان و پاکستان از جمله سید حکیم بینش، احمد شهریار و کمیل قزلباش هم در این پویش شرکت کردند.
دو نمونه متفاوت از شعرهای پویش اقتراح ماسک را اینجا بخوانید:
روزی عقابی
عبدالجبار کاکایی اقتراحی از شعر معروف ناصرخسرو قبادیانی ارائه کرده و البته توضیح داده که چون ماسک قافیه ندارد دست به تحریف قافیه زده است:
روزی ز سر سنگ عقابی به هوا خاسک/ بهر طلب طعمه پر و بال بیاراسک بر بال و پر خود ژل و الکل زد و فرمود / امروز دهان همه‌مان صاف شد از ماسک پایین‌تر از این گر بپرم از نظر تیز / بینم سرموی وزغی سوخته در جاسک ناگه ز کمینگاه یکی ناقل پنهان/ زد عطسه تندی و بیفکند بر او راسک اینش عجب آمد که ز یک بینی کوچک/ این تیزی و این تندی عطسه ز کجا خاسک بر خاک فرود آمد و با خس خس سینه / لختی نظر خویش گشاد از چپ و از راسک چون نیک نظر کرد به منقار بلندش /گفتا ز که نالیم؟ به منقار، بزن ماسک مثل سعدی باش
رضا اسماعیلی هم برای کرونا دو رباعی سروده که در کنار قصیده و تک‌بیت و دیگر گونه‌های شعری جای رباعی خالی نباشد.
هشدار! به دوستان خود غم ندهی / بیماری و درد، جای مرهم ندهی بی‌ماسک مرو ز خانه‌ات بیرون، تا / ای جان! «کرونا» به خلق عالم ندهی
«سعدی» که هوای باغ و بستان می‌کرد / در روی زمین سفر فراوان می‌کرد گر از «کرونا» شنیده بود اوصافی / خود را به حصار خانه زندان می‌کرد!
با اجازه شاعر چند نمونه از تک‌بیتی شاعران مطرح برای پویش اقتراح ماسک را می‌خوانید که همه آنها با اجازه شاعری که از شعرش بهره گرفته‌اند، سروده و منتشر شده‌اند.
«به جان خواجه و حق قدیم و عهد درست» / که هر که ماسک نزد از قبیله ما نیست محمود اکرامی‌فر
ناگهان ماسک برانداخته‌ای یعنی چه؟ / مست از خانه برون تاخته‌ای یعنی چه؟ سعید بیابانکی
به روز حشر اگر می‌روی به سمت بهشت / دو بسته ماسک ببر احتیاط در این است علیرضا قزوه
دل می‌رود ز دستم، صاحبدلان خدا را / بی‌ماسک و ژل مریضی خواهد شد آشکارا مجتبی باقی
مرا می‌بینی و هر دم زیادت می‌کنی دردم / چرا بی‌ماسک می‌آیی رفیق ناجوانمردم؟ ایمان طرفه
گفت‌وگو با محمود اکرامی‌فر که حدود ۴۰۰ بیت شعر برای اقتراح ماسک سروده است بی‌ماسک پشیمانم و با ماسک پریشان
تا دیروز به عنوان شاعر «یا علی گفتیم و عشق آغاز شد...» می‌شناختیمش اما از حالا به بعد محمود اکرامی‌فر به عنوان رکورددار سرودن شعر برای کرونا هم شناخته می‌شود. اکرامی‌فر که از یاران قدیمی روزنامه جام‌جم است در این گفت‌وگوی کوتاه اشاره میکند که چه و چطور شد که از یک تک‌بیت رسید به نزدیک ۴۰۰ بیت شعر برای کرونا و ماسک.
چه شد که این‌همه شعر برای پویش اقتراح ماسک سرودید؟ شعر کمک بزرگی است برای درونی کردن فرهنگ استفاده از ماسک و این‌طور که طبیبان گفته‌اند گویا ماسک درصد بالایی از انتقال ویروس جلوگیری میکند و مانع بیمار شدن افراد می‌شود. به همین دلیل شروع کردم به سرودن. اولین تک‌بیتی براساس یک غزل از حافظ بود با نام زلف آشفته و بعد حس کردم یک تک‌بیت کفایت نمی‌کند. سراغ غزل معروف م‌پرس رفتم و بعد از آن دیگر برای خودم هم جالب و لذتبخش شد و ادامه دادم.
قصیده بلند بی‌ماسک پشیمانم و با ماسک پریشان چطور سروده شد؟ یک روز که تلویزیون تماشا می‌کردم، آقای حریرچی گفتند که ماسک‌شان را از پارچه پیژامه دوخته‌اند. برایم جالب شد و فکر کردم درباره ماسک شعر بلندی بگویم. سراغ درست کردن ماسک از روسری سوسن و شلوارک ساسان رفتم و رسیدم به ماجرای احتکار ماسک و سلطان ماسک و بقیه موضوعات. در نهایت یک قصیده با حدود ۶۲ بیت سرودم. تازه بعد از این قصیده بود که دیدم هنوز هم جا دارد درباره این موضوع شعر بگویم. رفتم سراغ دیوان حافظ و تقریبا ۲۵۰ مصرع از حافظ برداشتم و مصرع دیگری به آن اضافه کردم.
برای اقتراح به دیوان حافظ تفأل زدید یا اشعاری که به خاطر داشتید را انتخاب کردید؟ اولش فقط دیوان را گشودم و چند شعر را برداشتم اما برای ۲۵۰ مصرعی که بعد از قصیده‌ام سراغ آنها رفتم، دیوان حافظ را برداشتم و ابیاتی را انتخاب کردم که می‌شد از آنها برای اقتراح استفاده کرد. برخی شعرها جدی و برخی دیگر طنز شده‌اند. هدف این بود که فرهنگ استفاده از ماسک را ترویج کنیم و هر جا که می‌شد از طنز هم بهره برده‌ام.
چقدر زمان برای سرودن این ابیات صرف کردید؟ از ۲۰ روز پیش که سرودن این شعرها را شروع کردم، در مجموع حدود ۳۰ تا ۴۰ ساعت وقت گذاشتم.
گفتنی است محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی کشور با دعوت از شاعران و اهالی ادب سراسر کشور برای پیوستن به پویش ادبی «اقتراح ماسک» از علاقه‌مندان خواسته است تا با اقتراح و سرایش تک بیت با کلید واژه «ماسک» در بسیج همگانی برای حمایت از کادر درمان و رعایت توصیه‌های بهداشتی در مقابله با کرونا همراه شوند. شاعران می‌توانند برای اثرگذاری بیشتر، ابیات را به زبان طنز (طنز عفیف) بسرایند، از ابیات معروف بزرگان ادب فارسی بهره‌مند شوند و در نهایت شعر خود را با هشتگ #اقتراح_ماسک منتشر کنند.
به همت کتابخانه عمومی شهید مطهری مشهد مقدس جلسه بررسی «اهمیت ادبیات در زندگی» با حضور محمد کاظم کاظمی، شاعر برجسته کشور برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی خراسان رضوی، به همت کتابخانه عمومی شهید مطهری مشهد جلسه آنلاین «من یار مهربانم» این کتابخانه، با موضوع «بررسی اهمیت ادبیات در زندگی» با حضور محمد کاظم کاظمی، شاعر برجسته کشور در اداره کل کتابخانه های عمومی خراسان رضوی برگزار و از طریق صفحه مجازی اداره کل در اینستاگرام پخش شد.
محمد کاظم کاظمی در این جلسه ضمن تبریک ایام خجسته عید سعید قربان و عید سعید غدیر خم و هفته ولایت و امامت، اظهار داشت: جامعه در شرایط ویژه ای قرار دارد و شیوع ویروس کرونا بر همه جوانب زندگی تاثیر گذاشته و باعث تغییر سبک زندگی شده است. در این شرایط خاص نیاز به ادبیات و احساسات و عواطفی که از طریق شعر بیان می شود، بیشتر احساس شده و در تبدیل حال ناخوش مردم به خوشحالی و حس خوب و مثبت تاثیرگذار است.
کاظمی یاد آور شد: زبان و احساس دو ویژگی خاص انسان نسبت به بقیه مخلوقات خدا است و بیان احساس با زبان شعر باعث ایجاد ارتباط و تعامل بیشتر بین مردم می شود.
وی ایجاد حس نوع دوستی و دغدغه نسبت به حال دیگران، بیان مشکلات اجتماعی و همکاری و همراهی با دیگران را از جمله مهم ترین کارکردهای اجتماعی شعر دانست.
کاظمی ادامه داد: یکی از مشکلات حوزه شعر و ادبیات نحوه آموزش آن به نسل جوان است. مشکل بزرگ در آموزش ادبیات نگاه دستوری به آن است که باعث می شود نسل جوان با آموزش قوانین خشک ادبی از این هنر انسانی دلزده شوند.
وی توجه به جمال شناسی در شعر و ادبیات را لازمه آموزش ادبیات دانست و گفت: وقتی به جمال شناسی در ادبیات اولویت داده شود نسل جوان به سمت ادبیات سوق پیدا می کند و لازمه توجه به جمال شناسی قبول بعضی هنجار شکنی ها در ساختار شعری و دوری از قوانین خشک ادبی است.
کاظمی با اشاره به عظمت ادبی نهج البلاغه حضرت علی(ع) با توجه به عید سعید غدیر خم شعری در مورد واقعه غدیر برگرفته از مضامین ناب ادبی نهج البلاغه قرائت کرد.
ای بشر! خانه نهادی و نگفتی خام است
کفر کردی و نگفتی که چه در فرجام است
چشم بستی و ندیدی که در آن یومِ شگفت
چه پدید آمد از این پرده بر این قومِ شگفت»
در ادامه این جلسه مجتبی ابوالقاسمی، شاعر و دبیر این جلسه نیز به قرائت اشعاری در خصوص عید سعید غدیر خم پرداخت.
شایان ذکر است، محمدکاظم کاظمی یکی از چهره های سرشناس و معروف جریان شعر افغانستان محسوب می‌شود که تاکنون دو مجموعه مستقل شعر «پیاده آمده بودم» و «شمشیر و جغرافیا» را سروده است. همچنین سید مجتبی ابوالقاسمی متخلص به «رهگذر» از جمله شاعران آیینی استان است که آثاری از جمله «ماه ضیافت» و «آیه‌های شعر» حاصل ذوق ادبی وی است.
به مناسبت دهه امامت و ولایت، محفل ادبی هگمتانه اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان همدان نشست ادبی حدیث ولایت را با حضور شاعران برجسته سراسر استان برگزار کرد.
به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان همدان، نشست ادبی حدیث ولایت به همت محفل ادبی هگمتانه اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان همدان همزمان با میلاد با سعادت دهمین اختر تابناک امامت و ولایت و همچین به مناسبت عید سعید غدیر به صورت مجازی برگزار شد.
در این محفل ادبی شاعران آیینی برجسته استان چون صدیف کارگر، حاج غفار حاجی، حاتم نوروزی، نوروزعلی معصومی، اسماعیل مرادی و ریحانه نوری به شعر خوانی پرداختند. همچنین مهدی طراوتی‌توانا، دبیر محفل ادبی هگمتانه استان همدان نیز به اجرای برنامه و شعر خوانی از دیوان شهریار، شاعر بزرگ ایرانی پرداخت.
این برنامه در بستر اسکای روم برگزار شد و شاعران ترک زبان استان همدان نیز به دو زبان اشعار خود را قرائت کردند.
محفل ادبی «شهریار» در استان آذربایجان شرقی آغاز به کار کرد
آیین افتتاح محفل ادبی «شهریار» وابسته به اداره کل کتابخانه های عمومی آذربایجان شرقی با حضور شاعران کشوری و استانی به صورت مجازی برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی آذربایجان شرقی، آیین افتتاح محفل ادبی «شهریار» با حضور شهرام خدایی، مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان؛ لیلا حسین نیا، دبیر محفل ادبی شهریار؛ مرتضی طوسی، ابوالفضل حمامی و امیرحسین دوست زاده، شاعران حاضر در محفل، به صورت مجازی برگزار شد.
شهرام خدایی، مدیرکل کتابخانه‌های عمومی آذربایجان شرقی در این مراسم گفت: کارکردهای اجتماعی کتابخانه ها با اجرای برنامه‌های متنوع فرهنگی گسترش یافته و ما به دنبال تبدیل کتابخانه‌های عمومی به محل اجتماع مردم جهت افزایش سرمایه فرهنگی و اجتماعی هستیم؛ ایجاد و گسترش محافل ادبی جهت ارتباط گسترده با شعرا، ادبا و محققان گامی در راستای تحقق این هدف است.
خدایی افزود: در ایام شیوع ویروس کرونا، کتابخانه‌های عمومی استان در بستر فضای مجازی با انجام فعالیت های گسترده فرهنگی از قبیل دهمین جشنواره کتابخوانی رضوی، جلسات نقد و بررسی کتاب، نشست های کتاب خوان، معرفی کتاب به صورت متنی و ویدیویی، قصه گویی و ... در امر ترویج کتاب و کتابخوانی گام برداشته و ارتباط خود را با اعضا و مخاطبان حفظ کردند.
وی از فعالیت بیش از ۱۰۰ صفحه متعلق به کتابخانه های عمومی استان در فضای مجازی خبر داد و گفت: فعالیت کتابداران در این صفحات نیز مورد ارزیابی و پایش قرار می گیرد؛ کتابداران فعال و نمونه انتخاب و مورد تقدیر قرار خواهند گرفت.
در ادامه این مراسم مرتضی طوسی، ابوالفضل حمامی و امیرحسین دوست زاده از شاعران این استان به شعرخوانی در زمینه های قیام مشروطه مردم تبریز و همچنین شعرخوانی در مدح امیرالمونین حضرت علی(ع) پرداختند.
گفتنی است، محفل ادبی «شهریار» به دبیری لیلا حسین نیا به صورت هفتگی در فضای مجازی میزبان فرهنگ‌دوستان و شاعران خواهد بود.
به همت محفل ادبی دکتر معین اداره کل کتابخانه های عمومی استان گیلان و در آستانه عید غدیر، نشست مجازی «شب شعر غدیر» ۱۶ مرداد ماه برگزار می شود.
به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی استان گیلان، به همت محفل ادبی دکتر معین اداره کل کتابخانه های عمومی استان گیلان و در آستانه عید غدیر، نشست مجازی «شب شعر غدیر» با محوریت مضامین شعری در حوزه ولایت و امامت و همچنین واقعه بزرگ غدیرخم روز پنجشنبه ۱۶ مردادماه در صفحه مجازی محفل ادبی دکتر معین اداره کل کتابخانه های عمومی استان گیلان برگزار می شود.
در این نشست مجازی شعرخوانی با حضور دبیر محفل ادبی دکتر معین، چهره های ادبی شناخته شده ای چون محمود اکرامی فر، از شعرا و غزلسرایان مطرح کشور و مجتبی حاذق از فعالان این عرصه در گیلان و با اجرای مرضیه فرمانی، چهره شناخته شده در حوزه شعر و ادبیات استان، در زمینه مضامین شعری در حوزه ولایت و امامت و همچنین واقعه بزرگ غدیرخم گفتگو و تبادل نظر خواهد شد.
این نشست روز پنجشنبه (۱۶مرداد) ساعت ۲۱:۳۰ در صفحه مجازی محفل ادبی دکتر معین اداره کل کتابخانه های عمومی استان گیلان به نشانی mahfeladabimoein@ در دسترس عموم علاقمندان و دوستداران شعر و ادبیات و شیفتگان خاندان عصمت و طهارت خواهد بود.
گفتنی است، محفل ادبی دکتر معین کتابخانه های عمومی استان گیلان پیش از این نیز برنامه های مختلفی چون نشست شعرخوانی با حضور شعرا و چهره های کشوری و استانی و نیز نشست تخصصی ادبیات کودکان و نوجوانان در بستر فضای مجازی برگزار کرده که مورد توجه علاقمندان به ادبیات فارسی قرار گرفت.
با حضور شاعران مطرح، نویسندگان و کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان هرمزگان؛
آیین افتتاح محفل ادبی صبا در استان هرمزگان برگزار شد
آیین افتتاحیه محفل ادبی صبای استان هرمزگان با حضور شاعران و نویسندگان مطرح ملی و پیشکسوتان حوزه ادبیات استان به صورت مجازی برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان هرمزگان، آیین افتتاح محفل ادبی صبا در استان هرمزگان روز سه شنبه ۱۴ مردادماه با حضور حجت الاسلام و المسلمین محمد ذاکری، مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان هرمزگان؛ مهرنوش منصوری، دبیر محفل ادبی صبا؛ محمدعلی بهمنی، شاعر و غزل سرای برجسته کشوری؛ منصور نعیمی، هنرمند و شاعر پیشکسوت هرمزگانی؛ نغمه مستشار نظامی، شاعر برجسته کشور و دبیر محافل ادبی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و شاعران و هنرمندان دیگری همچون علی رضایی، محمدعلی قویدل، یدالله شهرجو، امیرحسین والا و اعضای شورای ادبی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور برگزار شد.
مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان هرمزگان با حضور در این آیین، افتتاح محفل ادبی صبا با حضور شخصیت های فرهنگی و هنری را مایه افتخار دانست و گفت: بدون تردید رویکرد جدید نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در راستای توجه به ادبیات و شعر کشورمان، فرصتی برای ایجاد فضا و ظرفیت جدید برای رشد قابلیت های ادبی استان، تقویت جریان رشد و ادب در هرمزگان، سازماندهی شعرا، ادبا و مخاطبان و علاقه مندان و ایجاد انگیزه بیشتر در آن ها، تبدیل کتابخانه‌ها به پایگاه‌های ادبی، اجتماعی و فرهنگی و ایجاد تحولی در خدمات رسانی کتابخانه‌های عمومی خواهد بود.
وی افزود: محفل های ایجاد شده در استان و به دنبال آن در شهرستان ها، ظرفیتی برای سازماندهی، شناسایی و جذب فعالان ادبی، برگزاری دوره‌های آموزشی، کارگاه‌های ادبی، همایش‌ها و نشستهای ادبی، تولید محتوا و نشر آن در سطح استان خواهد بود.
حجت الاسلام و المسلمین ذاکری تصریح کرد: این محفل امکانی برای برگزاری مسابقات ادبی، گرامیداشت مفاخر استانی، بهره گیری از فضای مجازی در راستای توسعه کمی و کیفی فعالیت های ادبی و تلاش جهت فراهم کردن شرایط مناسب برای تشکیل جلسات ادبی خواهد بود.
دبیر محافل ادبی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور ضمن تقدیر از زحمات و تلاش‌های علیرضا مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و عوامل سهیم در راه‌اندازی این محافل، اظهار داشت: باعث افتخار است که در این ایام مبارک شاهد آغاز به کار این محفل ادبی هستیم و امیدواریم تشکیل این محافل سبب رویش چهره‌های جدید در استان ادب پرور هرمزگان و بزرگداشت چهره‌های ادبی شود.
مستشار نظامی، هدف از برگزاری محافل ادبی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور را حمایت از جریان های اصیل ادبی عنوان کرد و افزود: تشکیل محافل ادبی از آذرماه سال ۱۳۹۸ با افتتاح محفل ادبی فیض استان تهران شروع شد و در حال حاضر محافل ادبی در ۳۱ استان کشور تشکیل و فعالیت خود را آغاز کرده‌اند. ان شاءالله به یاری خداوند و با تکیه بر توانمندی‌های دبیران استانی، این اتفاق منجر به ایجاد عدالت فرهنگی در سراسر کشور و معرفی چهره‌های ادبی استان و استفاده بهینه از ظرفیت کتابخانه‌های عمومی به عنوان متولی اصلی کتاب خواهد شد.
وی ادامه داد: کتابخانه‌ها باید محل رفت و آمد ادبا و فرهنگ دوستان باشد و این فرصت خوبی برای نوجوانان است که با شعرا ارتباط برقرار کنند و به عنوان نویسندگانی سرشناس، صاحب آثار ارزشمندی شوند.
دبیر محافل ادبی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در پایان از همه شعرا و نویسندگان برای شرکت در پویش اقتراح ماسک دعوت کرد و گفت: امیدوارم این حرکت در راستای یاری به کادر درمانی و پزشکی، بتواند اقدامی مؤثر در مسیر کاهش بحران پیش آمده در کشور باشد.
در ادامه مهرنوش منصوری، دبیر محفل ادبی صبا این محفل را نقطه عطفی در شعر و ادب استان هرمزگان دانست و افزود: این محفل امیدبخش شاعران جوان و مأمن شعرای پیشکسوت استان خواهد بود و امیدوارم شرایطی پیش آید که جلسات محفل ادبی صبا به صورت حضوری برگزار شده و حضور شعرا در این محفل زمینه ساز رشد و توسعه بیشتر ادبیات در استان هرمزگان شود.
در ادامه منصور نعیمی از مفاخر هنر و ادب هرمزگان، ایجاد محفل ادبی صبا در استان را بسیار ارزشمند دانست و اظهار امیدواری کرد که این اقدام سبب ایجاد تحولی بزرگ در حوزه شعر و ادبیات استان شود.
وی ادامه داد: پیشینه شعر در هرمزگان به پیشینه ادیبان بزرگ متصل است و سروده‌های گاتاها، کهن‌ترین آثاری است که از ادبیات ایرانیان به یادگار مانده است. کهنگی زبان اوستا و دوری زمان، دریافت درست و کامل معنای نوشته‌های این کتاب را برای پژوهشگران معاصر دشوار ساخته است. پیشینه‌ی شعر هرمزگان نیز به دوبیتی سرایی و شروه خوانی برمی‌گردد و همچنین شاهنامه تورانشاه از آثار قدیمی است که توسط یکی از ملوک هرمز سروده شده است. کتاب های جنگنامه کشم و جرون نامه نیز از پیشینه قوی برخوردار هستند که در سال های ۱۰۳۲ تا ۱۰۴۲ ﻫ . ق به نظم درآمده‌اند. جنگنامه کشم، سروده شاعری ناشناس، روایتی منظوم از فتح جزیره قشم توسط سپاهیان ایرانی است. جرون‌نامه یا داستان جرون، سروده قدری، از لحاظ محتوایی شامل رویدادها و حوادث پیرامون فتح قشم و شرح مفصل حمله نیروهای ایرانی به جزیره هرموز و فتح آن است. این اثر حاوی اطلاعات ارزشمندی درباره تحولات سیاسی ـ اقتصادی خلیج فارس در قرن یازدهم، همزمان با پایان سیطره پرتغالی‌ها در هرمز و آغاز ورود گسترده اروپائیان به راه های دریایی منطقه است که توسط محمد باقر وثوقی و عبدالرسول خیر اندیش تصحیح شده است.
نعیمی تصریح کرد: مشوش نامه که مجموعه ای است از نمونه های سرایش بیش از یکصد و شصت شاعر هم روزگار سدید السلطنه کبابی، یکی دیگر از آثار قدیمی هرمزگان است. این کتاب به لحاظ اینکه تعدادی شعر اجتماعی و میهنی با لفظ و لحن همان زمان «وطنی» را در دل خود جای داده و بسیاری از شاعران گم نام و ناشناخته را معرفی کرده، از نظر تاریخ ادبیات و شناخت سبک و زبان و لحن سخن در سده ی گذشته به ویژه در هرمزگان دارای اهمیت است.
شاعر پیشکسوت هرمزگانی در پایان ضمن تقدیر از اقدامات ارزشمند محمدعلی بهمنی، غزل سرای معروف هرمزگانی بیان کرد: اقدامات ایشان باعث تحولات اساسی در حوزه شعر استان شد و رشد و پیشرفت شاعران هرمزگانی معاصر نتیجه فعالیت های این شاعر مطرح ملی است.
در ادامه نیز شاعران و نویسندگانی همچون محمدعلی بهمنی، محمدعلی قویدل، علی رضایی، یدالله شهرجو و امیرحسین والا به خوانش اشعار خود پرداختند و پیام رضا کمالی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان هرمزگان خوانده شد. در متن این پیام آمده است:
در شرایط حساس کنونی و طولانی شدن بیماری کرونا آنچه که فرهنگ می تواند در روحیه بخشی به جامعه انجام دهد و روند بهبودی را تسریع بخشد، مورد اتفاق نظر همه دست اندرکاران است.
فضای مجازی در چنین شرایطی به بستری ایده آل و همه گیر در تولید محتوای مناسب و ارائه محصولات، خدمات و تبادل اندیشه تبدیل شده و در این راستا فرهنگ نیز سهمی ویژه دارد که محفل ادبی صبا با حضور شاعران مطرح کاری شایسته را پیگیری و به انجام رسانده است.
حضور شاعران و ادب دوستان در فضای مجازی با رویکرد های متفاوت به مسائل و موضوعات مختلف، فضایی روحیه بخش را فراهم می کند و استقبال مردم نیز از اینگونه برنامه ها قابل توجه است.
در همین مدت شیوع بیماری کرونا حجم فعالیت های مجازی در حوزه فرهنگ با ایجاد تلویزیون های مجازی و فعال سازی سایت های مختلف حاکی از تغییر رویکرد هنرمندان برای استفاده از این فضا بوده که نتایج خوبی به دنبال داشته است.
در پایان لازم می دانم از همه دست اندرکاران و حامیان و شاعران شرکت کننده در محفل ادبی صبا به ویژه استاد محمد علی بهمنی و اداره کل کتابخانه های عمومی قدردانی کنم.
