نقش آفرینی محافل ادبی نهاد در توسعه فرهنگی و آشنایی با مفاخر

در نشست بزرگداشت پروین اعتصامی مطرح شد؛

نقش آفرینی محافل ادبی نهاد در توسعه فرهنگی و آشنایی با مفاخر ادبی

ویژه برنامه بزرگداشت پروین اعتصامی با حضور حسین محمدی مبارز، شاعر و پژوهشگر و شعر خوانی جمعی از شاعران استان قم برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی استان قم، همزمان با روز بزرگداشت پروین اعتصامی، به میزبانی اداره کل کتابخانه های عمومی استان قم و با همکاری مجمع جوان ستایشگر استان و حوزه هنری قم، ویژه برنامه بزرگداشت پروین اعتصامی با حضور حسین محمدی مبارز، شاعر و پژوهشگر؛ سمانه خلف زاده، شاعر؛ مهدی توکلیان، مدیرکل کتابخانه هیا عمومی استان قم و با حضور تعدادی از شاعران و فعالان ادبی استان در محل سالن جلسات کتابخانه مرکزی قم برگزار شد.

 

مدیرکل کتابخانه های عمومی استان قم در این نشست گفت: نهاد کتابخانه های عمومی در سال های اخیر با راه اندازی محافل ادبی در توسعه فرهنگی، آشنایی با مفاخر ادبی و میراث معنوی سرزمینمان و شناسایی استعداد های ادبی نقش آفرینی کرده است و در شهر فرهنگ دوست قم که در حوزه فعالیت های فرهنگی با حضور نخبگانی چون دکتر محمدی مبارز سرآمد است نیز محفل ادبی پروین اعتصامی در سال های اخیر در حال فعالیت است و امیدواریم در ادامه این مسیر نیز بتوانیم در تزار کلان شهر دینی و فرهنگی قم گام برداریم.

خمسه نظامی، خورشید اندیشه های استعاری است

حسین محمدی مبارز، کارشناس ادبیات و استاد دانشگاه در آغاز این مراسم پیرامون حکیم نظامی گنجوی ابراز داشت:  نظامی گنجوی شاعر و  پیشوای داستان‌سرایی در ادب پارسی شناخته شده‌ است. مهم‌ترین اثر او «پنج گنج» یا «خمسه» (مخزن‌الاسرار، لیلی و مجنون، خسرو و شیرین، هفت پیکر، اسکندر نامه) است که تعداد ابیات آن را تا حدود ۲۰ هزار بیت نوشته‌اند. نظامی در این آثار حکیمانه می سراید است و  هر کسی از دیدگاه خود می تواند از گنجینه های شعر او حکمت استخراج و استنباط کند.

وی در ادامه افزود: خمسه نظامی، خورشید اندیشه های استعاری اوست. شاخصه های دیگر شعر او: تشبیه، تمثیل، سمبل است.

محمدی مبارز در ادامه این نشست، پروین را شاعر  اندیشه ورز اجتماعی دانست و مهمترین شاخصه شعر او را در حوزه استعاره مکنیه( انسان انگاری، طبیعت انگاری و حیوان انگاری) دانست که پیشینه های کهنی دارد اما در شعر او صنعت انسان انگاری (جان بخشی / تشخیص) بیش از همه ابزارهای بیانی به کار گرفته شده است.

شعر پروین، تعلیمی، اجتماعی توام با عواطف زنانه بوده است

سمانه خلف زاده نیز در این نشست، پروین را یکی از مهم ترین شاعران عصر خود دانست و گفت: پروین یک زن قدرتمند هم در زمینه زندگی شخصی و هم در اجتماع بوده است و در روزگاری زندگی می کرده است که روزگار فقر فرهنگی زنان بوده و بسیاری از زنان از اصول اولیه آموزش هم برخوردار نبوده اند و او نیز در اشعار خود زنان را به تحصیل تشویق کرده است.

وی در ادامه اضافه کرد: مدتی پیش در پی انجام پژوهشی پیرامون پروین اعتصامی، دیوان های مختلفی را از پروین بررسی کردم و زمانی که مقدمه افراد مختلف بر این دیوان ها را بررسی می کردم، نگاه های مختلفی در مورد این شاعر وجود داشت و مهم ترین ویژگی پروین از نگاه بسیاری از این اندیشمندان اندیشه پروین است.

در این نشست همچنین تعدادی از شاعران جوان استان قم نیز به شعرخوانی پرداختند که تعدادی از این اشعار در ادامه آورده شده است:

 

مسافری وسط ایستگاه تهرانم

چه کودکان غریبی شدند چشمانم

کسی نخواست دو تا چلچراغ سوخته را

کسی نبود دگر مشتریّ ِ دکّانم

نشسته‌ام که قطاری مرا سوار کند

مرا که زود رسیدم به خط پایانم

به ماهِ حل شده در آب خیره‌ام هر شب

به مرگ ممتد و آرامِ قرص جوشانم

چه مرده‌ها که به قبری تعارفم کردند

که مورها و ملخ‌ها شوند مهمانم

کجا بساط دلم را دوباره پهن کنم؟

چه چادری بکشم روی روح عریانم؟

صدای گریه‌ی پنهان استخوانم را

چگونه خاک کنم لای جسم بی‌جانم؟

مسافرم! چمدانم دلش به رفتن نیست...

کجاست مقصد این چرخ‌ها؟ نمی‌دانم...

 نرگس میرفیضی

 

زمین سفید شده آسمان سفید شده

کبوتر دل من بی گمان سفید شده

لباس توری و من چرخ چرخ می چرخیم

به وجد آمده دوران، زمان سفید شده

شبیه نقل عروسی شدند و باریدند

صدای هلهله ی کودکان سفید شده

به دامنم گره خوردند یاس و مریم ها

مشام باغچه و عریان سفید شده

تو پاگذاشتن ای در جهان تیره ی من

پس از تو دامن هفت آسمان سفید شده

عجیب نیست اگر رنگ هرچه مروارید

پس از تبسم این قندددان سفید شده

خدا کند ک ببینم به پای هم یک عمر

گذشته روز و شبِ مویمان سفید شده

فاطمه نوری

 

به لحظه لحظه ی لبخندهای تو سوگند

که رفت بعد تو از لحظه لحظه ام لبخند

چه قدر بودنمان در کنار هم کوتاه

چه قدر بعد تو آوای گریه هام بلند

که گفته است در خانه بعد تو بسته ست؟

مدام خاطره ها می روند و می آیند

گرفته حلقه ی اشکی فضای چشمم را

به یاد حلقه ی دستت که مثل گردنبند...

پر از تلاطمم آری نمی رسد هرگز

به بی قراری من بی قراری اروند

خوش است دور سر تو همیشه چرخیدن

چه غبطه ها که نخوردم به حال آن سربند

نمانده وقت زیادی به عید می آیی؟

به شوق آمدنت دود می شود اسفند..

سمانه خلف زاده

 

همچنی محدثه رحیمی، یازده ساله از کتابخانه عمومی آیت الله خامنه ای (مدظله العالی) با قرائت غزل یوسف گم گشته بازآید از حافظ و ریحانه و نرگس محمدنژاد به ترتیب یازده و پنج ساله از اعضای کودک کتابخانه عمومی امام صادق (ع) با قرائت اشعاری از پروین اعتصامی در این نشست به شعرخوانی پرداختند.

گفتنی است که در پایان این نشست همچنین از رقیه خلف زاده و عاطف سادات موسوی به عنوان بانوان فعال ادبی استان قم تجلیل شد.